Ontwikkelingsplan Vrijheidswijk
echter alleen het hoognodige aan onderhoud gedaan in veel delen van
de wijk. Los hiervan staat, anno 2001, een groot deel van het
woningbestand, dat al zo'n dertig jaar meegaat, voor een omvangrijke
onderhouds- of renovatiebeurt. Des te meer reden om snel met de
herstructureringsoperatie te beginnen.
Kenmerken huidig woningbestand
gebrek aan diversiteit in woningen en prijsklassen
onevenredig veel huurwoningen
onevenredig veel hoogbouw
veel achterstallig onderhoud
weinig woon- en vloeroppervlak (60% van huur- en koopwoningen)
weinig wooncomfort
weinig binding met woning (verhuismobiliteit 30%)
onvoldoende mogelijkheden voor een wooncarrière binnen de wijk
Wonen op niveau
Wie in 2007 door de Vrijheidswijk loopt, kent de wijk niet meer terug.
Een groot deel van de flats in het westen van de wijk is gesloopt,
waaronder de Annie Westlandstraat, Jan Evenhuisstraat en
Mariniersespel. De vrijgekomen ruimten zijn ingevuld met vooral
eengezinswoningen in diverse prijsklassen (indicatief :tussen de
140.000 en 260.000), waarvan een deel aan het water ligt. Niet alle
hoogbouw is verdwenen in de Westelijke Vrijheidswijk, want op de
hoek van de Dokkumer Ee en de ringweg zien we een ranke
woontoren die als markeringspunt dient.
De 12-hoog flat aan de Bonkevaart staat er nog, al steekt de discussie
weer de kop of genoeg studenten daar willen blijven wonen
Woonbedrijf BWL heeft haar bezit omgebouwd tot woningen die gewild
zijn in Leeuwarden.
In de oostelijke Vrijheidswijk staan op de plek van het AZC, dat in 2005
is verplaatst, zo'n zeventig koopwoningen. In het noordoosten zijn tal
van huizen voorzien van een kap. De woningen zijn voor driekwart
particulier bezit In het zuidoosten staan nog steeds de flats. Wel zijn
de woningen opgeknapt en is de woonomgeving sterk verbeterd.
Het centrum is helemaal op de schop gegaan. De nieuwe Brink heeft
een multifunctionele spilfunctie gekregen Naast het nieuwe wijk- en
6
Ontwikkelingsplan Vrijheidswijk
Bevolkingssamenstelling
VrijheidswijkLeeuwarden (gemiddeld)
Leeftijd:
18-24 jaar
33,3%
13,9%
25 - 34 jaar
21,3%
23,8%
35 - 44 jaar
10,2%
17,2%
45 - 54 jaar
11,1%
15,6%
55 - 64 jaar
8,3%
11,8%
65 jaar en ouder
15,7%
17,7%
Negatieve spiraal
De voorzieningen in de wijk zijn het afgelopen decennium in aantal en
kwaliteit achteruit gegaan. Het winkelcentrum is beperkt en gedateerd
en wordt door bezoekers als onveilig ervaren door de overlast van
rondhangende jongeren en drugsverslaafden. Buurtcentrum 'de
Blokkendoos' is te klein en ligt buiten het centrum. Het merendeel van
de inwoners zegt nu nog tevreden te zijn over het aantal
voorzieningen. Wanneer er niets gebeurt, zal het aantal echter snel
afnemen. De kans is zelfs groot dat winkels helemaal verdwijnen. Ook
is het de vraag of beide basisscholen kunnen blijven bestaan.
De wijk heeft de jeugd niet veel te bieden Er is geen kinderopvang en
het aantal speelmogelijkheden voor kinderen is beperkt. Ook voor
jongeren is er niet veel te doen Deze situatie versterkt het
achterstandsprobleem van jongeren en werkt verveling en overlast in
de hand. Positieve uitzondering is het digitale trapveldje waar
wijkbewoners en veel jongeren kennis kunnen maken met de pc en
internet.
Als er niets gebeurt in de Vrijheidswijk, zal de negatieve spiraal
onverminderd doorzetten. Op termijn blijft het leegstandspook dreigen
omdat het een zwak segment van de huurmarkt is en blijft. Hierdoor
zal het gevoel van onveiligheid toenemen. Het gevaar dreigt dat de
Vrijheidswijk een wijk wordt van kansarmen.
