5°"Pe tterhuis terweg"Deze weê leidde naar he t Petterhuis, gelegen ter plaatse waar thans C. Elzinga woont. Op die state werden tijdens de onlusten tusschen steden en platteland, de landdagen van laatst- genoemde gehouden. Het huis is voor 1700 van zijn luister ontdaan, want in dat jaar komt het in het floreencohier als sathe voor. 6e."Lutske weg", thans ook wel stationsweg genoemd? was in vroeger tijden een dijk, die met een voetpad in verbinding stond met de Bal- kebrug. De overlevering wil, dat een freule van het Balkeslot een door haar ouders wegens een vete verboden verhouding had met een zoon uit het Unia-huis. In het donker zou die dijk vaak door Lutske en haar minnaar gebruikt zijn om elkaar te ontmoeten. Die legende, welke een grond van waarheid zal bevatten in eere houdend, willen wij gaarne Lutske's naam aan de vergetelheid ontrukken. Obk Stiens heeft blijkbaar zijn Romeo en Julia gekend. 7°. "Truurder-weg", ook wel eens ten onrechte Wurgedijk genoemd,komt op oude kaarten steeds als Truurderweg voor, voerende naar de klei- ne buurtschap Truurd. De naam Wurgedijk zou beter passen voor den weg loopende langs de Wurgevaart uitkomende bij het huis de Wurge of Werge aan de Dokkumer Se. 8°.Vlak ten noorden van de kerk lag de Burmania-terpwaarop het Burmania-slot gebouwd was, bewoond door een geslacht, dat vele voor- treffelijke mannen heeft voortgebracht. Niet minder dan zeven leden van het Burmania-ge slacht, te beginnen met Joost in 1524 en eindi- gende met Ulbo in 1795, zijn grietmannen van Leeuwarderadeel geweest ofsohoon de laatste vijf niet op het Stienser slot gewoond hebben, doch op Martena onder Cornjum. In het einde van de 16de eeuw werd Burmania bewoond door Upkegestorven in 1605, bijgenaamd "it lytse Geuske welke bijnaam hij kreeg door zijn verzet tegen den Spaan- schen overheerscher en daarna door zijn zoon Georg of Jurjen, ge storven in 1634, bekend geworden door zijn Eriesche spreekwoorden. Ter plaatse waar het slot stond, staat thans de boerderijbewoond door Geert van der Ploeg. De verbindingsweg van Burmania-s tate met den Truurderweg heet nog steeds "Burmania-%eg" 9°. lets verder ten neorden van Burmania-state lag op een terp Juckema-statein 1472 bewoond door Werp Juckema, een befaamd Schie- ringer en later door zijn vollen neef Ritske Juckema, in 1510 ge storven en begraven in de kerk te Stiens. De weg langs de woningen van de Woningstichting ligt vlak bij de Juckematerp, zoodat de naam Juckema-straat de herinnering aan dat uitgestorven geslacht leven- dig houdt. 10°."Smallenbrug" ontleent zijn naam aan de smalle bruggen, welke over de thans gedempte vaart lagen en welke vaart oudtijds doorliep langs het caféSmits tôt Burmania-statemet een zijtak naar de ver- dwenen molen, gelegen aan de samenkomst van den Molenweg en den Schilweg, verbastering van Scil (-Schelp)weg. 11°. Zoo zijn wij in de kern van het oude dorp Stiens beland, dat vroeger Steninghe, Steens of Steense genoemd wordt. Als Steninghe komt het voor in een biografie van Trethericus, die van 1163-1175 abt van Mariëngaarde was. De terp, waarop de kerk staat, moet ech- ter nog voor de invoering van het Christendom reeds bewoond geweest zijn. De kerk gewijé aan Sint Vitus, dateert uit de Xllde eeuw. Heet de straat tem westen van de kerk Smallenbrug, de straat rondom het kerkhof zouden wij "Oude Veemarkt" willen noemen ter herinnering aan de vroeger hier gehouden veemarkten. De naam "Kerkhof" achten wij minder gewenscht.

Historisch Centrum Leeuwarden

Notulen van de gemeenteraad van Leeuwarderadeel | 1947 | | pagina 25