5. REGIONALE SAMENWERKING
Algemeen
In december 1999 is het landelijk Project Versterking Brandweer (PVB) formeel afgerond. De
doelstelling van dit project was om te komen tot een brandweerorganisatie - vorm gegeven
door nauwe samenwerking van de gemeentelijke brandweerkorpsen en regionale onderdelen -
die ten tijde van grootschalige incidenten en rampen optreedt als één slagvaardige organisatie
met een éénduidige bestuurlijke en operationele aansturing.
De gemeenten hebben in regionaal verband daartoe bindende afspraken gemaakt of zullen
deze gaan maken over de kwaliteit van de brandweerzorg en rampenbestrijding op alle
onderdelen van de veiligheidsketen en de bestuurlijke inbedding daarvan. De aanzet daartoe is
gegeven met de Bestuurlijke intenties brandweerorganisatie Fryslan,31 Het bestuur van de
toenmalige Regio Noord-Friesland heeft ook aan het gemeentebestuur van Leeuwarden
32 33
instemming met de intenties gevraagd en gekregen.
De 31 gemeenten in Fryslan werken sinds 1999 samen binnen de gemeenschappelijke regeling
Regionale Brandweer/Centrale Post Ambulancevervoer Fryslan en vormen gezamenlijk het bestuur.
De gemeenteraad van Leeuwarden heeft, overwegende dat de instandhouding van een regionale
brandweer en een centrale post ambulancevervoer een verantwoordelijkheid van gemeenten is,
ingestemd met het aangaan van deze gemeenschappelijke regeling.34 De Regionale Brandweer stelt
zich -met behoud van de zelfstandigheid van de brandweerkorpsen van de gemeenten - ten doel door
samenwerking van de gemeenten een zo doelmatig mogelijk georganiseerde en gecoördineerde
repressieve en preventieve brandbestrijding, alsmede hulpverlening bij ongevallen en rampen te
bewerkstelligen.35 Aan het bestuur van de gemeenschappelijke regeling Regionale
Brandweer/Centrale Post Ambulancevervoer Fryslan worden ter uitvoering van de taken dezelfde
bevoegdheden toegekend als aan de raden, de colleges van B&W en de burgemeesters van de
gemeenten.
Het algemeen bestuur van de Regionale Brandweer/Centrale Post Ambulancevervoer stelt een regionaal Organisatieplan
Brandweerzorg en Rampenbestrijding vast waarin in ieder geval de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de
gemeentelijke brandweren en de regionale brandweren in onderlinge samenhang worden beschreven.36
Onder meer worden afspraken opgenomen met betrekking tot minimumsterkte van personeel en materieel, het opleiden en
oefenen, het verlenen van bijstand, het voorzien in operationele leiding en de regeling van het opperbevel bij
grensoverschrijdende incidenten.
Uiteindelijk zullen deze afspraken bestuurlijk vastgelegd zijn in het nog vast te stellen Organisatieplan
Brandweerzorg en Rampenbestrijding Regio Fryslan waarmee de beleidsvoornemens structureel
verankerd zijn. Omdat de gemeenten in de eerste plaats verantwoordelijk zijn voor de kwaliteit en de
organisatie van de brandweerzorg en rampenbestrijding, worden de gemeentebesturen bij de
vaststelling van het plan betrokken. Die betrokkenheid is verzekerd omdat de gemeenten in het kader
van de gemeenschappelijke regeling de Regionale Brandweer Fryslan vormen. De gemeentelijke
Beleidsplannen Brandweerzorg en Rampenbestrijding maken deel uit van het regionaal
Organisatieplan Brandweerzorg en Rampenbestrijding.
Vooruitlopend op de vaststelling van het regionaal Organisatieplan Brandweerzorg en
Rampenbestrijding hebben de commandanten brandweer in de Regio Fryslan op 26 juni 2000 een
gedetailleerde taakverdeling tussen de gemeenten en de regionale brandweer opgesteld. Helderheid
daarover werd van groot belang geacht voor de organisatie van de brandweer in Fryslan, uitgaande
van één organisatie bestaande uit een samenwerkingsverband tussen de gemeentelijke brandweren
en de regionale onderdelen.
