De Formulierenbrigade
4
In Amsterdam, Rotterdam en Hengelo zijn zogenaamde Formulierenbrigades opgezet, die
mensen helpen met het invullen van formulieren voor inkomensafhankelijke regelingen
en belastingteruggaaf. Wat blijkt: minima in deze gemeenten maken meer gebruik van
allerlei voorzieningen. De PvdA-fractie is ervan overtuigd dat een Formulierenbrigade ook
in Leeuwarden een waardevol instrument vormt om de inkomenspositie van minima te
verbeteren, zonder nieuwe inkomensondersteunende maatregelen op gemeentelijk
niveau in te stellen. Op dit moment is de hulpverlening bij het invullen van de
formulieren en het verstrekken van informatie over voorzieningen enorm versnipperd.
Leeuwarden zou een voorbeeld kunnen nemen aan de volgende projecten:
In Hengelo informeert en helpt het project HinT (Hengelo's informatie Team) de
doelgroep door middel van huisbezoeken, voorlichtingsbijeenkomsten, spreekuren en
gerichte publiciteit. Met een zelf ontwikkelde scan kan de aanvrager ter plekke kijken of
hij in aanmerking komt voor een aanvullende voorzieningen wat deze financieel oplevert.
In de gemeenten Aalten en Oude IJsselstreek vult de intergemeentelijke sociale dienst
samen met de cliënt het belastingformulier in. Gemiddelde teruggaaf: €350 klant.
Daarnaast zijn er in verschillende gemeenten Formulierenbrigades of vergelijkbare
voorzieningen. Het bereik van deze voorzieningen loopt uiteen. De Informatie- en
Adviespunten in Den Haag behandelden in een jaar 82.000 hulpvragen. De
Formulierenbrigade in Amsterdam-Noord registreerde in een halfjaar ruim zeshonderd
klanten. Het informatiecentrum van de gemeente Nijmegen had in 2005 zo'n 15.000
publiekscontacten. Via de spreekuren kunnen gemeenten veel informatie verzamelen
over de knelpunten waarmee hun minima worden geconfronteerd.
De Formulierenbrigade Rotterdam heeft zich twee doelen gesteld. 1. Het bevorderen van
het gebruik van voorzieningen als middel voor de bestrijding van armoede. 2. Het
werken aan een verbetering van de dienstverlening door de sociale dienst.
Ruud Straatjes, medewerker van de Formulierenbrigade Rotterdam: "Mensen fleuren
op als ze merken dat ze geholpen worden bij de Nederlandse bureaucratie. Die
mensen lopen hier stralend op de gang. We proberen bij onze klanten ook
zelfredzaamheid te kweken. Onze houding is: we zitten aan jouw kant van de tafel,
niet aan de andere kant. Het is helemaal niet zo lastig om een formulier goed in te
vullen. Het is vaak een kwestie van even goed er voor gaan zitten. We vertellen de
mensen ook de achtergronden van zo'n regeling. Waarom is de voorziening er? Wie
kan er aanspraak op makenDan begrijpen de klanten beter waar ze aan toe zijn.
We passen onze tijd aan aan de zwaarte van het formulier. Je maakt een afspraak
met ons en dan trekken we bijvoorbeeld een half uur uit voor kwijtschelding van
gemeentebelastingen. Als klanten ergens heen moeten, geven we ze een blaadje mee
met de gegevens die ze moeten meenemen. Vaak strandt het daar op. Een ding
vergeten, zoals een jaaropgaaf, dat is meestal niet zo'n probleem. Maar als er een
stuk of vier bescheiden ontbreken, dan is het einde zaak.
De Rotterdamse Formulierenbrigade helpt mensen bij het vaststellen van hun eventuele
aanspraken op huurtoeslag, kwijtschelding van gemeentelijke heffingen, bijzondere
bijstand en dergelijke. Zo nodig helpen de brigadiers bij het invullen en indienen van
formulieren. Alle Rotterdammers met een gezinsinkomen van circa €1200 netto per
maand kunnen bij de brigade terecht. Voor alleenstaanden en eenoudergezinnen gelden
lagere bedragen. Desgewenst gaat de Formulierenbrigade bij mensen thuis langs.
Twee jaar geleden kwam de medewerkster van HinT 'via-via' bij het echtpaar WH (73)
en Bertus (76) Siemerink terecht. Wil Siemerink heeft last van reuma. Eigenlijk kwam
HinT alleen om het T-biljet in te vullen. Maar na enkele maanden was er
kwijtschelding op de gemeentelijke belastingen gegeven, was thuiszorg geregeld,
waren er aangepaste kranen gemonteerd en een stoellift bij de trap. Wil Siemerink
kreeg wat geld voor nieuwe kleding. Want door de braces die ze om haar handen
moet dragen, was haar kleding hard gesleten. Allebei hebben ze nu een
twintigbanenkaart van het zwembad. Bijna helemaal vergoed. Ze hadden geen idee
dat ze dat vergoed kregen. Ook hun kinderen niet.
Bron: De Volkskrant 27-06 2005
