Blad 2
- een route langs de westkant van het plein een over
steek bij de Boterhoek naar de Noorderplantage;
- een route langs de oostkant van het plein (Heer
Xvostraatje) een oversteek bij de Groeneweg langs de
westkant van het voormalige BCL naar de Prinsentuin.
Het Heer Ivostraatje krijgt primair de functie als
looproute richting Prinsentuin, het gemotoriseerde
verkeer blijft beperkt tot bestemmingsverkeer.
De relatie tussen Boterhoek en plein dient te worden
versterkt, de relatie dient zowel functioneel als vi
sueel tot uitdrukking te worden gebracht.
Het 'activiteitenplein' heeft een maat van 50x75 me
ter en blijft obstakelvrijof is met minimale hande
lingen obstakelvrij te maken. Daarnaast is het de
doelstelling het aantal obstakels in het algemeen te
minimaliseren (de maat van het plein is ontleend aan
de afmetingen van Circus Ljouwert)
De zone voor het postkantoor wordt ten opzichte van
de huidige situatie verbreed, dit gebied dient te
worden ingericht als aantrekkelijk verblijfsgebied
Er dient in de ruimte voor het postkantoor ruimte te
worden gereserveerd voor (ultra)kort parkeren (+8 4
voor gehandicapten)
De aanwonenden en/of gebruikers dienen ook in de
nieuwe situatie bereikbaar te blijven.
Er moet aandacht worden besteed aan een goed verlich
tingsplan voor plein, omgeving en bebouwing.
Rekening houden met een onderhoudsarme inrichting om
te voorkomen dat de gemeente na herinrichting te ma
ken krijgt met een substantiële areaaluitbreiding ten
behoeve van beheer en onderhoud.
Op of in de directe omgeving van het plein realiseren
van diverse nutsaansluitingen en/of andere voorzie
ningen voor evenementen.
2 Concept
Historie
Het Oldehoofsterkerkhof maakt deel uit van de noordweste
lijke stadsrand van Leeuwarden. W. Eekhoff (stadskaart van
1845) heeft de 19 eeuwse stad nauwkeurig opgetekend. De
terp Oldehove heeft in zijn tijd een tuininrichting en
functioneert als kerkhof. In het zuiden werd het Oldehoof-
sterkerkhof begrensd door behuizing bij het Burmaniacom-
plex, in het oosten door bebouwing van het Heer Ivostraatje
en in het noorden functioneerde een Binnengracht als schei
ding tussen het kerkhof en de bebouwing aan de Boterhoek.
De terphoogte maakte dat de gracht een hoge wal aan de
zuidzijde had en een lage wal aan de kant van de Boterhoek.
Omdat de Binnengracht een vrijwel organische route volgde
was er geen duidelijke scheiding tussen de versteende stad
en de groene dwingerstructuur.
Blad 3
Poorten, pijpen en bruggen vormden de verbindingen: in het
verlengde van de Torenstraat stond de Oldehoofster
waterpoort, in het verloop van het Heer Ivostraatje lag een
brug, in het verlengde van de Doelestraat was een pijp en
bij het Perkswaltje lag weer een brug. Rond 1860 wordt de
oude stadsgracht gedempt. Maar deze demping heeft nauwe
lijks invloed op de structuur van het noordwestelijke
stadsdeel. Pas eind jaren zestig ondergaat de structuur van
de binnenstad, als gevolg van de aanleg van de verkeerstan-
gent Groeneweg-Noorderweg, een ingrijpende verandering.
Hoogteverschillen worden genivelleerd, bebouwingspatronen
worden doorbroken en de vrij logische verweving tussen de
groene en bebouwde gebieden wordt abrupt doorsneden door
een weg die, door
zijn gestrektheid, een messcherpe scheiding aanbrengt tus
sen de groene dwingerstructuur en de versteende stad.
De omgeving van de Oldehove heeft zich ontwikkeld als een
gebied met tal van maatschappelijke en culturele instellin
gen. Hier vindt men bijvoorbeeld het Princessehofde Frys-
ke Akademy, It Aljemint,
Tresoar, het HCL (Historisch Centrum Leeuwarden) en het
Stadskantoor. In 1969 is het Oldehoofsterkerkhof gedeelte
lijk ingericht als parkeerterrein. Sinds 1986 is het hele
plein bestemd voor parkeren. Deze functie is haast niet
meer weg te denken, sterker nog: de wens bestaat om de ca
paciteit aanzienlijk uit te breiden. Deze wens heeft uit
eindelijk geleid tot het besluit voor de bouw van een on
dergrondse parkeergarage, de auto's zullen van het maaiveld
verdwijnen en er ontstaat ruimte voor de herinrichting van
het plein.
Functie
Het Oldehoofsterkerkhof wordt heringericht tot een publiek
plein voor de binnenstad. Gelijktijdig wordt de kans aange
grepen om binnen het plangebied het lineaire karakter van
de Groeneweg en Boterhoek te reduceren. Daarbij is voor
zichtig gekeken naar het kaartbeeld van 1845 van Eekhof.
De op de kaart uit 1845 aangeduide overkluizingen hebben
gediend als inspiratie om het gestrekte tracé van de Groe-
neweg/Boterhoek te doorbreken. De Torenstraat en het Heer
Ivostraatje worden op deze plekken doorgezet richting Prin
sentuin. Door het hoogteverschil en het verschil in functie
wordt voor het ontwerp uitgegaan van twee stedenbouwkundige
ruimten
De voorruimte van de gebouwen van Tresoar
Het Oldehoofsterkerkhof
Het doel is echter wel om deze twee ruimten zoveel mogelijk
aan elkaar te koppelen zodat het plangebied als geheel één
'eigen' gezicht krijgt.
