schaduwen van draaiende rotorbladen op mensen zijn
van belang:
- de flikkerfrequentie;
- de lichtintensiteit;
- de blootstellingsduur
De ligging van de beschaduwde zone hangt af van de
stand van de zon. In de zomer staat de zon hoger, zo
dat de schaduwzone smaller is en dichter bij de tur
bine ligt; in de winter zijn de schaduwen het langst.
Onder slagschaduwhinder verstaan wij de schaduw in
gevoelige ruimten binnen een woning, zoals woonkamer,
slaapkamer en woonkeuken. Binnen woningen is de kans
op hinder groter door de draaiende rotorbladen dan
buiten, doordat de lichtintensiteit binnen sterk af
hangt van de lichtinval door de vensters, terwijl
juist deze lichtbaan door draaiende rotorbladen wordt
onderbroken. Buiten is de lichtinval veel diffuser,
zodat de intensiteit van schaduwen minder groot zal
zi jn
Ten aanzien van slagschaduw zijn geen relevante
richtlijnen te vermelden. Voor slagschaduw zijn geen
normen geformuleerd.
De conclusie van het onderzoek naar slagschaduwhinder
dat bij de milieuvergunningaanvraag is gevoegd is
dat, gezien de ligging van de schaduwzones en de be-
schaduwingsduurde slagschaduwhinder van de windtur
bines relatief beperkt zal zijn. Er zijn 5 woningen
die hinder kunnen hebben van slagschaduw. Bij één van
deze woningen staan bomen voor de gevoelige gevel.
Gemiddeld zal de slagschaduwduur op deze woningen va
riëren van 5 tot 11 minuten per dag. Dit kan op 65
tot 111 dagen per jaar optreden.
In de praktijk kan slagschaduwhinder op verschillende
manieren voorkomen worden. Ten eerste kunnen maatre
gelen aan de bron worden getroffen. Er kunnen senso
ren op de windturbines worden aangebracht. Zodra
slagschaduw optreedt, wordt de turbine automatisch
stilgezet. Om deze voorziening aan te brengen worden
extra investeringen van de aanvrager verlangd en
wordt de opbrengst van het windpark kleiner.
Ten tweede kunnen gevelmaatregelen (zonnescherm) wor
den getroffen.
Gezien het feit dat de terugverdientijd van het wind-
park 8 jaar is en de duur van de slagschaduw relatief
beperkt is, is de conclusie getrokken dat de investe
ringen die moeten worden gepleegd om deze hinder weg
te nemen, niet opwegen tegen de milieubelasting waar
van in dit geval sprake is. Wij hebben derhalve ge
meend dat er geen voorzieningen aan de bron hoeven te
worden getroffen om slagschaduw te beperken.
Blad 7
De aanvrager heeft aangegeven dat zij bereid is om
zonweringen aan te brengen, als één van de bezwaarden
daar behoefte aan heeft.
Lichtschittering kan ontstaan door reflectie van zon
licht op de draaiende wieken. In de voorschriften van
de milieuvergunning is vastgelegd dat de bladen van
de windturbines moeten zijn voorzien van een niet re
flecterende laag.
Wij achten derhalve de bezwaren met betrekking tot
slagschaduw en reflectie eveneens ongegrond,
ad 4) Vanwege de verbreding van rijksweg 32 is een rij po
pulieren gelegen naast deze weg, door de provincie
gekapt. Hierbij heeft de provincie het argument ge
hanteerd dat van oudsher de lijnen in het landschap
ter plekke oost-west lopen en niet noord-zuid. De
noordzuid lopende bomenrij zou derhalve een storend
element zijn in het landschap.
Dit laat onverlet dat de noord-zuid lopende elementen
snelweg, spoorlijn en hoogspanningstraject niet zijn
te ontkennen in het landschap. Zoals bij punt 2 al
vermeld bleek de inpassing van een cluster hier land
schappelijk in een lineaire opstelling evenwijdig aan
de genoemde infrastructuur goed te kunnen.
Een lijnopstelling van 10 turbines met een onderlinge
afstand van meer dan 200 meter is veel ijler dan een
dichte rij populieren. Ondanks het feit dat er een
noord-zuid as wordt benadrukt, krijgt het niet de vi
suele werking van een scherm, zoals een rij populie
ren dat wel heeft.
In de MER behorende bij de streekplanuitwerking
"Windstreek" scoort de betreffende locatie goed op
het thema landschap
Dit bezwaar achten wij ongegrond,
ad 5) Het plan is in strijd met het bestemmingsplan
"Buitengebied"In het kader van de herziening van
dit bestemmingsplan is o.a. de "beleidsnotitie wind
turbines" opgesteld en in november 1996 door u vast
gesteld. Het plan is hiermee in overeenstemming. Van
wege de afwijking van het vigerende bestemmingsplan,
wordt onderhavige procedure doorlopen. Iedereen heeft
hierbij de gelegenheid een reactie te geven, die mee
gewogen zal worden bij de besluitvorming. De rechts
zekerheid is daarmee niet in het geding.
Wij achten daarmee dit bezwaar ongegrond,
ad 6) De locatie waar in dit geval vanuit wordt gegaan komt
overeen met het beleid wat betreft voorkeurslocaties
voor kleinschalige clusteropstellingen van de provin
cie Fryslan, zoals neergelegd in de streek
planuitwerking "Windstreek"Het (heel globale)
kaartje behorend bij "Windstreek" geeft ten zuiden