Kenmerken bevolkingssamenstelling en leefklimaat Vrijheidswijk in 2001:
relatief veel alleenstaanden en jongeren en weinig gezinnen
relatief veel lagere inkomensgroepen, werkzoekenden, uitkeringsgerechtigden en
allochtonen
gebrek aan voorzieningen en activiteiten voor de jeugd
gedateerd winkel- en buurtcentrum
twee basisscholen
winkelcentrum vinden we hier een wooncomplex voor 50-plussers die,
nu de kinderen uit huis zijn, kleiner, comfortabeler en dicht bij de
voorzieningen willen wonen. De woningen zijn levensloopbestendig en
worden inmiddels generatiewoningen genoemd. Ook de nieuwe
buurtschool, met zijn bovenwijkse functie, vinden we in het vernieuwde
centrum van de wijk.
De nog resterende huurwoningen in de wijk zijn grotendeels
opgeknapt en gerenoveerd door beide woningbouwcorporaties en
voldoen aan de energie- en veiligheidseisen die ondertussen
gemeengoed zijn. De nieuwe 4-hoge stadswoningen aan de Prof.
Gerbrandyweg bieden ook kantoorruimte, zodat een tiental
ondernemers daar inmiddels zijn intrek heeft genomen.
2.3 Leven en werken in de Vrijheidswijk
Door de aantrekkelijke huurprijzen en vele gemakkelijk opdeelbare
flats, wonen er momenteel relatief veel studenten in de Vrijheidswijk.
Zij vertrekken na hun studie en voelen zich niet met de wijk verbonden.
Ook telt de wijk meer allochtonen, werkzoekenden en
uitkeringsgerechtigden dan de gemiddelde Leeuwarder wijk. Slechts
ruim een derde van de bevolking heeft betaald werk. In het oostelijk
deel van de Vrijheidswijk wonen relatief veel ouderen. In West zijn
jongeren (18 tot 34 jaar) in de meerderheid. Ook het aantal
eenoudergezinnen in dit deel van de wijk is opvallend hoog.
Door onder andere de bevolkingssamenstelling hebben de
wijkbewoners weinig contact met elkaar. Ook zijn ze nauwelijks actief
in het wijk- en verenigingsleven. Positieve uitzondering hierop zijn het
wijkpanel en het Oostelijke deel van de wijk. Helaas zitten hierin weinig
jongeren, studenten en allochtonen. Er bestaat een kloof tussen
allochtonen en autochtonen en tussen jong en oud. Agressief gedrag
van jongeren neemt toe, de meeste ouderen voelen zich steeds
onveiliger.
geen sportverenigingen en -faciliteiten
weinig gehechtheid aan de buurt (41% Vrijheidswijk tegenover 71% in geheel
Leeuwarden)
weinig contact buren ((58% Vrijheidswijk tegenover 70% in geheel Leeuwarden)
sterk beleefd gevoel van onveiligheid (52% in Vrijheidswijk tegenover 35% in geheel
Leeuwarden)
sterk beleefd gevoel dat de wijk achteruitgaat
Tij keren
De Stedelijke Vernieuwing met zijn clusters van fysieke, sociale en
economische maatregelen zal het tij in de Vrijheidswijk keren. In 2007
is de sociale en economische achterstandspositie verdwenen. Dankzij
onder meer het ruime en diverse aanbod van koop- en huurwoningen
heeft de wijk een gezonde bevolkingsopbouw Jongeren, ouderen,
alleenstaanden en gezinnen vinden er hun plek en hoeven de wijk niet
meer te verlaten om een volgende stap in hun wooncarrière te zetten.
Het aantal mensen met een minimum inkomen is gedaald en met een
hoger inkomen gestegen. Hierdoor blijft het inmiddels verbeterde
voorzieningenniveau op peil.
Inwoners voelen zich weer betrokken bij het wel en wee in de wijk. De
meeste bestaande buurtjes zijn behouden gebleven en er zijn nieuwe
bijgekomen. Veel mensen denken op wijk- en buurtniveau mee over
de invulling van winkel- en zorgvoorzieningen en de openbare ruimte
(spel- sport-en ontspanningsruimten). En de bewoners maken daar
ook dankbaar gebruik van. Een aantal wijkprojecten, voor volwassenen
en jongeren, versterkt de integratie van de verschillende
bevolkingsgroepen. Voorbeelden hiervan zijn Kunst in de wijk,
cursussen, multiculturele feesten of evenementen en het nog steeds
succesvolle digitale trapveld. De wijkbarbecue is inmiddels vervangen
door barbecues in straten en buurtjes. Mensen hebben met elkaar
leren leven en ervaren de verschillen in cultuur en leefwijze als een
verrijking.
Multifunctioneel centrum
In 2007 heeft de wijk een aantrekkelijk, multifunctioneel centrum
gekregen met verschillende (nieuwe) gebouwen en voorzieningen. De
woonwagenlocatie is verplaatst en met vier standplaatsen uitgebreid
De vrijkomende ruimte is ingevuld met verschillende gebouwen en
ruimtes die voor meerdere doelen geschikt zijn en daardoor effectief
7
7
