-3-
Haadstik II
TWATALIGENS AS UTGONGSPONT
21 Ynlieding
Oan 1 e ein fan haadstik I wurdt it lykweardich bruken fan beide
talen as doelstelling neamd. Om ta dat doel te slagjen kin de
gemeente in kar meitsje ut it systeem fan de dubeltaligens of fan
de twataligens
22 Dubeltaligens
Wannear't it Frysk yn algemiene, iepenbiere stikken brukt wurdt,
stiet deselde tekst der yn it Nederlansk by, oarsom jildt dat ek.
Dy foarm fan taalgebruk wurdt dubeltaligens neamd. Dubeltaligens
giet feitlik ek allinne mar op foar it skriftlik taalgebruk, om't
men mar ien taal tagelyk prate kin. Dubeltaligens hat foar, dat
alle lezers de tekst neikomme kinne. It is ommers sa, dat immen,
dy't it Frysk net machtich is, fuortdaliks de Nederlansktalige
oersetting foar kar nimme sil. Der binne lykwols dudlike
neidielen. Dubeltaligens jout in protte mearwurk en freget ekstra
muoite, tiid en papier. Mar it slimste sil faaks weze, dat
dubeltaligens it selstannich bruken fan it Frysk yn 'e wei stean
sil.
De skriuwer fan in dubeltalich stik sil meastal earst de
Nederlanske ferzje meitsje en de Fryske derutwei oersette.
Boppedat sille in protte lezers foar it gemak it Nederlanske stik
under eagen nimme en soks net allinne yn it earstoan, mar foar it
neist ek nei ferrin fan tiid. As soks yndied it gefal weze sil,
dan kriget it Frysk in twadderangs plak en sil it allinne foar de
foarm brukt wurdeDubeltaligens keart sadwaande it lykweardich
bruken fan it Frysk op en is yn striid mei de earste doelstelling.
23 Twataligens
By twataligens krijt it Frysk krekt as it Nederlansk in
selsstannich plak yn it offisjele ferkear. Dat betsjut dat
gemeentlike stikken, ofhinklik fan de sitewaasje, as regel inkeld
yn it Frysk of inkeld yn it Nederlansk steld wurde.
De neidielen fan dubeltaligens jilde net foar twataligens. Yn dat
systeem kin it Frysk him selsstannich untjaan sunder dat it mank
giet oan bliuwend mearwurk, muoite, tiid en sinteraasje sa as by
dubeltaligens. Foar twataligens pleitet ek, dat it folslein
oanslut op de taalsitewaasje buten it gemeentehus, der't yn alle
underdielen fan 'e Fryske mienskip it systeem fan twataligens hiem
is
Op grun fan it hifkjen fan de beide mooglikheden kiest
Ljouwerteradiel foar twataligens, mar lit romte foar de gefallen
der't dubeltaligens needsaaklik achte wurdt.