31 Bestuurlijke intenties brandweerorganisatie Fryslan januari 1998 Ingenieurs/adviesbureau SAVE
32 Brief van de voorzitter van de Regio Noord-Friesland d.d. 13 januari 1 998, kenmerk 9801 O/MP
33 Op basis van advies van de Commandant Brandweer Leeuwarden d.d. 11 maart 1 998 nota 216
34 Besluit van de gemeenteraad van Leeuwarden nr. 3188 d.d. 12 april 1999
35 Artikel 4 Gemeenschappelijke regeling Regionale Brandweer/Centrale Post Ambulancevervoer, april 1 999
36 Artikel 9 Gemeenschappelijke regeling Regionale Brandweer/Centrale Post Ambulancevervoer, april 1999
BELEIDSPLAN BRANDWEERZORG EN RAMPENBESTRIJDING 2003-2006 VAN DE GEMEENTE LEEUWARDEN - november 2002
29
Het Algemeen Bestuur van de Regionale Brandweer/Centrale Post Ambulancevervoer heeft in haar
vergadering van 20 december 2000 deze taakverdeling geaccordeerd en gezonden aan de colleges
van Burgemeester en Wethouders van de gemeenten in Fryslan met het verzoek deze te hanteren bij
het vormgeven van de brandweerzorg en rampenbestrijding in de gemeenten. Een overzicht van de
taakverdeling tussen de gemeentelijke brandweer en de regionale brandweer is bijgevoegd als
BIJLAGE 3.
Grootschalig optreden en rampenbestrijding
De versterking van de rampenbestrijding in regionaal verband staat ook hoog op de politieke en
bestuurlijke agenda.3738
De taken die in regionaal verband worden uitgevoerd in het kader van de rampenbestrijding zijn onder meer:
de voorbereiding van de coördinatie bij de bestrijding van rampen en zware ongevallen;
het voorbereiden van de organisatie voor het optreden van de brandweer in buitengewone omstandigheden;
het regelen van de operationele leiding bij de bestrijding van rampen en zware ongevallen;
de waarschuwing en alarmering van de bevolking in geval van een ramp of zwaar ongeval of de vrees voor het ontstaan
daarvan.
De toegenomen aandacht heeft onder meer geresulteerd in een aantal beleidsinstrumenten die op
landelijke en regionale schaal worden of inmiddels zijn ontwikkeld. Uitgangspunt daarbij is, dat
rampenbestrijding in beginsel op regionale schaal plaatsvindt op basis van een adequate lokale
invulling van de gemeentelijke taken inzake de brandweerzorg en rampenbestrijding.
In dit verband worden genoemd:
Besluit Informatie bij Rampen en Zware Ongevallen
Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding
Regionaal organisatieplan e.g. Invoeringsplan Versterking Rampenbestrijding
m Leidraad Maatramp
Project maatramp
m Leidraad Operationele Prestaties
(regionaal) Model rampenplan
(regionaal) Model rampbestrijdingsplan
Waarschuwings- en Alarmeringssysteem (WAS)
Project Partners in Preparatie
Veiligheid voetbalstadions (regionaal)
Convenant gemeentelijke samenwerking in geval van een calamiteit
Leidraad opzet gemeentelijke rampenstaf
De multidisciplinaire samenwerking inzake rampenbestrijding is een belangrijk onderwerp van de
Regionale Brandweer Fryslan. Op de agenda staan onder meer het instellen van een structureel
bestuurlijk overleg brandweer, politie, GHOR en gemeenten waarin eventueel ook de provincie
participeert. Ook het gezamenlijk met politie, GHOR en gemeenten opstellen van een regionaal
(multidisciplinair) beheersplan rampenbestrijding, waarin koppeling maatramp en operationele
prestaties, een eenduidig multidisciplinair opschalingmodel en een multidisciplinair opleiding- en
oefenplan is opgenomen, is een belangrijke beleidsontwikkeling.39
Als onderdeel van de voorbereiding op rampen en zware ongevallen bestaat een landelijk
Waarschuwings- en Alarmeringsstelsel (WAS). Verspreid over Nederland staan ca. 3800 sirenes die
tijdens een ramp of zwaar ongeval separaat of groepsgewijs kunnen worden geactiveerd en waarmee
de aandacht van de bevolking wordt getrokken.
37 2e Kamer der Staten Generaal, vergaderjaar 1998-1999 (26659) "Rampenbestrijding 1999-2002" en vergaderjaar
2000-2001 (27795) "Voorbereiding rampenbestrijding"
38 Directie Brandweer en Rampenbestrijding, Beleidsnota Rampenbestrijding 2002-2004, de keten gesmeed (1999)
RQ
Beleidsplan 2003-2006 Regionale Brandweer/CPA Fryslan
BELEIDSPLAN BRANDWEERZORG EN RAMPENBESTRIJDING 2003-2006 VAN DE GEMEENTE LEEUWARDEN - november 2002
30
