Belangrijke projecten voor 2004:
Woningbouw. De projectmatig te bouwen woningen worden gebouwd overeenkomstig de Dubo-lijst. De
andere Friese gemeenten hebben ook interesse voor toepassen van deze lijst. In de
herstructureringsprojecten staat energie hoog op de agenda. De innovatieve voorbeeldwoningen in
Zuiderburen worden voor het publiek toegankelijk;
Verkeer: Aansluitend bij het GVVP, worden projecten uitgevoerd die de automobiliteit terugdringen en
tevens de uitstoot van CO2 terugdringen;
Bedrijven: Op de Hemrik wordt met een aantal externe partijen aan een duurzaam imago van het
bedrijventerrein gewerkt. Duurzame energieopwekking is een speerpunt.
Looptijd:
Het Klimaatplan heeft een looptijd van 2003 tot 2006.
2.2 Wijk en milieuproject over afval
Achtergrond
Wijk en milieuprojecten stimuleren duurzaam handelen op wijkniveau1. De wijk of het dorp is de directe
leefomgeving van inwoners: dat is de omgeving waarbij zij zich betrokken voelen. Daarom is de wijk een goede
invalshoek voor de gemeente om samen te werken aan milieu en duurzaamheid om de doelstellingen van het
duurzaamheidsplan te verwezenlijken. De uitkomsten van de evaluatie van het eerste Wijk en milieuproject
(Vosseparkwijk) zijn op enkele leerpunten na zeer positief. De aanpak werkt! De resultaten zijn ernaar. De
doelstelling om 10% CO2 te besparen werd in de Vosseparkwijk gehaald door de gezamenlijke inzet van de
bewoners.
Voor andere milieudoelstellingen is de wijkgerichte aanpak ook een welkome methode. De wijken hebben
tijdens het duurzaamheidsdebat van 2003 aangegeven ook graag met afval aan de slag te willen. Dat sluit goed
aan bij het Plan van aanpak afval 2002-2005. Hierin staat beschreven dat de preventie en het hergebruik van
afval moet worden gestimuleerd, zodat de scheidingsresultaten van het huishoudelijk afval verbeteren. De
behoefte van de wijken geeft prima kansen voor een meer wijkgerichte aanpak voor afval.
Afvalproject
Doelen
Het afvalproject in een wijk of dorp in de gemeente Leeuwarden heeft ten doel:
De totale hoeveelheid (rest)afval in de wijk of het dorp te laten dalen en de scheiding van de huishoudelijke
afvalstromen te verbeteren;
Inwoners te informeren over afvalscheiding, afvalverwerking en de mogelijkheden voor het aanbieden van
afval;
Een voorbeeldfunctie van deze wijk te laten uitgaan naar andere wijken in de gemeente.
Voorstel/werkwijze
Om de afvaldoelstelling in de wijk te realiseren wordt, naast voorlichting en specifieke acties, een stimulerende
werkvorm ingezet. De gemeente sluit een weddenschap met een wijk om de hoeveelheid ingezameld afval te
laten dalen. De bewoners worden ook individueel geprikkeld om het afval beter te scheiden door middel van
vrijwillige individuele scheidingsproeven waarbij men kans maakt op een prijs.
Looptijd:
Het project zal 1 jaar duren. In 2003 is gestart met het opstellen van een startdocument in overleg met Fryslan
Miljeu en het benaderen van mogelijke partners en wijken. In de eerste helft van 2004 wordt in samenspraak met
de gekozen wijk de concrete invulling van activiteiten vastgelegd. De start van het project valt samen met de
wijkconferentie in het najaar van 2004. Een jaar later volgt de afsluiting op de wijkconferentie 2005.
1 Overzicht van de reeks Wijk en milieuprojecten: In 2001 startte de uitvoering van het eerste Wijk en milieu
project op initiatief van wijkvereniging "De Toekomst Vosseparkwijk". Het project Duurzaam en Veilig wonen
in de Vosseparkwijk is uitgevoerd in de jaren 2001-2002. Halverwege 2002 werd enthousiast het stokje
overgenomen door wijkcomité Schepenbuurt die het Energieproject initieerde. In 2003 is een
waterbesparingsproject in Huizum-Oost uitgevoerd en is begonnen met de voorbereidingen voor het Wijk en
milieuproject in de Vlietzone.
