Planvorming
Een andere activiteit van de preparatieschakel is planvorming. Succesvol repressief
brandweeroptreden wordt mede mogelijk gemaakt door een goede "planvoorbereiding". Alarmering-,
uitruk- en inzetprocedures (AUI) alsmede aanvalsplannen en bereikbaarheidskaarten zijn
instrumenten om het personeel belast met de uitrukfunctie van de benodigde informatie te voorzien.
In de planvoorbereiding is in Leeuwarden een achterstand ontstaan.
De evaluatie van de vuurwerkramp in Enschede heeft duidelijk gemaakt dat stroomlijning van de
informatie die beschikbaar is onontbeerlijk is bij de bestrijding van een incident. Het is noodzakelijk dat
alle voorhanden zijnde - relevante - informatie bekend is en ook beschreven staat. Het is ook hier
weer duidelijk dat er een sterke samenhang bestaat tussen de schakels van de veiligheidsketen. Zo
zal bijvoorbeeld de informatie rond de vergunningverlening in het kader van de Wet Milieubeheer -
omtrent aanwezigheid van gevaarlijke stoffen - moeten doorklinken in de preparatie op de uitruk.
Met diezelfde informatie zal overigens ook de Risicokaart Fryslan gevoed worden.
Door de commissie Oosting wordt aanbevolen te bevorderen dat de brandweerkorpsen volgens vaste praktijk worden
betrokken bij gemeentelijke processen van vergunningverlening, opdat de brandweer adequate preventie en
preparatie voorzieningen kan treffen.
Beleidsbeslissingen
Met het materieel moet de Brandweer Leeuwarden de slagkracht hebben om de repressieve
taken uit te voeren. De Bestekken en voorschriften brandweermaterieel worden toegepast.
De specifieke arbeidsomstandigheden van de personeelsleden die voor preparatieve taken en de
uitruk zijn aangewezen zijn in overeenstemming met de Arbowet- en regelgeving;
Voor de bemensing van de voertuigen ten behoeve van de uitrukfunctie gelden de minimale
aantallen uit de Handleiding Brandweerzorg
De frequentie van de medische keuring van de voor de uitrukfunctie aangewezen medewerkers
geschiedt overeenkomstig het Besluit Brandweerpersoneel
Het Besluit Brandweerpersoneel dient als basis voor opleiding van het personeel van de
Brandweer Leeuwarden dat ingezet wordt voor de uitrukfunctie;
Een opleidings-(beleids-)plan wordt opgesteld;
De Leidraad Oefenen dient als basis voor de mate van geoefendheid van het personeel van de
Brandweer Leeuwarden dat ingezet wordt voor de uitrukfunctie;
Ter verbetering van het invullen van de brandweertaak en ter vermindering van de risico's wordt
vaker realistisch geoefend.20 Daartoe is incidenteel een bedrag van 72.000,- ter beschikking
gesteld van de Brandweer Leeuwarden;
Een oefen-(beleids-)plan wordt opgesteld.
De beschikbaarheid van alarmering-, uitruk- en inzetprocedures (AUI) alsmede aanvalsplannen en
bereikbaarheidskaarten wordt in overeenstemming gebracht met de resultaten van de
inventarisatie van de risico's in het kader van het Preventieactiviteitenplan.
Uiterlijk 2004 heeft een inventarisatie plaatsgevonden van de aard en capaciteit van de
beschikbare van bluswatervoorzieningen.
Een van de uitgangspunten van de Leidraad Oefenen is het differentiëren van oefeningen op grond van de analyse
van de risico's in het verzorgingsgebied. Naast de basisvaardigheden kunnen specifieke oefeningen worden toe
gevoegd. De voorliggende notitie Brandweerzorg en Rampenbestrijding in de gemeente Leeuwarden dient ook als
lokaal referentiekader voor specifieke oefenactiviteiten.
20
Collegeprogramma 2002-2006 gemeente Leeuwarden
BELEIDSPLAN BRANDWEERZORG EN RAMPENBESTRIJDING 2003-2006 VAN DE GEMEENTE LEEUWARDEN - november 2002
21
Gemeentelijke rampenbestrijding
Voor de voorbereiding op rampen en zware ongevallen dient op grond van de gelijknamige wet iedere
gemeente een rampenplan te hebben vastgesteld. In het gemeentelijk rampenplan staat onder meer
de bestuurlijke aanpak van de rampenbestrijding beschreven. De uitwerking van de deelprocessen
waarvoor de gemeente verantwoordelijk is, richt zich op de organisatorische voorbereiding van de
gemeentelijke diensten. De totale gemeentelijke organisatie heeft een rol in de rampenbestrijding.
