Bijlage 2: De staat van de aandachtswijken
Inleiding
In de navolgende paragrafen worden de door de gemeente gehanteerde wijkindelingen verklaard en
wordt kort de stand van zaken geschetst in de vijf GSB-aandachtswijken van Leeuwarden. Doel
hiervan is enerzijds in het kort op een paar hoofdlijnen de stand van zaken in de wijken te schetsen.
Daarnaast geven de cijfers een eerste indruk van de effecten van reeds genomen beleidsmaatregelen.
De wiikindelina(en)
Met betrekking tot de gebiedsindeling(en) van Leeuwarden is het volgende te melden. Bij de start van
het Grotestedenbeleid is conform de landelijke uitgangspunten gekozen voor een vijftal
aandachtswijken en vier referentiewijken of-gebieden. Op dit niveau konden en kunnen enquête-
gegevens verzameld worden met een respectabele betrouwbaarheid tegen aanvaardbare kosten.
Omwille van het volgen van trends (en het handhaven van de gewenste reële verhouding kosten-
betrouwbaarheid) wordt aan deze indeling vastgehouden. Dit wil niet zeggen dat er geen andere
indelingen bestaan en geen andere informatie verzameld wordt. Er bestaat binnen Leeuwarden een
verfijndere indeling in 27 wijken (inclusief industrie- en buitengebieden: 31) en 77 buurten. Onder deze
recent vernieuwde CBS-wijkindeling en (in Leeuwarden ook wel wijksignaleringsindeling genoemd) valt
bijvoorbeeld als aparte wijk de Vrijheidswijk (net als bij het GSB dus een aparte wijk). Maar ook Achter
de Hoven is daarbij bijvoorbeeld een aparte wijk (in het GSB is deze wijk onderdeel van het uit meer
'CBS-wijken' bestaande aandachtswijk Schil-Oostl). Laatst genoemde wijken (Vrijheidswijk en Achter
de Hoven) zijn in ISV-verband prioritaire wijken.
Voor alle duidelijkheid, de gemeente Leeuwarden heeft ervoor gekozen eens in de twee jaar gegevens
op het niveau van de 9 GSB-wijken te verzamelen middels de telefonische GS B-leefbaarheid en
veiligheidsvragenlijst. Daarnaast wordt eveneens eens in de twee jaar een bredere en op de actualiteit
afgestemde schriftelijke wijksignaleringsvragenlijst gehouden op het niveau van de 27 wijken. Beide
vragenlijsten worden waar mogelijk en wenselijk op elkaar afgestemd. Beide instrumenten samen
zorgen ervoor dat enerzijds landelijke vergelijkbare en wat meer wetenschappelijke informatie
beschikbaar komt (uit de GSB-vragenlijst en landelijke informatiebronnen) en anderzijds
beleidsactuele, verfijnde (en soms meer indicatieve) informatie op het niveau van 27, duidelijke voor
de eigen bewoners herkenbare wijken (uit de wijksignaleringsvragenlijst en diverse lokale
bronbestanden). Waar de cijfers of andere signalen daar aanleiding toe geven, zal natuurlijk altijd,
indien mogelijk, op wijk gerelateerde problematiek gereageerd worden, aandachtswijk of geen
aandachtswijk, kleine buurt of grote buurt binnen een wijk. De stad en het zich daarbinnen (plaatselijk)
voordoen van problematiek is een dynamisch geheel. Het begrip aandachtswijk moet dan ook niette
absoluut genomen worden, ook binnen de vier GSB-referentie-gebieden kunnen wijken of buurten
aanwezig zijn, of ontstaan, die vanwege zich voordoende problematiek (of kansen) om meer dan
gemiddelde aandacht vragen. Zo komen binnen het GSB-referentiegebied 'Binnenstad/Schil-West'
bijvoorbeeld de Binnenstad en het Valeriuskwartier soms naar voren als wijken met een meer dan
gemiddelde problematiek dan wel kansen. Maar over het algemeen zijn de midden jaren negentig door
de gemeente geformuleerde vijf 'GSB-aandachtswijken' en daarbinnnen weer de afzonderlijke 'CBS-
wijken' die wijken waar de sociaal-economische en veiligheidsstructuur (nog altijd) het zwakst is.
Hieronder treft u het aantal inwoners aan dat in deze vijf wijken woonachtig is en andere feitelijke
informatie over juist de vijf aandachtswijken. In de analyses per pijler worden waar relevant ook feiten
met betrekking tot de (verfijndere) 'CBS-wijken' aangehaald.
Bevolkingssamenstelling
In de vijf aandachtswijken wonen in totaal ruim 30.000 inwoners, een derde van de Leeuwarder
bevolking. Het aantal inwoners per aandachtswijk ziet er als volgt uit:
Bilgaard (inclusief Havankpark): 6.800
Vrijheidswijk: 3.800
Schil-Oost: 13.800
Heechterp Schieringen: 4.100
Wielenpölle Schepenbuurt: 1.650
Leeuwarden (hele gemeente) 91.000
Leeuwarden is in stedelijk perspectief een stad met een relatief beperkt aandeel inwoners die zelf of
waarvan een of beide ouders niet in Nederland geboren zijn (ongeveer éénvijfde). De verdeling van de
verschillende etnische groepen over de wijken is ongelijkmatig. In de Vrijheidswijk is de helft van de
Concept MOP Leeuwarden 2005-2009
