herziening of intrekking van de in het verleden verstrekte uitkering;
terug- en invordering van de ten onrechte ontvangen uitkering;
oplegging en invordering van een administratieve/bestuurlijke boete.
Gezien de primaire verantwoordelijkheid voor handhaving van de wetten,
waarvan de uitvoering aan het gemeentebestuur is opgedragen, staan deze
reacties voorop. Het strafrechtelijk systeem dient als sluitstuk van de handha
ving te worden gereserveerd voor de ernstigste gevallen.
Samenloop van de bestuurlijke boete en de strafrechtelijke sanctie is uitgeslo-
ten. Uiteraard kan de strafrechtelijke sanctie wel samengaan met de overige
bestuurlijke reacties, met name de terugvordering, die gericht is op het ontne-
men van wederrechtelijk behaalde voordelen en niet op bestraffing.
Wet boeten en maatregelen
34. Met het oog op een uniforme handhaving van de gehele sociale zekerheidswet-
geving is de Wet boeten en maatregelen tot stand gebracht. Voor de gemeen-
ten is de wet op 1 juli 1997 in werking getreden. De Wet boeten betekent
belangrijke veranderingen voor de Abw, loaw en loaz. In G9 verband is destijds
een notitie tot stand gekomen m.b.t. de wet boeten. Deze is door de raad
vastgesteld. In de loop van 1999 zal deze notitie worden geevalueerd en
zulllen eventuele wijzigingen worden voorgesteld.
De belangrijkste punten van de wet zijn kort samengevat:
invoering onderscheid tussen maatregel en boete
De bestuurlijke boete wordt gemtroduceerd voor de overtreding van een
algemene uitkeringsvoorwaarde: de informatieverplichting. Deze verplich-
ting houdt in dat de ontvanger van uitkering op verzoek of spontaan aan
het uitvoeringsorgaan alle feiten en omstandigheden meldt, waarvan het
hem of haar redelijkerwijs duidelijk moet zijn dat deze van invloed kunnen
zijn op het recht op en de hoogte en de duur van de uitkering. Kort gezegd:
de boete is een bestuurlijke sanctie op informatiefraude.
Naast de informatieverplichting kent de Abw een aantal door de uitkerings-
gerechtigde na te komen verplichtingen, die verband houden met:
- het voorkomen van uitkeringsafhankelijkheid (instroom);
- het bevorderen van een actieve opstelling ten opzichte van arbeidspartici-
patie tijdens het ontvangen van uitkering (uitstroom);
- het voldoen aan (controle)verplichtingen met het oog op uitvoering van
de wet (tijdig inleveren van de inkomstenverklaring, gehoor geven aan
oproepen).
Deze verplichtingen worden gehandhaafd door het opleggen van een
maatregel ingeval van niet-nakoming daarvan. De maatregel kan bestaan uit
een verlaging of uitsluiting van de bijstand gedurende een bepaalde periode.
