5.2.
De nieuwe situatie.
Overheid en bedrijfsleven spannen zich gezamenlijk in voor de economische
ontwikkeling van Friesland. Juist op economisch terrein is goede afstemming
tussen de overheden in Friesland noodzakelijk. Door een nieuwe stijl van
besturen waarin keuzes worden gemaakt en een heldere taakverdeling tot stand
komt, kunnen de Friese overheden randvoorwaarden scheppen om het bedrijfsleven
ten dienste te staan. Wij kunnen hiermee van harte instemmen.
Wij willen wel benadrukken dat het economisch beleid weliswaar een autonome
bevoegdheid van de bestuurslagen is, maar dat het provinciebestuur wel
degelijk een sterk sturende en regisserende rol kan en moet vervullen ter
behartiging van een economische ontwikkeling, waar Friesland inz'n geheel het
meest bij gebaat is. Tot onze grote vreugde zijn alle actoren in Friesland het
erover eens dat een sterkere positie van Leeuwarden daar bovenal aan zal
bijdragen
Eén van de instrumenten daarvoor is die sterker sturende rol van de provincie.
Wij onderschrijven derhalve de keuze van de Stuurgroep om het accent mede te
leggen op een grotere sturende rol van de provincie. De positie van de
provincie in het totale krachtenspel brengt met zich mee dat zij daar ook in
de eerste plaats op mag worden aangesproken. We vinden overigens niet dat
daarmee alleen kan worden volstaan. In dat verband zien wij geen kansen voor
een versterking van de stadsgewestelijke samenwerking maar meer kansen voor
een gemeentelijke herindeling. De Arhi-procedure zal op dit laatste antwoord
moeten geven.
Reactienota "De Leeuwarder visie op het eindrapport Fryslan Fernijt!". 16
§- 6.
6.1.1.
Herverdeling van taken omtrent zorg
Stuurgroepvoorstellen
Algemeen
De taken op het terrein van het verlenen van zorg aan de burgers die dat
behoeven vinden steeds meer op afstand van de overheid plaats. Als algemeen
maatschappelijk verschijnsel zoeken de instellingen voor zorg een optimale
schaal. Het aanbieden van zorg en de behoefte aan zorg zoekt zijn evenwicht
op het lokale niveau. De bemoeienis van de overheid beperkt zich tot de
collectieve preventieve volksgezondheid en de indicatiestelling voor verpleeg-
en bejaardenhuizenDeze gemeentelijke taak heeft zich op grond van schaal-
overwegingen ontwikkeld in hulpstructuren (WGR-regio's)
Thans functioneren in Friesland drie GGD-en hebben twee NGR-regio s voorzie
ningen ten behoeve van de indicatiestellingen. In deze paragraaf zijn voor
stellen opgenomen die leiden tot beperking van de hulpstructuren.
Collectieve preventie volksgezondheid (GGD)
Het vroegtijdig opsporen en het voorkomen van ziekten is nauw verbonden aan
maatschappelijke veranderingenDeze taak van gemeenten is thans ondergebracht
bij drie GGD-en. De volgende voorstellen worden gedaan:
a. Uit oogpunt van de benodigde deskundigheid is samenvoeging tot één GGD
Friesland noodzakelijk. Hierin volgt deze gemeentelijke taak de ontwikke
lingen in de maatschappijDe taak is echter naar zijn aard lokaal.
b. Voorgesteld wordt daarom het beleid ten aanzien van de collectieve preven
tie weer terug te leggen bij de gemeente. De GGD-nieuwe stijl zal de
uitvoering van het gemeentelijk beleid ter hand nemen. Dit betekent een
uitvoeringsorganisatie op afstand waarvan de gemeenten gebruik maken voor
de uitvoering van hun beleid.
c. Als organisatievorm wordt gekozen voor een gemeenschappelijke regeling
nieuwe stijl. Dit houdt in dat het bestuur van de dienst op afstand staat.
Het management heeft de taak de door de gemeenten gevraagde uitvoering op
basis van contracten op een adequate manier uit te voeren. Belangrijk is
dat in deze keuze de beleidsverantwoordelijkheid niet weer wordt overgedra
gen aan een hulpstructuur
Indicatiestelling
Het bijeenbrengen van vraag en aanbod van de zorg is van belang voor de burger
in zijn lokale omgeving. De overheid heeft hier een taakomdat de maatschap
pelijke kosten die verbonden zijn aan de zorgverlening een belangrijke omvang
hebben. De financiers van de zorg, de gemeenten en de zorgverzekeraarshebben
er belang bij dat de noodzakelijke zorg ook terecht komt bij de burger die het
nodig heeft. Thans wordt er op verschillende zorgterreinen apart een indicatie
vastgesteldHet kabinetsstandpunt is dat er een onafhankelijke integrale
indicatiestelling dient te komen, die door zorgverzekeraars en gemeenten
gezamenlijk tot stand dient te komen. In het kader van deze voorstellen zal
derhalve de huidige taak van WGR-regio's vervallen
6.1.2 Reactie op de voorstellen.
Voor de bestuurlijke inbedding van een te vormen GGD-Friesland zijn er twee
alternatieven nl. of onderbrengen bij de provincie als provinciale dienst of
het aangaan van een gemeenschappelijke regeling tussen gemeenten op provincia
le schaal. Vergelijking van beide alternatieven leert dat wat de organisatie
van de dienst en de professionele beheersbaarheid betreft, er geen verschil
behoeft te zijn. Zowel in het provinciale als in het intergemeentelijke model
kan er sprake zijn van een bestuur dat fungeert als een Raad van Commissaris
sen en een directie aan wie door middel van contract-management belangrijke
beheersbevoegdheden gemandateerd zijn. In beide gevallen ook kan er sprake
zijn van een verplicht basispakket en daarnaast een contractrelatie tussen de
gemeenten en de GGD.
De verschillen liggen in de structuur en zijn van principiële aard. Enerzijds
het provinciale model dat een heldere democratische legitimatie kent maar ook
een oneigenlijke kant: puur lokale taken worden opgedragen aan een provinciale
Reactienota "De Leeuwarder visie op het eindrapport Fryslan Fernijt!". 17