1. INLEIDING
2. PROCESBESCHRIJVING
In dit Beleidsplan brandweerzorg en rampenbestrijding 2003-2006 van de gemeente Leeuwarden
geven Burgemeester en Wethouders en de Burgemeester van de gemeente Leeuwarden invulling aan
de verplichtingen en verantwoordelijkheden ingevolge de Brandweerwet 1985, de Wet Rampen en
Zware Ongevallen en overige wetgeving op dit beleidsterrein, om de brandweerzorg en
rampenbestrijding adequaat in te richten en de raad van de gemeente Leeuwarden hierover te
informeren.
Op grond van de Brandweerwet 1985 artikel 1 lid 4 hebben burgemeester en wethouders de zorg voor:
het voorkomen, beperken, en bestrijden van brand, het beperken van brandgevaar, het voorkomen en beperken van
ongevallen bij brand en al hetgeen daarmee verband houdt en
het beperken en bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan bij brand.
In de Wet Rampen en Zware Ongevallen artikel 2 staat dat burgemeester en wethouders zijn belast met de voorbereiding van
de bestrijding van rampen en zware ongevallen in de gemeente, voor zover niet bij of krachtens de wet anders is bepaald.
De bestuurlijke en juridische basis van het beleidsplan wordt gevonden in de Verordening
brandweerzorg en rampenbestrijding zoals die in concept gereed is gemaakt ten behoeve van de
besluitvorming in deze gemeente. Binnen afzienbare tijd zal daartoe een voorstel aan de
gemeenteraad worden gedaan. De huidige gemeentelijke Verordening betreffende de organisatie en
het beheer van de gemeentelijke brandweer (Rb. 14-07-1954) komt daarmee te vervallen. De nieuwe
verordening beoogt de organisatie en het beheer van de gemeentelijke taken inzake de
brandweerzorg én de rampenbestrijding in één gemeentelijke verordening vast te leggen. Tevens
wordt daarmee uitvoering gegeven aan de uitgangspunten van het dualistisch systeem wat betreft
kaderstelling en controlemogelijkheden ten behoeve van de gemeenteraad ("transparantie en
rekenschap"). Tenslotte wordt beoogd voor de recente landelijke beleidsontwikkelingen op het gebied
van de brandweerzorg en rampenbestrijding -en de op basis daarvan gemaakte regionale afspraken-
gemeentelijk draagvlak te creëren. De concept Verordening brandweerzorg en rampenbestrijding van
de gemeente Leeuwarden is opgenomen als BIJLAGE 1.
De laatste jaren zijn de brandweer en de inrichting van de brandweerzorg landelijk gezien ingrijpend
veranderd. Van een vooral repressief ingestelde organisatie heeft de brandweer zich ontwikkeld tot
een gemeentelijke veiligheidspartner die wordt geacht betrokken te zijn op alle terreinen van de
zogenaamde veiligheidsketen1, die bestaat uit de schakels pro-actie, preventie, preparatie, repressie
en nazorg. De Brandweer Leeuwarden is een professionele organisatie - bestaande uit
beroepskrachten en vrijwilligers - die ook binnen de gemeentelijke organisatie een herkenbare plaats
moet krijgen en die betrokken moet en wil zijn bij de diverse processen die binnen de gemeente en
daarbuiten spelen. Het Ontwikkelingsplan Brandweer Leeuwarden van 1996 heeft daartoe een
belangrijke aanzet gegeven. Daarnaast stellen kwaliteitsdenken en Arbo-zorg grote eisen aan de
brandweerorganisatie.
Dit beleidsplan beschrijft in eerste aanleg de binnen de gemeente Leeuwarden aanwezige risico's.
Vervolgens worden de (beheers-)middelen beschreven, die kunnen worden ingezet om de risico's te
beperken en om bij incidenten adequaat te kunnen optreden.
De opbouw van dit beleidsplan is als volgt: in het volgende hoofdstuk wordt beschreven hoe het
proces is verlopen waarbinnen het plan is opgesteld. Daarna worden in hoofdstuk 3 de binnen de
gemeente aanwezige risico's globaal beschreven. In hoofdstuk 4 komen de (beheers-)middelen aan
de orde die de gemeente tot haar beschikking heeft en worden de beleidsbeslissingen benoemd. De
afspraken die in regionaal verband zijn gemaakt over de uitvoering van de brandweerzorg en
rampenbestrijding zijn opgenomen in hoofdstuk 5 en in hoofdstuk 6 worden de uitgangspunten voor
de bedrijfsvoering beschreven. In hoofdstuk 7 tenslotte, zijn de beleidsbeslissingen verwerkt tot
doelstellingen voor de komende jaren.
1 De veiligheidsketen werd in 1994 geïntroduceerd in het Stappenplan Integrale Veiligheid om een vaste structuur te
geven aan het denken over veiligheidszorg.
BELEIDSPLAN BRANDWEERZORG EN RAMPENBESTRIJDING 2003-2006 VAN DE GEMEENTE LEEUWARDEN - november 2002
3
Het Beleidsplan brandweerzorg en rampenbestrijding
is het resultaat van het hiernaast weergegeven
proces.
Na een inventarisatie van de situatie - zowel op het
gebied van de risico's als de (beheers-) middelen -
heeft een evaluatie plaats gevonden ten opzichte van
wettelijke en gangbare normen en richtlijnen. Hierbij
is de indeling van de veiligheidsketen gehanteerd,
terwijl daarnaast nog is gekeken naar de regionale
samenhang en de bedrijfsvoering. Bij afwijkingen zijn
verbeterpunten benoemd op basis waarvan
beleidsvoornemens zijn geformuleerd.
Het Beleidsplan brandweerzorg en rampenbestrijding
biedt tevens de mogelijkheid de gemeenteraad te
informeren welke fysieke risico's binnen de gemeente
worden onderkend en op welke wijze de
brandweerzorg en rampenbestrijding binnen de
gemeente en in regionaal verband is ingericht. Ook
kan het de basis vormen voor de inbreng van de
brandweer binnen het gemeentelijk Integraal
Veiligheidsbeleid.
Periodiek -met een interval van maximaal vier jaar-
zal de inrichting en organisatie van de brandweerzorg
en rampenbestrijding worden geëvalueerd en
zonodig bijgesteld zodat ook in de toekomst een
adequate invulling hiervan is gewaarborgd.
inventarisatie
risico's en (beheers-)middelen
evaluatie
preventie
pro-actie preparatie
reg. samenhang
bedrijfsvoering ^/j/'
nazorg
besluitvorming
beleidsplan brandweerzorg en
rampenbestrijding
periodieke evaluatie
Fig. 1. Procesbeschrijving.
Een belangrijk uitgangspunt voor een adequate en effectieve inrichting van de brandweerzorg en rampenbestrijding is de
verantwoordelijkheid van het gemeentebestuur voor de openbare veiligheid in het algemeen en de zorg voor de beroeps- en de
vrijwillige medewerkers van de brandweer die daarin een bijzondere taak vervullen, in het bijzonder. In dit hoofdstuk past
daarom ook een opmerking over cultuur en verandering. Ingrijpende veranderingen zoals de brandweer op dit moment
doormaakt vragen aanpassingsvermogen van alle betrokkenen, niet alleen van de brandweermensen zelf, maar ook van allen
die met de brandweerzorg en rampenbestrijding te maken hebben of zullen gaan krijgen.
BELEIDSPLAN BRANDWEERZORG EN RAMPENBESTRIJDING 2003-2006 VAN DE GEMEENTE LEEUWARDEN - november 2002
4
