Conclusie: Omdat het gebruik zich niet laat sturen in tijd, adviseert de werkgroep om de
gebruiksruimte in Leeuwarden van 10.00 uur tot 20.00 uur open te stellen en dat voor7
dagen in de week. Dit is 70 uur per week.
5. Hoe omgaan met pasjes, huisregels en registratie.
Het werken met pasjes wordt positief beoordeeld, ook door de gebruikers zelf7. Niet
ieder pasje voor de dagopvang zal ook meteen de toegang tot de gebruiksruimte
betekenen, want in bepaalde gevallen moetje mensen tegen henzelf in bescherming
nemen. De toelatingscriteria worden overgenomen uit het voorbeeld van de brochure:
"Gebruiksruimten in beeld" een uitgave van het Trimbos Instituut met die restrictie dat
voor de term "dakloos", "straatgebruik" gelezen moet worden. De daarvan overgenomen
criteria zijn naast straatgebruik, een minimum leeftijd, het in bezit hebben van dmgs voor
gebruik, het ondertekenen van contract (akkoord verklaring met huisregels) en het
ondertekenen van een aansprakelijkheidsverklaring. Door middel van een intake gesprek
wordt een registratie bijgehouden. In dezelfde brochure wordt een voorbeeld
overeenkomst en huisregels aangegeven. Deze kunnen ook integraal worden
overgenomen, (zie bijlage) Hierin staan naast enkele persoonsgegevens van de gebruiker
met name de na te leven huisregels. De huisregels en het sanctiebeleid dienen aan te
sluiten bij die van de Terp voor wat betreft de dag- en nachtopvang.
Om overlast tegen te gaan valt het kopen van drugs in de omgeving van de
gebruiksruimte onder het sanctie beleid van de gebruiksruimte. Bij overtreding van dit
verbod geldt een uitsluiting van de gebruiksruimte voor een bepaalde tijd. Toezicht
hiervan komt van de werkers en niet in de laatste plaatst ook van de gebruikers zelf die er
immers alle belang bij hebben om de voorziening open te houden. De regels voor de
ruimte voor gebruik in de eerder genoemde Trimbos brochure worden in een bijlage
meegenomen. De intake gegevens worden niet anders dan in een anonieme vorm voor
derden beschikbaar gesteld (bijv. voor de gemeente). De huisregels worden in het intake
gesprek bekend gemaakt en ondertekend.
Conclusie: de voorbeelden die hierover in de Trimbos brochure: "Gebruiksruimten in
beeld" staan kunnen worden toegepast.
6. Welke aanpalende voorzieningen dienen aanwezig te zijn?
ei il 4
Het flankerend aanbod van de dag- en nachtopvang mist nu een goede voorziening op het
terrein van de medische zorg. De dagopvang en nachtopvang (Terp) zijn hierover reeds in
gesprek met o.a. de GGD. Een dergelijke voorziening dient wel deel uit te maken van de
aanpalende zorg van de gebruiksruimte.
Ook is er een duidelijk behoefte aan activiteiten werkzaamheden in het kader van de
dagopvang/gebruiksruimte. Het zou immers een hele goede zaak zijn dat de deelnemers
ook wat kunnen verdienen om de aanschaf van de middelen te kunnen bekostigen. Dit
heeft het voordeel dat er meer een normale regelmaat in het leven van een gebruiker
komt, hetgeen weer een gunstig effect kan hebben op zijn levensstijl en het voorkomt niet
in de laatste plaats ook een aanzienlijk deel van de verwervingscriminaliteit. Wellicht
kunnen er ook klussen in de directe omgeving worden gedaan om de integratie van de
voorziening in de buurt te vergroten. Bijvoorbeeld door betaalde werkzaamheden die het
leefklimaat in de omgeving verbeteren (schoonmaakwerkzaamheden e.d.) De ervaringen
hiermee in bijvoorbeeld Apeldoorn zijn bijzonder positief te noemen. De gebruikers zelf
geven aan dat ze graag mee willen doen met dagbestedingactiviteiten waarmee ze wat
kunnen verdienen.
7
Dit is de uitkomst van de enquête die is uitgevoerd door de dr. Kuno van Dijkstichting in maart 2003 onder de klanten
van het Straathoekwerk. K
6
Conclusie: de werkgroep is van mening dat het Jlankerend aanbod ruim aanwezig dient te
zijn. Ruimer in elk geval dat thans bij de dagopvang. Het aanbieden van
werkzaamheden/activiteiten is een noodzakelijke aanvulling op de thans aanwezige
voorzieningen.
7. Welke overleg structuren zijn nodig voor de zorg- en overlast kant?
Om overlast tegen te gaan is het kopen van dmgs in de omgeving van de gebruiksruimte
verboden. Bij overtreding van dit verbod geldt een uitsluiting van de gebruiksruimte voor
een bepaalde tijd. Het instellen van een omgevingsoverleg, zoals die nu reeds bij de
dagopvang bestaat, met daarin ook gebruikers wordt voorgestaan. Toezicht op de
naleving hiervan komt enerzijds van de werkers maar niet in de laatste plaatst ook van de
gebruikers zelf die er immers alle belang bij hebben om de voorziening open te houden.
Het flankerend aanbod mist een goede voorziening op het terrein van de medische zorg;
de dagopvang en nachtopvang zijn hierover reeds in gesprek met o.a. de GGD; een
dergelijke voorziening dient onvoorwaardelijk deel uit te maken van de aanpalende zorg
van de gebruiksruimte. Ook is er een heel duidelijke behoefte aan activiteiten
werkzaamheden in het kader van de dagopvang gebruiksruimte.
Conclusie: de werkgroep sluit hier bij aan.
8. Wat is de rol van de politie.
De rol van de politie wordt gekenmerkt door de term "op afstand"; de gebruiksruimte is
enerzijds geen vrijplaats voor criminele verslaafden maar anderzijds ook beslist geen
vindplaats voor de politie. Deze regels zouden aan moeten sluiten bij die van de Terp en
politie, zoals die thans voor de dag- en nachtopvang gelden.
Conclusie: de werkgroep sluit hier bij aan.
9. Welke bemensing dient de voorziening te hebben.
Bij een los van de dagopvang staande gebruiksruimte dienen 3 verschillende functies
aanwezig te zijn:
een portiersfunctie
een toezichthouder op de gebruiksruimten
een toezichthouder op de huiskamer.
T.a.v. het medisch personeel wordt opgemerkt dat een goede regeling er een zou zijn
waarbij het personeel wel getraind wordt in de EHBDO en er een achtervang is van een
GGD arts en een noodtelefoonnummer om bij calamiteiten direct medische hulp in te
kunnen schakelen.8 De werkgroep is voorts van mening dat het realiseren van
dagbesteding (waarmee gebruikers zelf verdienen) eigenlijk een onontbeerlijke
nevenvoorziening is. Dit ongeacht het feit of de gebruiksruimte al of niet gekoppeld
wordt aan de dagopvang. Deze voorziening zal eerst met twee deeltijd werkbegeleiders
kunnen starten.
Ten aanzien van het personeel in een gebruiksruimte is er in de Leeuwarder situatie geen behoefte aan een
apart sociaal juridisch aanbod, omdat dit reeds aangeboden wordt door de Straathoekwerkers, die uiteraard
de gebruiksruimte als vindplaats benutten. Dit gegeven is dus ook niet afhankelijk van het feit of deze nu los
of aan de dagopvang wordt gekoppeld.
7
