Lokale Agenda voor de Toekomst
De opdracht tot organisatieontwikkeling is uitgewerkt in een overall-projectplan en
deelplannen op de terreinen van:
casemanagement
organisatieombouw
bedrijfsvoering
invulling van de rol van opdrachtnemer.
De vertraagde politieke besluitvorming over de Structuur Uitvoering Werk en Inkomen
(SUWI) heeft invloed op het experiment gehad. Bij de start van organisatie
ontwikkelingstraject in 1998 leek het er op dat de opdrachtnemende organisatie Sociale
Zaken in het private domein zou moeten werken met de taken uitkeringsverzorging en
toeleiding/activering. Het eerste kabinetsstandpunt over SUWI bevestigde deze
opvatting. In 1999 wijzigden de opvattingen over private uitvoering van
uitkeringsverzorging en is er een tweede kabinetsstandpunt geformuleerd. Hierin werd
de scheiding opgenomen tussen uitkeringsverstrekking c.a. in het publieke domein en
reïntegratie in het private domein.
De tot 1999 onduidelijke politieke situatie heeft vooral invloed gehad op de wijze
waarop de organisatie zich kon voorbereiden op de vorming van een Centrum voor
Werk en Inkomen (CWI), de wijze waarop invulling kon worden gegeven aan de
methodiekontwikkeling sociale activering en het concept casemanagement. Het heeft
daarnaast een vertragende invloed gehad op de invulling van de opdrachtnemende rol.
Op de resultaten van het ontwikkelingstraject en de daarin onderscheiden deelprojecten
wordt hierna kort ingegaan.
Deelproject casemanagement
Doel van dit project is om een methodiek te ontwikkelen en fasegewijs in te voeren ten
behoeve van de sociale activering van uitkeringsgerechtigden in fase 4 door Sociale
Zaken. Hiertoe is begonnen met de kennisverzameling van deze groep
uitkeringsgerechtigden, via het maken van in totaal 3000 foto's die het zittende bestand
in beeld moeten brengen. De uitvoering hiervan ligt zoals gemeld goed op schema. Op
basis van de eerste 300 foto's is een uitvoerige rapportage gemaakt, die inzicht geeft in
de kenmerken van het fase 4 bestand. De werkzaamheden voor de kennisverzameling
zijn uitgevoerd in samenhang met de uitvoering van de taakstellingen op het terrein van
toeleiding en activering naar de reïntegratiebedrijven. Hiervoor werd vanaf 1999 een
contract afgesloten met de sector Additionele Werkgelegenheid.
Behalve kennisverzameling behelsde dit deelproject de methodiekontwikkeling en
uitvoering van het in 1998 nog nieuwe concept van casemanagement. In eerste instantie
is een model verkend met taken op de terreinen van uitkeringsverzorging en
reïntegratie. Na het SUWI-besluit voorjaar 2000 met de duidelijke scheiding tussen
publieke uitkeringsverzorging en private reïntegratie is een definitief concept voor het
publieke domein uitgewerkt en vastgesteld. De implementatie daarvan is gestart in het
najaar van 2001In hoofdstuk 3 wordt het casemanagement nader beschreven.
Het Ministerie van SZW heeft in 2001 gemeenten een prestatievergoeding voor de
uitvoeringskosten van het casemanagement in het vooruitzicht gesteld. Deze vergoeding
heeft betrekking op prestaties van gemeeente Leeuwarden in de periode 2001-2004. De
uitwerking van de prestatieafspraken treft u in de volgende hoofdstukken aan. De
definitieve afspraken zijn pas in december 2001 ondertekend door SZW en de G26,
terwijl de prestaties teruggrijpen op het gehele jaar. Hierdoor heeft Sociale Zaken ten
behoeve van de ontwikkeling en uitvoering van de casemanagement-methodiek in 2001
moeten anticiperen op de verwachte rijksvergoeding, mede om de taakstellingen met
betrekking tot het aantal reïntegratietrajecten te halen. Het investeringenbudget was
6
Lokale Agenda voor de Toekomst
zonder deze vergoeding voor uitvoeringskosten van het ministerie niet afdoende
geweest om een goed concept van casemanagement te ontwikkelen en (voor 2001) uit te
voeren.
