1.2
Politiek-bestuurlijk beleid
1.2.1 Algemeen
1.2.2 Toekomstvisie Leeuwarden 2030
3
Er zijn diverse redenen voor een gemeentebestuur om zich actief en planmatig te buigen over
de toekomstige ontwikkelingen en wat deze voor kansen in zich kan bergen voor de gemeente
en haar inwoners:
a. de steeds groter wordende behoefte om voor de politieke- en ambtelijke organisatie, een
integrale visie aan te bieden voor een termijn, die de gebruikelijke voor middellange fa
cet- of sectorplannen aangehouden tijdshorizon van 10 jaar. overstijgt.
b. om inhoud te geven aan en de basis te leggen voor een samenspraak over een zo moge
lijk samen opwerken aan lange termijn doelen. Die samenspraak moet zich niet alleen
richten op onze eigen bevolking, maar ook op de omliggende gemeenten, de prov incie,
de rijksoverheid, instituten, bedrijven, beleggers en ontwikkelaars.
c. met onze eigen integrale lange termijn visie willen we de door de provincie en het rijk te
ontwikkelen lange termijn visie beïnvloeden.
d. met een 4-jaarlijks bij te stellen lange termijn visie, waaruit middellange termijn- en
projectplannen kunnen worden afgeleid, of waaraan deze kunnen w orden getoetst, ma
ken we onze totale planning- en controlcyclus. Via lange termijn visies, middellange
termijn visies naar Perspectiefnota en produktbegroting te gaan. brengen we er meer
samenhang in.
Vaak worden toekomstplannen gemaakt voor deelterreinen die sectoraal onder de loep worden
genomen (bijvoorbeeld de ruimtelijke ordening, woningbouw of onderwijs). Minder vaak
wordt een poging ondernomen om de volle breedte van het gemeentelijke functioneren ge
lijktijdig in ogenschouw te nemen en in samenhang te bezien.
Leeuwarden heeft hier bewust voor gekozen, evenzeer als er met overtuiging voor gekozen is
om het maken van een lange termijn visie niet uit te besteden maar in eigen huis, weliswaar
met externe ondersteuning, ter hand te nemen.
Het ontwerp van de "Toekomstvisie Leeuwarden 2030" is inmiddels gereed en er is een begin
gemaakt met het overleggen met een groot aantal betrokkenen over de inhoud van dit docu
ment. Na afronding van deze fase van overleg en consultatie zal de gemeenteraad de nota in
het laatste kwartaal van dit jaar kunnen vaststellen.
De nota presenteert een toekomstschets van Leeuwarden in de komende decennia met een
tijdhorizon van 2030. Nu lijkt een periode van ruim dertig jaar wel erg lang. waarmee het
realiteitsgehalte van de 'voorspellingen' per definitie zeer twijfelachtig wordt. Dat is zo als de
toekomstvisie de pretentie zou hebben een 'plan' te zijn met eindbeelden waaraan voorspel
lende waarde kan worden toegekend. Daar is niet voor gekozen: met het opstellen van de
Toekomstvisie 2030 beoogt het gemeentebestuur op systematische en integrale wijze sterkten,
zwakten, kansen en bedreigingen in beeld te brengen en af te wegen. Dit om een koers voor de
toekomst te kunnen uitzetten waarop met een grote mate van waarschijnlijkheid steeds kan
worden voortgeborduurd. Met het plan beogen wij om consensus te krijgen over de koers en
de belangrijkste ontwikkelingslijnen daarbinnen. Als het plan over vier jaar geëv alueerd
wordt, zullen enkele beleidslijnen voltooid, andere nadere geconcretiseerd zijn, en zullen
vervolglijnen uitgezet moeten worden en zonodig de koers bijgesteld worden.
2
perspectiefnota 1998-2001
De ontwikkeling van Leeuwarden v indt altijd plaats in relatie tot zijn omgeving. Die ontwik
keling oefent invloed uit op zijn omgeving, zoals de omgeving dat doet op Leeuwarden.
