Profiel van de gemeente Leeuwarden
De verbinding met Dokkum, het economisch verzorgingscentrum van Noord-Oost Fryslan, is
in zijn huidige vorm in ieder geval verre van optimaal. In het kader van het PWP (provinciaal
verkeers- en vervoersplan) is gekozen voor de aanleg van een noord-west-tangent rondom
Leeuwarden en een verbetering van de route naar Dokkum via een centraal gelegen noord
zuid verbinding.
Spoorverbindingen zijn er met Harlingen en Sneek/Stavoren, het gaat hier om voor de NS
onrendabele lijnen. Begin 1999 zijn deze lijnen ondergebracht in een nieuwe onderneming
(NoordNed), waar zowel NS als Arriva in participeren.
Cultuur en evenementen
De Friese regio heeft op cultureel gebied een eigen en unieke identiteit. Het Frysk, als tweede
rijkstaal, wordt uitgedragen en ondersteund door onder meer een eigen Friese omroep - als
enige regionale omroep uitzendend via het landelijke t.v.-net een Friestalig (beroeps-)
toneelgezelschap (Tryater) en een wetenschappelijke instituut (Fryske Akademy). Gelet op de
historische verbintenissen met de andere Frieslanden, te weten Noord-Friesland (bij
Denemarken) en Oost-Friesland (Duitsland) heeft de Friese regio in taalkundig en cultureel
opzicht een supranationaal karakter. Tezamen met Friese cultuurinstituten zijn (met
uitzondering van het NNO, het conservatorium en de kunstacademie) alle (boven-) regionale
voorzieningen voor opleiding en vorming, productie en consumptie van cultuur gevestigd in
Leeuwarden. In zijn algemeenheid kan worden gesteld dat in samenhang met de lokale
culturele infrastructuur er sprake is van een groot gevarieerd scala van voorzieningen en
initiatieven. Het vanouds aanwezige grote aantal kunstenaars (alleen in Leeuwarden is er
sprake van een sterke concentratie, namelijk 1/3 van de Friese kunstenaars is gevestigd in de
hoofdstad), de bloeiende amateuristische kunstbeoefening en diverse plaatselijke culturele
initiatieven zijn in principe goed ingebed in het in Leeuwarden geconcentreerde regionale
voorzieningenniveau.
De Leeuwarder culturele infrastructuur is breed en levendig. De stadsschouwburg De
Harmonie behoort tot de top-5 van theaters in Nederland. Museum De Princessehof heeft
een (internationale reputatie op het gebied van keramiek.
In het Noorden wordt veel aandacht geschonken aan bestuurlijke samenwerking op
cultureel gebied. Onlangs hebben de vijf noordelijke convenantspartners een toekomstvisie
opgesteld, waarin de plannen voor een Noordelijk Fonds nader worden uitgewerkt. Deze
visie is onderwerp van gesprek met de staatssecretaris als input voor de rijkscultuumota
2005-2008. Het Noordelijk Fonds stelt, ten behoeve van de witte vlekken in de noordelijke
culturele infrastructuur, een extra (financiële) impuls voor.
Leeuwarden kent tevens een bruisend festivalklimaat, waarbij het jaarlijks terugkerende
Noordelijk Filmfestival vermeldenswaard is.
Middels diverse verordeningen en subsidiebudgetten wordt er veel geïnvesteerd in
(kleinschalige) culturele activiteiten, o.a. op het gebied van amateurkunst, Leeuwarder
geschiedenis, cultuureducatie en producties. Samenwerking en bundeling van krachten
wordt gestimuleerd.
Zowel nationaal als internationaal geniet Leeuwarden onvoldoende bekendheid, afgezien
van de Elfstedentocht. Ook op sportgebied is er een duidelijke regionale centrumfunctie,
maar geen provincieoverstijgende.
Veel voorzieningen in Leeuwarden zijn, op een relatief kleine oppervlakte geconcentreerd
in of nabij het historische stadshart. De monumentale binnenstad van Leeuwarden met ruim
450 geregistreerd rijksmonumenten in de zin van de Monumentenwet is beschermd
stadsgezicht..
12