Deelprojecten organisatieombouw en bedrijfsvoering
De organisatieombouw is gefaseerd uitgevoerd, in samenspraak met de
onderdeelcommissie en met terugkoppeling van medewerkers in een klankbordgroep.
Het doel is om een toekomstgerichte organisatiestructuur op te bouwen. Via een aantal
stappen met tussentijdse evaluaties is eind 2000 een model ontworpen met een front-,
mid- en backoffice ondersteund door een bedrijfsbureau. Dit model is in eerste instantie
slechts deels ingevoerd. In het begin van dit jaar trad er namelijk stagnatie op in het
ontwikkelingsproces dat voornamelijk veroorzaakt werd door de tijdrovende invoering
van het nieuwe belastingstelsel en door het fors toegenomen ziekteverzuim. Het tempo
van verandering is daarom aangepast. Ook is overgegaan tot een indeling in kleinere
teams. Vervolgens is in de zomer dit model ingevoerd. Het ontwikkelde model lijkt een
goede opzet te zijn. De definitieve evaluatie is in het najaar van 2001 gehouden,
gevolgd door een voorstel tot reorganisatie. Onderdeel van de organisatieombouw was
ook de vorming van een experimenteel CWI en de huisvesting van het frontoffice Soza
op de locatie van het CWI. Per 26 februari 2001 is het CWI van start gegaan en werkt
een deel van de Soza-organisatie op dezelfde locatie nauw samen met de medewerkers
van andere organisaties.
Het deelproject bedrijfsvoering is opgezet om de bedrijfsvoering op een kwalitatief
hoger peil te brengen. In dit kader is een nieuw productenboek ontworpen, zijn de
bedrijfsprocessen opnieuw beschreven, is de cyclus van beleidsplan-bedrijfsplan-
afdelingsplannen ingevoerd, is meegewerkt aan de benchmark sociale diensten en is het
project single audit (zelfcontrole) uitgevoerd. Onderdeel van dit project was de opzet
van een outputnormering. Hierin zijn de tijdsbesteding en kosten van de output van de
sector tot in detail gemeten. Zo is een systematiek ontwikkeld voor de juiste vaststelling
van de benodigde personeelsformatie. In hoofdstuk 5 wordt deze basisformatie
gepresenteerd.
Deelproject ontwikkeling rol opdrachtnemer
De ontwikkeling van de rol van opdrachtnemer van Sociale Zaken betrof tot en met
2000 alleen het terrein van activering en toeleiding van uitkeringsgerechtigden naar
reïntegratiebedrijven. Mede door inwerkingtreding van het Fonds voor Werk en
Inkomen is in 2001 de uitkeringsverzorging hier experimenteel aan toegevoegd. De
sector Additionele Werkgelegenheid vervult de rol van opdrachtgever. Op basis van de
al eerder genoemde contracten tussen beide sectoren is geleidelijk aan vorm en inhoud
gegeven aan de relatie opdrachtnemer - opdrachtgever.
Het organisatie-ontwikkelingstraject van Sociale Zaken zal vermoedelijk voor de
zomervakantie 2002 afgerond zijn.
1.4.2 Continue dienstverlening tijdens veranderingen
De organisatie-ontwikkeling is niet de enige verandering waar Sociale Zaken in deze
jaren mee werd geconfronteerd. De belangrijkste ontwikkelingen die ook van invloed
zijn geweest op de dienstverlening zijn: de millenniumovergang, de invoering van de
belastingherziening, de fasegewijze invoering van een nieuw automatiseringssysteem,
de invoering in 2002 van de Euro en de implementatie vanaf 1-1-2002 van de SUWI-
structuur met name op het terrein van de ICT. Deze veranderingen hadden en hebben
naast de organisatie-ontwikkeling grote impact op de organisatie. Sociale Zaken kan de
dienstverlening aan de burger tijdens veranderingen op geen enkele wijze in gevaar
brengen. Bij elke stap in het proces is beoordeeld of de dienstverlening op een
7