Blad 6
Om beleidsvorming van gemeenten en het openbaar ministerie
op het niveau van de zes afdelingen (voor Leeuwarden gaat
het dan om de afdeling Leeuwarden-Boarnsterhim) mogelijk te
maken, is een wettekst ontworpen, gebaseerd op art. 31 van
de Politiewet. De essentie van de tweelagenstructuur en de
essentie van integrale beleidsvorming en beheer (zowel op
regionaal niveau als op subregionaal niveau: sterke samen
hang tussen openbare orde/veiligheidbeleid en criminali
teitsbestrijding) wordt hiermee mogelijk gemaakt. Het Regi
onaal College heeft aan deze basisstructuur de voorwaarde
verbonden dat één en ander in de te maken Friese experimen-
teerwet wordt vastgelegd teneinde de posities van gemeenten
en het openbaar ministerie te waarborgen. Ook wij achten
dit essentieel voor een evenwichtige aansturing. Tevens
geldt als voorwaarde dat de Friese politieregio een zelf
standige rechtspersoonlijkheid blijft; enerzijds om hiermee
uitdrukking te geven aan het feit dat ook het openbaar mi
nisterie en de gemeenteraden (mede-aanstuurders zijn, maar
ook omdat er veel onnodige uitvoeringsproblemen ontstaan
bij opname in de provincie als rechtspersoon. Deze zijn van
boekhoudkundige (gebouwenoverdracht e.d.) en rechtspositio
nele (bijvoorbeeld de positie van de O.R.) aard. Bovendien
is hiermee een teruggang (na afloop van het experiment)
naar de situatie zoals dan geldend in de rest van Nederland
(de zogenaamde omkeerbaarheidseis) veel eenvoudiger. Wij
moeten in dit verband overigens ter informatie opmerken dat
de "Evaluatie Politiewet" aan de hand van twee onderzoeks
resultaten binnen enkele maanden in het Kabinet zal worden
besproken en dat het er niet naar uit ziet dat de steven
zal worden gewend naar meer provinciale inbedding. Ook de
programma's van de landelijke politieke partijen geven
daarop geen enkel uitzicht.
De stuurgroep heeft in Ta Beslüt uitgesproken een voorkeur
te hebben voor het handhaven van beide voorwaarden. Het Re
gionaal College en de Hoofdofficier van Justitie (openbaar
ministerie) stellen deze als eis bij het Friese experiment.
Wij stellen u voor hetzelfde te doen.
Verdeelsystematiek
De voorstellen van dit onderdeel van Ta Beslüt voldoen naar
onze mening op een aantal punten niet aan de opdrachtZo
ontbreken een inventarisatie van de omvang van de middelen
en de wijze waarop de budgethouderschappen van de verschil
lende regelingen thans geregeld zijn. Verder is het primair
een procedurevoorstel en wordt in tegenstelling tot de op
dracht niet ingegaan op actuele woningmarktvraagstukken als
herstructurering en stedelijke vernieuwing en hoe de voor
gestelde bundeling van middelen daarop een antwoord zou
kunnen bieden. Ook aan de bijzondere positie van Leeuwarden
wordt geen aandacht besteed.
Blad 7
Leeuwarden heeft als enige Friese gemeente een rechtstreek
se status voor alle genoemde regelingen en daarnaast een
bijzondere positie als middelgrote gemeente op landelijk
niveau. Eenzelfde speciale status heeft Leeuwarden op een
aantal niet genoemde regelingen op het gebied van de fysie
ke leefomgeving, te weten de stimuleringsregelingen voor
Duurzaam bouwen, Liftplaatsing en (deels) het Grote Steden
Beleid. Voorts wordt in het rapport van de commissie Lang-
man, Ruimtelijk-Economisch Perspectief Noord-Nederland, een
bijzondere status voor Leeuwarden aangegeven waar het bij
voorbeeld om herstructurering gaat. Het Leeuwarder aandeel
van het totale Friese budget van al deze regelingen vari
eert van circa. 20% tot 100%.
De meerwaarde van het voorstel zit voor Leeuwarden in het
ontschotten van de diverse budgetten, waardoor een gebun
delde inzet van middelen voor de verschillende projecten
mogelijk wordt gemaakt. Een bundeling die overigens ook op
landelijk niveau wordt voorbereid. Op 28 november 1997
heeft het Kabinet een notitie van minister de Boer (VROM)
en staatssecretaris Tommei (Volkshuisvesting) over het In
vesteringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) vastgesteld.
In deze notitie wordt de voorgestelde bundeling van midde
len positief beoordeeld, waarbij voor de grotere gemeenten
de sturende rol c.q. het budgethouderschap bij die gemeen
ten zelf wordt gelegd en voor de kleinere gemeenten bij de
provincie. De bundeling van middelen zou in een nieuwe re
geling Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV)
neergelegd moeten worden. Deze bundeling wordt uiterlijk in
het jaar 2000 ingevoerd, het Friese experiment naar alle
waarschijnlijkheid niet eerder dan in 1999.
In de stuurgroepvergadering van 9 januari jl. is de positie
van de "zelfstandige" gemeenten aan de orde geweest. Toen
is gebleken dat vorenstaande onhelderheid over de zelfstan
dige positie op een misverstand berust. Leeuwarden zal de
bestaande rechten behouden en kan zelfs eventueel een be
roep doen op de door de provincie te beheren middelen doen.
In de statencommissie AEZ is dit standpunt ook in het open
baar meegedeeld door de Commissaris der Koningin.
Milieu
Dit onderdeel van het project geeft aanleiding tot de mees
te kanttekeningen. Daarom gaan wij wat dieper op dit voor
stel in.
Inhoud van het voorstel
De voorstellen voor het onderdeel Milieu bevatten de vol
gende onderdelen.