Ondanks de bezigheid van elke dag moet hiervoor voldoende aandacht en draagvlak zijn. Ook in dit
kader spelen voorbereidingen, opleidingen en oefeningen een belangrijke rol.
Ten behoeve van de uniformiteit heeft het bestuur van de Regionale Brandweer Fryslan een model
gemeentelijk rampenplan vastgesteld en aangeboden aan de gemeentebesturen in Fryslan.21 Bij de
vaststelling van dit model heeft het rampenplan van de gemeente Leeuwarden van 1998 als
basisdocument gediend. Tijdens een bijeenkomst van de Commissaris der Koningin in de provincie
Fryslan met de burgemeesters van de Friese gemeenten op 25 september 2001 is afgesproken zo
spoedig mogelijk het basis-rampenplan naar het aangeboden model in te richten. In januari 2002 is
het Rampenplan van de gemeente Leeuwarden overeenkomstig vastgesteld. Dit rampenplan besteedt
aandacht aan het structureren van leiding op bestuurlijk, tactisch en uitvoerend niveau en wordt nader
uitgewerkt in 31 deelprocessen waarvoor meerdere organisaties verantwoordelijk zijn.
Burgemeester en Wethouders hebben de gemeentelijke rampenbestrijding hoog op de bestuurlijke
agenda gezet.22 Zij hebben inmiddels ingestemd met het Uitvoeringsplan gemeentelijke
rampenorganisatie, aandachtsgebieden en actiepunten. Tevens is besloten de inhaalslag en het
structureel beheer van draaiboeken aan te merken als topprioriteit binnen de gemeentelijke
organisatie.23 De gemeenteraad heeft vervolgens besloten de benodigde extra kosten ten bedrage
van 63.529,- voor 41.748,- door middel van een begrotingswijziging structureel te dekken ten laste
van de post taxatieverschillen concern 2002 en het restant ad. 21.781,- op basis van evenredigheid
ten laste te brengen van de post onvoorziene dienst-taxatieverschillen.24 Voor 2003 is het bedrag
begroot op 65.700,-
Met het oog op de alarmering van het betrokken bestuur en ambtelijk management is een piket voor
de ambtenaar Openbare Orde en Veiligheid Rampenbestrijding opgesteld (juli 2002). Tevens is, onder
verantwoordelijkheid van de Directeur Algemene Zaken van de gemeente Leeuwarden, een draaiboek
"Interne alarmering" gemeentelijke rampenstaf opgesteld. Voor de loco-burgemeester en de loco
gemeentesecretaris wordt eveneens een beschikbaarheidregeling opgesteld.
Meer toegespitst op onderkende gevaren en risico's kunnen rampbestrijdingsplannen worden
opgesteld. Zo'n plan is een draaiboek met alle maatregelen die nodig zijn voor gevaren die naar
plaats, aard en gevolgen zijn te bepalen. De noodzaak tot het opstellen van rampbestrijdingsplannen
is enerzijds wettelijk geregeld (b.v. voor de zogenaamde B.R.Z.O.-bedrijven in het kader van het
Besluit Rampen en Zware Ongevallen). Aan de andere kant kan de burgemeester, op advies van
lokale of regionale veiligheidsdeskundigen, een rampbestrijdingspian gelasten voor inrichtingen of
activiteiten in zijn gemeente die buiten het wettelijke kader vallen. Overigens ligt het daarbij voor de
hand dat bij "gezamenlijke" risico's regionale rampbestrijdingsplannen worden opgesteld.
Specifieke lokale risico's die het opstellen van een rampbestrijdingspian noodzakelijk maken zijn
Friesland Coberco Dairy Foods, ATOGLAS, de Eerste Nederlandse Kunstvuurwerkfabriek
J.N. Schuurmans en de Vliegbasis Leeuwarden.
21 Brief van de voorzitter van het bestuur van de Regionale Brandweer Fryslan aan de colleges van B&W van de
gemeenten in Fryslan d.d. 20 juli 2001
22 Collegeprogramma Gemeente Leeuwarden 2002-2006
23 Besluit B&W d.d. 27 februari 2002
24 Besluit Gemeenteraad Leeuwarden d.d. 27 februari 2002
BELEIDSPLAN BRANDWEERZORG EN RAMPENBESTRIJDING 2003-2006 VAN DE GEMEENTE LEEUWARDEN - november 2002
22