Daarom sluit de visie die nu ontwikkeld is aan bij
de huidige structuur van Leeuwarden, het stadsgwest en de Westergozone,
maar is er ook een inbedding binnen de provincie, het Noorden, en de natio
nale en internationale context.
Het maken van een strategische visie is geen luxe maar noodzaak. Zo'n visie is een belangrijk
middel voor het bestuur en de organisatie om het zicht op en de ambities voor de toekomst
helder in beeld te krijgen, daarin hoofdlijnen te distilleren, een koers uit te zetten. Het is ook
een uitstekend middel om daarmee in gesprek te raken met ieder die geïnteresseerd is in en
belang heeft bij de visie. Dus de Leeuwarder bevolking, omliggende gemeenten, de provincie
Fryslan. het Samenwerkingsverband Noord Nederland, de Nctie Hanzeregio. de nationale
overheid en de Europese Unie. Er is inhoudelijk ook alle reden om te proberen krachten te
bundelen, allianties aan te gaan. anderen zicht te geven op wat wij willen bereiken. De opgave
waar wij voor staan is groot genoeg. We hoeven daarbij alleen maar te denken aan ons te
groot arbeidspotentieel ten opzichte van het beschikbare werk. Het oplossen van dit gegeven
kan alleen door de handen ineen te slaan (integraal in plaats van sectoraal) en door keuzen te
maken zodat stappen voorwaarts gemaakt kunnen worden. De potenties die Leeuwarden heeft
en de vraag hoe deze ontgonnen kunnen worden vormt een uitdagende bezigheid die resul
teert in strategische doelen waaraan langjarig gewerkt kan worden. Een voorhanden zijnde
lange termijnvisie kan investeerders, bedrijven en instellingen houvast geven bij de door hen
te maken beleidskeuzen en overwegingen voor het doen van investeringen.
Het werken aan een strategische toekomstvisie is geen alledaagse bezigheid in een gemeen
telijke organisatie. Er is weliswaar al veel ervaring opgedaan met onder andere de financiële
(meeijaren)planning, beleidsplanning (BBI) en het ontwikkelen van instrumenten voor plan
ning control, maar het werken aan een strategisch kader met een tijdshorizon die de ge
bruikelijke middellange termijn ruimschoots overtreft, is een geheel nieuwe, maar niettemin
uitdagende gebeurtenis. Tegelijkertijd past een dergelijke onderneming van vooruitkijken en
pro-actief handelen geheel binnen het besturingsmodel Leeuwarden in Stelling, waarin juist
voor de bestuursorganen de taak is neergelegd om de strategische koers vast te stellen en blij
vend te ontw ikkelen.
Het visiedocument dat er nu ligt bevat de hoofdlijnen van de voorgestane ontwikkelingsrich
ting op basis van de kennis van nu. Daarmee is het document per definitie onvolledig, en
moet het om de zoveel tijd worden geactualiseerd op grond van v oortschrijdende kennis en
inzichten. Wij stellen ons voor dit aan het eind van iedere raadsperiode te doen. Aan het eind
van die periode omdat er dan een beeld is van de resultaten uit die periode, er een ingewerkte
raad is en om de voorgestane ontwikkelingsrichting v oor het schrijven van verkiezingspro
gramma's nog eens in de samenleving te kunnen toetsen.
De basis voor de ontwikkelingsrichting wordt gevormd door de twee hoofdfuncties van Leeu
warden Dit zijn achtereenvolgens:
op regionaal niveau: de dynamische stad als centrum van Fryslan;
op (inter)nationaal niveau: een vestigingsplaats v oor hoogwaardige diensten in een
stadsomgeving die ruimte en kwaliteit biedt
De twee hoofdfuncties komen samen in de centrale ambitie om ook in de volgende eeuw één
van de twee hoofdsteden te zijn van Noord-Nederland Onderdeel van deze centrale ambitie is
perspectiefnota 1998-2001
