Toeleiding naar het hulpaanbod
Nadat een vraag of probleem is gesignaleerd, hetzij door een jeugdige of ouder,
hetzij door anderen, moet zo snel mogelijk hulp worden geboden. Dit vereist in de
eerste plaats dat het ondersteunings- en zorgaanbod inzichtelijk is, zowel voor
hulpvragers als voor beroepskrachten. Een onmisbaar hulpmiddel hierbij is een
Sociale Kaart. Dat is een overzicht van alle beschikbare vormen opvoed- en
opgroeihulp, inclusief die van het Bureau Jeugdzorg en het Algemeen
Maatschappelijk Werk. Medewerkers van lokale voorzieningen moeten globaal
kunnen inschatten welke problematiek aan de orde is en welke hulp daarbij past.
Vaak hebben zij behoefte hierover met andere beroepskrachten te overleggen,
bijvoorbeeld in een Zorgadviesteam in het onderwijs. Bureau Jeugdzorg en de
Jeugdgezondheidszorg kunnen in dit verband een consultatierol vervullen. Tot slot
is het van groot belang goede afspraken te maken over verwijzing van ouders en
jeugdigen, zowel naar lokale vormen van opvoed- en opgroeiondersteuning als -
bij emstige problemen - naar Bureau Jeugdzorg en het Advies- en Meldpunt
Kindermishandeling. De rol van de gemeente is er voor te zorgen dat instellingen
in staat zijn tot snelle en adequate verwijzing naar het hulpaanbod, maar ook om
voor een sociale kaart te zorgen.
Lichtpedagogische hulp
Dit betreft kortdurende advisering en lichte hulpverlening op momenten dat de
opvoeding dreigt te stagneren. Pedagogische hulp bestaat in veel verschillende
vormen. Voor ouders wordt gedacht aan pedagogische spreekuren in bijvoorbeeld
een opvoedsteunpunt. Belangrijk is dat alle ouders daar bekend mee zijn en er
terecht kunnen, ongeacht de leeftijd van hun kind(eren). Ook het Algemeen
Maatschappelijk Werk en het Schoolmaatschappelijke Werk kunnen pedagogische
hulp aanbieden. Nauwe samenwerking met Bureau Jeugdzorg kan zo nodig
zorgen voor een versnelde en 'warme' overdracht van clienten naar de Jeugdzorg.
Dit komt de effectiviteit en slagvaardigheid van de hulpverlening ten goede. De
rol van de gemeente is zorg te dragen dat deze voorziening, afhankelijk van het
ambitieniveau, beschikbaar is.
Codrdinatie van zorg op lokaal niveau
Hierbij gaat het om hulp aan gezinnen met meervoudige problematiek, die geen
greep hebben op de eigen situatie. Deze gezinnen hebben te maken met diverse
instanties en hulpverleners. Bijvoorbeeld in verband met schuldsanering,
huisvesting, verslaving en problemen op school. Vaak hebben de betrokken
gezinnen weerstanden tegen professionele hulpverlening. Het is de rol van de
gemeente ervoor te zorgen dat lokale instellingen afspraken maken over het bij
elkaar brengen van afzonderlijke probleemsignalen van/over het gezin en het
onderling afstemmen van de hulpverlening. Een aantal gemeenten experimenteert
met een centraal meld- en coordinatiepunt of staat op het punt tot invoering ervan.
Als het een gezin betreft met een indicatie voor jeugdzorg, gaat Bureau Jeugdzorg
na wie de coordinatie het beste op zich kan nemen. Belangrijk is dat degene die
coordineert, het vertrouwen van het gezin heeft.
