Blad 10
III. BEWONERSPARTICIPATIE
In de inspraakreacties en de reacties van de raadsleden in
de Commissie Stadsontwikkeling kwam herhaaldelijk de vraag
naar voren wanneer en in wat voor vorm bewoners worden
betrokken bij de planvorming Stedelijke Vernieuwing
Benadrukt werd dat bewoners vooral behoefte hebben aan
duidelijkheid.
Zoals ook verwoord in het hoofdstuk over communicatie in
het Kaderplan is het van de grond af aan de bedoeling
geweest de bewoners van Leeuwarden en haar wijken snel en
adequaat te informeren en te consulteren over de plannen
voor stedelijke vernieuwing voor stad en wijken.
Dat betekende in de praktijk dat al bij de eerste serieuze
schetsen en keuzes voor projecten en gebieden ervoor is
gekozen de Leeuwarder bevolking hierover te informeren via
stadsgesprekken. Op de stadsgesprekken volgden grosso modo
twee reacties qua tevredenheid over inhoud en zin van de
stadsgesprekken; in de regel tevredenheid bij de bewoners
van wijken, die niet tot de prioriteitsgebieden in de
stedelijke vernieuwing gingen behoren, over de snelle en
adequate manier waarop zij daarvan in kennis waren gesteld
via stadsgesprekken. De wijken die wel tot de prioriteits
gebieden stedelijke vernieuwing gerekend waren reageerden
ontevreden op inhoud en zin van de Stadsgesprekken.
Verrassend was daarbij dat de ontevredenheid niet zozeer de
aanwijzing als prioriteitsgebied gold (dat was door velen
in die wijken blijkbaar verwacht), maar dat de plannen niet
concreet genoeg waren en dat er "te vroeg" gecommuniceerd
werd. De boodschap was in feite: kom maar terug als je
concrete plannen hebt en liefst een beetje snel.
Met die uitspraak werd in feite de communicatieopzet van de
stedelijke vernieuwing, waar u als raad ook op had aan
gedrongen (en wat geleid heeft tot de huidige plannings-
opzet)als open en interactief planningsproces onder zware
druk gezet.
Het was en is ter wille van de zorgvuldigheid in planning
en om een goede interactieve communicatie mogelijk te maken
nog steeds de bedoeling stap voor stap naar die concrete
plannen toe te werken en dat kost nu eenmaal tijd.
Stap 1 waren die stadsgesprekken.
Stap 2 is de inspraak op dit Kaderplan.
Stap 3 is het betrekken van bewoners bij de plannen op
wijkniveau, waarin concreet aangegeven zal worden waar en
welke vormen van vernieuwing mogelijk zijn en wat daartoe
o.a. gesloopt zou moeten worden.
Bij de vraag hoe de communicatie bij het maken van die
wijkplannen kan en moet worden opgezet komt hetzelfde
vraagstuk en dilemma als bij het Kaderplan terug.
Blad 11
Wanneer de wijken opnieuw kiezen voor snelle duidelijkheid
(en dat doet waarschijnlijk de meerderheid) betekent dit in
de praktijk, dat opnieuw kiezen voor het ideaal van "open
en interactieve communicatie" bij het maken van wijkplannen
eerder op afwijzing dan op instemming kan rekenen. Dat
betekent voor de praktijk van de communicatie/participatie
bij de wijkplannen, dat deze zich zal richten op een
vergaand uitwerken van concrete plannen, waarover de
bewoners zo snel mogelijk geïnformeerd en geconsulteerd
zullen worden. De communicatie met de wijkbewoners, even
tueel georganiseerd in huurdersverenigingen, wijk- of
buurtverenigingen, wijkpanels, e.d. houdt dus het karakter
van informerend en consulterend. Hierbij zijn drie lagen te
onderscheiden
1. Over hoofdlijnen ligt het initiatief bij de project-
verantwoordelijke. Deze zorgt voor een helder
presentatieproces, waarin de voortgang in het project
duidelijk zichtbaar wordt. Van belang daarbij is dat
helder blijft, welke ruimte er voor beïnvloeding vanuit
bewonersgroepen is.
2. Bij invulling van deelprojecten vindt intensief overleg
met allerlei belanghebbenden en betrokkenen plaats. De
bewoners vertegenwoordigen daarbij een van de belang
rijke deelbelangen. Hun vertegenwoordigers draaien
onder regie van de projectverantwoordelijke mee in
overleg- en informatierondes. Het is de kunst om hier
bij enerzijds frustratie van te hoog gespannen ver
wachtingen te voorkomen en anderzijds tot participatie
uit te dagen.
3. Bij de uitvoering gaat de mate van betrokkenheid binnen
buurten variëren. Met 'gedwongen verhuizers' wordt
intensief gecommuniceerd over hun persoonlijke (of
groeps-situatieCorporaties (herhuisvesting) en
gemeente (Welzijn, Sociale Activering) spelen hierbij
een eigen rol. Het is gewenst om hier vroegtijdig een
structuur voor te creëren, van waaruit op de
uitvoeringsfase geanticipeerd kan worden (bijvoorbeeld:
een consultatiebureau met spreekuur)
Inhoudelijk moet de 'omslag' in denken van een (of
enkele) grote ingre(e)p(en) in bijvoorbeeld de
Noordrand naar meerdere kleinere deelprojecten, krach
tig gecommuniceerd en goed gemotiveerd worden. Het
vraagt een andere overlegaanpak, ook binnen de wijk-
vertegenwoordiging zelf. Inhoudelijk minder ingrijpende
afwijkingen van het Kaderplan in de uitvoering zullen
vroegtijdig gesignaleerd en besproken moeten worden in
de wijk.