2
3
In de toelichting op het oorspronkelijke wetsontwerp wordt daarover onder
meer het volgende gezegd: "Het is wenselijk dat de gemeente zich daarbij
laat leiden door de 'éénloket-gedachte'een burger dient zich in principe
niet vaker dan één maal tot de gemeente behoeven te wenden om over het
gehele scala van voorzieningen de nodige informatie te verkrijgen. Daarbij
dient de gemeente zich niet te beperken tot die voorzieningen waar zij zelf
'over gaat'maar ook informatie te geven over relevante aanpalende
terreinen, zoals zorg en wonen."
Bij de behandeling in de Tweede Kamer is deze wenselijkheid bij amendement
omgezet in een opdracht. In art. 5 lid 2 a wordt van gemeenten gevraagd bij
verordening aan te geven "op welke wijze de toegang tot het aanvragen van
individuele voorzieningen in samenhang met voorzieningen op het gebied van
wonen en zorg als bedoeld in de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten(AWBZ)
is geregeld"Tevens is bepaald dat voor de afstemming van de
indicatiestelling het Centrum indicatiestelling Zorg (CIZ) een plek in het
loket dient te hebben.
De opdracht voor de gemeente is derhalve informatie en advies te
verstrekken over een breed pakket van samenhangende dienstverlening op
tenminste de terreinen zorg, welzijn, ondersteuning en wonen.
3HUIDIGE SITUATIE
Hoe is informatieadvies en cliëntondersteuning nu in Leeuwarden geregeld?
In Leeuwarden wordt op diverse plaatsen informatie advies en
cliëntondersteuning op het terrein van zorg en ondersteuning geboden. Er is
een grote verscheidenheid van steun- en adviespunten, van onafhankelijk
van zorgaanbieders tot steunpunten van deze organisaties zelf. Dit laatste
past ook bij de ingevoerde marktwerking in de zorg.
Voor de burger die de weg, al dan niet met behulp van anderen of internet,
weet te vinden is dit geen probleem. Maar er zijn ook burgers die ervaren
dat zij met vragen van de ene naar de andere instantie worden verwezen en
niet meteen de juiste weg weten te vinden Deze mensen zien zo langzamerhand
door de bomen het bos niet meer.
Het is belangrijk om bij het invullen van de gemeentelijke opdracht in het
kader van de Wmo dit onderscheid tussen zelfredzame en minder/niet
zelfredzame burgers voor ogen te houden.
Bureau Wmo-voorzieningen.
In de Verordening Maatschappelijke Ondersteuning is vastgelegd het CIZ de
uitvoering van de voorzieningen op te dragen. Hiermee wordt niet alleen
continuïteit gewaarborgd in de verstrekking van de voormalige voorzieningen
op basis van de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg)Het bureau Wvg is
daarom omgedoopt tot Bureau Wmo-voorzieningen.
Naast de uitvoerende taak op het terrein van de Wmo voor onze gemeente
vervult het CIZ ook de adviesfunctie voor zorgaanspraken op basis van de
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ)
De gemeente Leeuwarden kan met deze wijze van uitvoering ook al een eerste
invulling geven aan de verplichte afstemming van de Wmo en AWBZ. Het CIZ
zal dan ook in het vervolg nadrukkelijk betrokken worden bij de
uiteindelijke vorming van het onafhankelijke, brede loket voor wonen,
welzijn, zorg en diensten.
Foar Elkoar en Friese samenwerking
Foar Elkoar is een stichting met als uitgangspunt eenduidige en objectieve
cliëntinformatie en cliëntondersteuning vormgeven, zodanig dat de burger
van Fryslan optimaal wordt gefaciliteerd bij de toegang tot wonen, welzijn,
zorg en dienstverlening"Foar Elkoar ontvangt van het Ministerie van VWS
jaarlijks een subsidie van 500.000 voor de jaren 2 0 06 tot en met 2 0 08 om
deze visie in samenwerking met Friese gemeenten en zorgkantoor te vormen
tot een breed loket voor welzijn, zorg, wonen en dienstverlening. Om dit te
realiseren werkt het college ook nauw samen met de andere Friese gemeenten
en het Zorgkantoor Friesland. Deze samenwerking is vastgelegd in een
intentieverklaring. De uitwerking van het concept voor het loket en de
financieringsmogelijkheden bevindt zich nu in het eindstadium.
