Hoofdstuk 2 - De huidige stand van zaken
2.1 Algemene ontwikkelingen
De warenmarkt is de bekendste vorm van ambulante handel in
Nederland. Een warenmarkt is een verzameling van kramen,
verkoopwagens en grondplaatsen van waaruit de toegelaten kooplieden
detailhandel bedrijven. Men spreekt echter pas van een markt als deze
met vaste regelmaat op een bepaalde dag en plaats op vastgestelde uren
gehouden wordt. Bovendien moet een markt zijn ingesteld krachtens een
besluit van de gemeenteraad (tot 7 maart 2002). Voor de markt is een
marktverordening en een marktreglement van kracht. Officiële
warenmarkten moeten niet verward worden met feestmarkten of
braderieën, die al dan niet incidenteel worden georganiseerd door
particulieren. Het verschil is dat alleen warenmarkten, via een besluit van
de gemeenteraad zijn ingesteld en opereren onder een marktverordening
van de gemeente. Op dit moment kent de raad nog drie bevoegdheden
w.o. "Bestuursbevoegdheid op grond van de gemeentewet". Per 7 maart
zal o.a. deze bevoegdheid, o.g.v. artikel 160 van de gemeentewet (nieuw)
en de dualisering worden overgeheveld naar het college. Dit is met name
van belang voor het instellen, afschaffen of veranderen van jaarmarkten
en gewone marktdagen.
Op 12 maart 2000 heeft de Centrale Vereniging van Ambulante Handel
voormalig wethouder B. Bilker een rapportage aangeboden genaamd
"Leeuwarden 2000: ontwikkeling en beleidsvisie voor kwaliteits
verbetering van de Ambulante Handel in Leeuwarden". De belangen
voor de ambulante handel worden behartigd door de Centrale Vereniging
voor de Ambulante Handel (CVAH) en is gevestigd te Zeewolde.
Een landelijk onderzoek van enige jaren terug toonde aan dat tijdens
"markturen" 52% van alle bezoekers primair naar het winkelgebied komt
om de markt te bezoeken. Van alle bezoekers bezoekt 59% naast de
markt ook winkels, horeca en/of andere voorzieningen. De wisselwerking
tussen markt, winkels, horeca en andere voorzieningen is dus bijzonder
groot. Dit blijkt ook uit het feit dat 13% van de bestedingen in de winkels
tijdens markturen van de marktbezoekers afkomstig is.
De warenmarkt heeft een verzorgende en recreatieve functie, zorgt voor
een (tijdelijke) verbreding van het voorzieningenaanbod, verlevendigt het
stadsbeeld en vergroot de aantrekkingskracht van de gemeente.
2.2 Landelijke ontwikkelingen
De markten in Nederland vertonen volgens de Centrale Vereniging van
Ambulante Handel (CVAH) een neerwaartse spiraal, die o.a. wordt
veroorzaakt door het gewijzigde bestedingspatroon van de hedendaagse
consument, de gewijzigde gezinssamenstelling en de aankoopmomenten
die niet meer liggen in de traditionele winkeltijden van 9.00 tot 18.00
uur.
Deze ontwikkelingen zorgen niet alleen voor vergrijzing van de
marktbezoekers maar ook onder de marktkooplieden. Uit landelijk
onderzoek blijkt dat jongeren zowel als consument en als
standplaatshouder, steeds minder onderdeel uitmaken van de markt. Deze
ongewenste ontwikkeling probeert ook het CVAH in een positieve zin
om te buigen. Het marktaandeel van consumenten en van
standplaatshouders van allochtone afkomst is in Leeuwarden eveneens
klein te noemen.
2.3 Welke markten
Leeuwarden kent een aantal markten. Voor de volledigheid worden ze
hier in het kort opgesomd en worden de belangrijkste kenmerken
beschreven; locatie, openingstijden, aantal kramen, branche-indeling,
korte karakteristiek, wachtlijsten of juist een afname van gegadigden.
Vrijdagmarkt: algemene warenmarkt weekmarkt op het
Wilhelminaplein van 08.00 - 16.00 u., bestaat uit 94 (voor het jaar
2001) vaste standplaatsen en 4 standwerkerplaatsen. Er is een
gedifferentieerd aanbod van consumentengoederen en -waren. De
functie van deze markt overstijgt de lokale behoefte en is sterk
regionaal gericht. Dit is de belangrijkste markt voor de gemeente
Leeuwarden en zelfs de best lopende markt in het Noorden van
Nederland. Er is een wachtlijst voor aan bederf onderhevige
goederen. Rekening houdende met kwaliteit, kwantiteit en
levensvatbaarheid behoort deze markt tot de top 25 van Nederland.
Vrijdag Boerenmarkt: biologische boerenmarkt (ecoproducten) die
qua locatie en tijd aansluit op de wekelijkse vrijdagmarkt,
Ruiterskwartier van 08.00 -ló.OOu. Er zijn vier standplaatsen (2001);
Zaterdagmarkt: algemene warenmarkt, met de nadruk op verswaren
en bloemen, inmiddels op de nieuwe locatie Beurs/pleinafsluitend
gebouw van 09.00 tot 17.00 u., deze markt bestaat inmiddels uit 11
(2001) standplaatsen. De markt is medio 2000 verplaatst naar de
locatie Beurs/pleinafsluitend gebouw. Na evaluatie is door
marktkooplieden, CVAH en de gemeente geconcludeerd dat de
locatie definitief kan zijn. Locatie Voorstreek/Brol is afgekeurd door
de Brandweer vanwege veiligheidseisen.
13
Leeuwarden, de marktstad van Friesland
Rapportage over het marktbeleid van de gemeente Leeuwarden
12
Leeuwarden, de marktstad van Friesland
Rapportage over het marktbeleid van de gemeente Leeuwarden
Algemene warenmarkten in het centrum