IPO) wordt gestudeerd op mogelijkheden, de doeleinden te
differentiëren naar stedelijkheid.
De stelling, dat de landelijke maatregelen milieuhygiënisch
grotendeels te rechtvaardigen zijn, hebben wij hiermee
genuanceerd maar niet bestreden. Het voorkomen en
hergebruiken van afval levert een grote milieuwinst op en
de benodigde mentaliteitsverandering van de burger moet op
de eerste plaats gemotiveerd worden op basis van
milieuhygiënische argumenten. Hergebruik van afval betekent
een besparing op schaarse grondstoffen. Afval dat wordt
verbrand levert, ondanks alle eisen aan de uitstoot van
emissies, een toename op van de hoeveelheid CO- in de
atmos feer
Een meer prozaïsch maar niet minder belangrijk argument is
het financiële plaatje. De voorgestelde aparte tarieven
leiden tot een rechtvaardiger kostenverdeling maar ook tot
extra inkomsten, die vervolgens ingezet kunnen worden voor
o.a. uitbreiding van de infrastructuur voor de gescheiden
inzameling. Ondanks deze extra uitgaven leiden de
voorstellen tot een beperking van de stijging van de
afvalstoffenheffing (ten opzichte van het peiljaar 2001).
In het bijzonder zijn onze voorstellen van belang bij het
grofvuil. Wat betreft hergebruik van het grofvuil scoort de
gemeente Leeuwarden zonder meer slecht ten opzichte van
vergelijkbare gemeenten. In de volgende paragraaf wordt dit
nader toegelicht.
Wij menen, met deze toelichting verduidelijkt te hebben
waarom een bescheiden vorm van tarifering op basis van
algemeen aanvaarde principe 'de vervuiler betaalt' een
essentieel element is (en blijft) van onze voorstellen.
Overwegingen omtrent het voorkomen van zwerfafval, die in
het verleden de doorslag gaven, blijven van essentieel
belang maar mogen ons inziens de discussie niet meer
domineren
Achteraf moeten we constateren, dat onze oorspronkelijke
voorstellen een stap te ver zijn gewees. De bovenstaande
overwegingen zijn ons inziens weliswaar onverkort van
kracht, maar ondervinden op dit moment onvoldoende
draagvlak. Zonder de ingeslagen richting geheel te verlaten
zijn wij daarom op hoofdpunten tegemoet gekomen aan de
ingebrachte bezwaren. Na 2005 zal op grond van de
ontwikkelingen een nieuwe afweging kunnen worden gemaakt.
2. Grofvuil
Achterstand scheiding grof vuil
Uit de inventarisatie en evaluatie, die door het
adviesbureau De Straat is uitgevoerd als voorbereiding voor
het opstellen van het Plan van aanpak afval 2002-2005 en
die als bijlage is toegevoegd bij het Plan van aanpak afval
Blad 5
2002-2005, blijkt dat Leeuwarden bij de scheiding van oud
papier en karton, glas en textiel gemiddeld scoort ten
opzichte van vergelijkbare gemeenten. Dat is weliswaar nog
verre van de toptienscore, die wij nastreven en waartoe ook
maatregelen worden voorgesteld, maar dat geeft geen reden
tot verontrusting. Uit genoemde inventarisatie blijkt, dat
wel degelijk reden tot verontrusting bestaat bij de
scheiding van grofvuil. De gemeente haalt hierbij een veel
lager resultaat dan andere gemeenten. In Leeuwarden beweegt
het percentage hergebruik grofvuil zich de laatste jaren
tussen de 16 en 20 in vergelijkbare gemeenten ligt dat
rond de 55 (Zie ook pag. 12 van de Inventarisatie)Het
gevolg is dat de kosten in dit opzicht ook hoger liggen dan
bij andere gemeenten: ongescheiden afval wordt verbrand en
dat is aanzienlijk duurder dan hergebruik van gescheiden
afvalstromen. Zowel uit financieel als uit milieuhygiënisch
oogpunt hebben wij daarom de verbetering van de scheiding
van grofvuil als prioriteit aangewezen bij het opstellen
van het Plan van aanpak.
Oorzaken
De oorzaken van de achterstand van Leeuwarden in dit
opzicht zijn tweeledig.
Ten eerste verkeert de huidige milieustraat in slechte
staat. De mogelijkheden tot scheiding zijn beperkt. De
inrichting van de nieuwe milieustraat vormt onderdeel van
het Plan van aanpak, hierop komen wij nog uitgebreid terug.
Met de aanleg van de nieuwe milieustraat is echter slechts
één oorzaak van de slechte resultaten van Leeuwarden bij
het scheiden van grof vuil weggenomen. Het gebruik van de
milieustraat moet vervolgens ook daadwerkelijk bevorderd
worden. De gemeente hanteert momenteel een haalsysteem voor
grof vuil, dat juist het gebruik van de milieustraat en de
daaraan gepaard gaande verbetering van het hergebruik
ontmoedigt. Halen van grofvuil brengt voor de burger
momenteel geen extra kosten met zich mee en het
serviceniveau is hoog. Indien burgers Fryslan Miljeu bellen
om hun grofvuil op te laten halen, bestaat er een garantie
dat het binnen een week wordt opgehaald; in veruit de
meeste gevallen wordt het binnen een of twee dagen
opgehaald. Alleen de volgende fracties worden wel apart
opgehaald: grof tuinafval, wit- en bruingoed, goederen voor
Kringloopwinkel Estafette en KCA. Het gescheiden ophalen
van deze fracties brengt extra kosten met zich mee, maar
betaalt zichzelf terug vanwege de besparing op de
verwerkingskosten (uitgezonderd het KCA)Al het andere
afval wordt niet gescheiden en wordt afgevoerd naar Wijster
en verbrand als restafval, tegen het bekende tarief van
£134 inclusief transport en overslag. Bij het halen van
grofvuil is het op bedrijfseconomische en financiële
gronden niet mogelijk het afval te scheiden, omdat daar te
veel arbeidsuren in gaan zitten en dit te kostbaar zou
worden. Onze conclusie is, dat de gewenste sterke
