Blad 5
formeler dan die van een zelfstandige persoon zou zijn. Daardoor wordt de mogelijkheid
van het treffen van schikkingen door bemiddeling door de externe klachtenbehanelaar
verkleind. De kans is groot aanwezig dat deze secretaris vervolgens het gezicht van de
klachtvoorziening gaat worden.
Het is daarom voor de behandeling van klachten beter om dit door een zelfstandige
persoon te laten doen. Dit is vanuit de constructie een flexibeler optie, die ook meer
herkenbaarheid oplevert voor burgers. Nadeel is de kwetsbaarheid van de functie. Dit is
te ondervangen door het benoemen van een substituut ombudsman.
In haar brief van 13 maart 2000 stelt de VFG voor, naar aanleiding van opmerkingen van
verschillende gemeenten, om een ombudsman te benoemen die ondersteund wordt door
een secretariaat vanuit een van de gemeenten. De secretaris zal uit een andere gemeente
komen indien dit nodig is in het kader van onafhankelijkheid. Dit is echter geen goede
optie. Wisselend secretariaat staat niet borg voor een continuiteit van een goede kwaliteit
van klachtenafhandeling.
Een nadeel van samen met andere gemeenten een klachtvoorziening oprichten is dat
deskundigheid en experise inzake klachtenbehandeling nog moet worden opgebouwd.
4.d. Aansluiting bij de Nationale ombudsman
Aansluiten bij de Nationale ombudsman staat garant voor een hoogwaardige
klachtenbehandeling door een instituut met gezag. Nadeel is de kleine regionale
herkenbaarheid en eventueel een hogere drempel voor burgers om een klacht in te
dienen. In de praktijk blijkt dit echter wel mee te vallen. Zelfs nu, terwijl de gemeente
Leeuwarden niet is aangesloten bij de Nationale ombudsman en hier dus ook geen
bekendheid aangeeft, horen we wel van klagers dat ze contact hebben opgenomen met de
Nationale ombudsman.
Uit overleg met de heer Femhout is ook gebleken dat de Nationale ombudsman bereid is
om hoorzittingen in Friesland te houden indien daar vraag naar is. Het grootste deel van
de klachten wordt door bemiddeling afgehandeld, waarbij telefonisch contact vaak
voldoende is.
De Nationale ombudsman benadrukt het belang van een goed werkende interne
klachtenregeling. Zijn medewerkers vervullen, indien daarom wordt verzocht, dan ook
een adviesfunctie naar gemeenten bij het optimaliseren van de interne
klachtenbehandeling. Bij een goed werkende interne klachtenregeling zal het aantal
klachten dat bij de Nationale ombudsman terecht komt, gering zijn.
Vanaf 1996 is er een aantal gemeenten bij wijze van proef aangesloten bij de Nationale
ombudsman. Uit een evaluatie van Binnenlandse zaken is gebleken dat alle gemeenten
uit het proefproject tevreden waren over de Nationale ombudsman als externe
klachtvoorziening. Alle betrokken gemeenten hebben zich dan ook aangesloten bij de
Nationale ombudsman. Een aansluiting geldt voor vier jaar. Uit een brief van de Minister
van Binnenlandse Zaken d.d. 21 februari 2000 blijkt dat inmiddels 60 gemeenten zich
hebben aangesloten bij de Nationale ombudsman. Indien gekozen wordt voor deze optie
dan moet de gemeente hiertoe voor 1 juli 2000 een verzoek richten tot het ministerie van
Binnenlandse Zaken. De aansluiting gaat dan in met ingang van 1 januari 2001
5. Advies
Uit het hierboven staande kan de conclusie getrokken worden dat aansluiting bij de
Nationale ombudsman voor de gemeente Leeuwarden de beste keuze is.
Klachtenbehandeling door de Nationale ombudsman staat borg voor
Blad 6
klachtenbehandeling door een instituut met langdurige ervaring, ondersteund door een
professionele en deskundige organisatie. De Nationale ombudsman is een instituut dat op
het gebied van klachtenbehandeling alom gezag heeft opgebouwd.
Tevens zal dit instituut voldoen aan de eventueel nog in de Algemene wet bestuursrecht
op te nemen wettelijke eisen waaraan een externe klachtvoorziening moet voldoen.
6. Kosten
Uitgaande van 20 klachten per jaar bedragen de kosten van aansluiting bij de Nationale
ombudsman:
Kosten Nationale ombudsman: f20,- x f 1898,- =f37960
Apparaatskosten gemeente 20 x 2 uur= =f 5680
Publiciteitskosten f3000
Totaal f46640
Afgerond
f47000