Impuls cliëntondersteuning
De huidige situatie in de gemeente Leeuwarden bestaat uit een
verscheidenheid aan cliëntondersteuning door diverse instellingen en
organisaties, zoals de Stichting Hulp en Welzijn (HWL)de Stichting
Welzijn Ouderen Leeuwarden (SWOL)MEE-FrieslandDoor een financiële
impuls van de subsidieregeling Diensten bij wonen met zorg is in het najaar
2006 de ontwikkeling van cliëntondersteuning op uitvoeringsniveau aangepakt
en uitgevoerd. Er is een samenwerkingsrelatie ontstaan tussen MEE, SWOL,
HWL, Bureau Wmo-voorzieningen en het Zorgkantoor. Deze samenwerking wordt
gesymboliseerd in een auto van het SWOL met het opschrift
'cliëntondersteuning' met de logo's van MEE, HWL en SWOL. Deze samenwerking
biedt perspectief voor een vervolg.
Onduidelijkheid over decentralisatie subsidie MEE.
Bij de aanvaarding van de Wmo is gesteld dat per 2008 de subsidiegelden van
MEE op een nader uit te werken wijze naar de gemeenten zullen worden
gedecentraliseerd. Eén van de voornaamste opdrachten aan deze organisatie
is de ondersteuning van cliënten met een beperking. Het betrekken van deze
organisatie bij de invulling van prestatieveld 3 van de Wmo is derhalve
essentieel
Met de adviesaanvraag aan de SER over de toekomst van de AWBZ in mei 2007
is duidelijk geworden dat de staatssecretaris eerst met de 2e Kamer overleg
wil voeren over het al dan niet decentraliseren van de subsidie aan MEE.
Het ministerie zal in afwachting van definitieve besluitvorming in de
subsidievoorwaarden voor MEE de verplichting opnemen om met gemeenten te
overleggen over de uitvoering van de taken van MEE. Dit betekent dat de
vormgeving van de functies informatie, advies en cliëntondersteuning in
nauw overleg met deze organisatie dient te geschieden.
De AWBZ-praktijk, marktwerking in de zorg en dienstverlening
Binnen de AWBZ geldt dat alleen voor extramurale zorg er een beperkte
marktwerking is ingevoerd. Landelijk is de trend dat zorgkantoren maar
maximaal 2 0% van de extramurale zorg aanbesteden. Zorgkantoor Friesland
heeft bepaald dat zij maar 7% aanbesteden en daarmee voor alle bestaande
aanbieders een garantie afgeven van 93% van het volume van vorig jaar. De
93% moet garanderen dat bestaande cliënten niet van aanbieder hoeven te
wisselen. De (beperkte) marktwerking heeft geresulteerd in concurrerende
positie op cliëntniveau en de door de marktwerking gegenereerde commerciële
belangen dragen niet bij een om op vrijwillige basis mee te werken aan een
publieke voorzieningen als een breed Wmo-AWBZ loket. Daarbij wordt met deze
partijen door de gemeenten, i.h.k.v. de aanbesteding huishoudelijke hulp,op
het scherpst van de snede onderhandeld. De zorgaanbieders kiezen er bij
voorkeur voor om steunpunten in wijken in de stad in te richten die ze
kunnen gebruiken als marketinginstrument en die ze zelf kunnen aansturen.
Meer dan 90 van de AWBZ-cliënten weten overigens op één of andere manier
de zorgaanbieder van keuze te vinden. Het zorgkantoor bemiddelt slechts in
enkele procenten tussen vraag en aanbod. De AWBZ kent naast subsidiering
van MEE geen mogelijkheid tot rechtstreekse financiering van een
onafhankelijk loket. De zorgaanbieders financieren hun loketten en
steunpunten uit de AWBZ-vergoedingen voor verleende zorg. In het licht van
deze gegroeide praktijk in de zorgmarkt willen de zorgaanbieders de
profilering van het eigen aanbod in eigen loketten en steunpunten
handhaven