Jaarprogramma Duurzaamheid 2004
6
2.3 Duurzaam onderhoud; Onkruidbestrijding op verharding
Achtergrond
Leeuwarden gebruikt sinds 1990 geen chemische onkruidbestrijdingsmiddelen meer voor het bestrijden van
onkruid op verharding. Gedurende de afgelopen periode wordt de schoffel, de borstelmachine of de bosmaaier
ter hand genomen om het onkruid te verwijderen. Thans is het beschikbare budget niet voldoende om de
verharding in de openbare mimte in gemeente Leeuwarden op een netter (visueel) beeld te brengen. Berekend is
dat met chemische middelen de openbare ruimte wel op een beter kwaliteitsniveau kan worden gebracht. Echter,
de eventueel te gebruiken middelen (o.a. glyfosaat "Roundup") zijn schadelijk voor het milieu, met name in het
oppervlaktewater en in het drinkwater. Juist op verharding breekt glyfosaat niet snel af en kan vervolgens met
hemelwater afspoelen naar het oppervlaktewater.
De afgelopen jaren is er ruim 10 miljoen euro geïnvesteerd in het verbeteren van de kwaliteit van het
oppervlaktewater. Daarnaast is het gemeentebeleid erop gericht om regenwater, dat op verharding valt, zoveel
mogelijk van het riool af te koppelen en direct op het oppervlaktewater te lozen. Kortom, het opnieuw in gebruik
nemen van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen zal een zeer negatieve invloed op de verbetering van de
waterkwaliteit hebben.
Thans is een alternatief voor handen om onkruid rigoureus te verwijderen. Fryslan Miljeu hanteert een nieuw
procédé, met heet water, dat het onkruid tot en met de wortels vernietigt. Ook op moeilijke stukken verharding.
De methode, een tweede generatie heetwater methode, is in 2003 op de markt gekomen. Resultaten moeten
proefondervindelijk worden verkregen. De eerste testresultaten elders in Nederland, te weten in de gemeente
Ede, zijn goed.
Pilot Onkruidbestrijding op verharding
Doel
Beoogd wordt om onkruid op verharding zodanig te bestrijden, dat er geen negatieve invloed op het milieu
ontstaat en het resultaat met vergelijkbare financiële inspanning als van chemische onkruid bestrijding wordt
verkregen. Voor het bestrijden van onkruid op verharding bestaan meerdere methodes. Doel is echter om
specifiek met de heetwater methode na te gaan of dit voldoet.
Voorstel
Inspelend op de komende discussie in de Raad, over het bestrijden van onkruid op verhardingen met chemische
middelen, wordt voorgesteld om een proef met een milieuvriendelijk alternatief uit te voeren. De verbeterde
heetwater-methode komt hiervoor in aanmerking.
Het voorstel is om gedurende een langere periode meerdere proefvlakken met deze methode te behandelen.
Fryslan Miljeu is een van de deelnemende partijen in de ontwikkeling van de nieuwe techniek. Fryslan Miljeu
heeft aangegeven dat zij bij een eventuele pilot zelf ook een gedeelte van de projectkosten voor de proefvlakken
voor haar rekening wil nemen. Fryslan Miljeu zegt te streven naar vierkante meterprijzen, die onder het bedrag
van borstelen liggen.
Werkwijze
De sector BOR wijst in eerste instantie vlakken aan die met borstelmachines moeilijk onkruidvrij te krijgen en te
houden zijn. Gedacht wordt aan kademuren met "kinderhoofdjes" zoals de Westersingel en de Snekerkade. Op
de verharding rond de Oldehove is verbetering ook wenselijk. Daarnaast zal een minder moeilijk
verhardingsvlak worden gezocht. Het proefvlak moet van redelijke omvang zijn. Dit moet in relatie met het
beschikbare budget van het duurzaamheidsplan zijn. Restanten en vuil wordt tegelijkertijd of op een later tijdstip
"opgeveegd".
Vooraf moet een langere behandeltermijn van minimaal 2 achtereenvolgende jaren, worden afgesproken. De
achterstand in onderhoud van de proefvlakken moet worden ingehaald. Kortom: eerst een inhaalslag en
vervolgens een curatieve/preventieve periode.
Jaarprogramma Duurzaamheid 2004
7
