Voor periode van dit meerjarenperspectief wordt landelijk gerekend met een economische groei van
2% per jaar. In de voorspellingen wordt ervan uitgegaan dat de economische groei in het noorden
gelijke tred houdt met de landelijke ontwikkeling.
Deze groei gaat sinds 2005 gepaard met een toename van het aantal banen (arbeidsjaar - een fte),
de groei van het aantal banen wordt voor de periode 2007 - 2012 landelijk geschat op gemiddeld 1,4
groei in 2007 en 1,5 in 2008. Daarna ligt de landelijke groei op gemiddeld 0,8% per jaar. In
periode 2009 - 2012 wordt landelijk een toename van het aantal banen met 70.000 per jaar
voorspeld.
Voor Friesland wordt een lagere groei voorzien (0,6%). Het CWI wijt dit aan de ongunstige ligging voor
bepaalde sectoren (distributie, zakelijke dienstverlening).
Landelijk gezien vindt de groei van het aantal banen plaats in de collectieve en in de marktsector.
Naar sectoren onderverdeeld voorspelt het CWI de volgende ontwikkeling. In het openbaar bestuur en
de industrie wordt een afname van de werkgelegenheid verwacht, waarbij wordt opgemerkt dat de
industrie wel een vervangingsvraag kent (vraag die ontstaat door (vervroegde) uittreding, pensioen)
die moeilijk vervulbaar zal zijn. Ook in de sectoren vervoer en telecom wordt een lichte daling van de
werkgelegenheid voorspeld. Voor het onderwijs wordt een stabiele situatie voorzien waarbij er wel
sprake is van een vervangingsvraag die vermoedelijk wordt opgevangen door de groei van het
aanbod. In de sector landbouw en visserij verwacht men een afname van het zelfstandig
ondernemerschap en een toename van loondienstverhoudingen. De groei wordt vooral voorspeld bij
de zakelijke dienstverlening en de IT-branche. Daarnaast is een toename van de werkgelegenheid te
verwachten in de groothandel, in de bouw (met name zzp ers) en in de sector zorg en welzijn. Deze
laatste groei is het gevolg van demografische ontwikkelingen (vergrijzing) en de autonome groei van
de vraag naar zorg. Landelijk worden er discrepanties op de arbeidsmarkt verwacht wegens
onvoldoende aanbod van productie- en onderhoudspersoneel en in de commerciele sector (verkoop-
en bedienend personeel).
Deze ontwikkelingen leiden tot een daling van de werkloosheid. Voor het noorden geldt echter dat
deze daling geringer is dan het landelijk cijfer. Dit komt omdat het noorden relatief veel nieuwe
toetreders kent. De hoogconjunctuur trekt ook een nieuw aanbod aan (onder andere door de toename
van de participatiegraad van vrouwen). Daarnaast is er sprake van een faseverschil (na-ijl effect).
De daling van de werkloosheid in Friesland heeft vooral plaatsgevonden onder de mannen en onder
jongeren. Het gaat dan vooral om personen met een kleine afstand tot de arbeidsmarkt.
De kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt blijven nog steeds de ouderen, de laagopgeleiden en de
langdurig werkiozen.
Dit blijkt ook uit de landelijke gegevens. Er zijn inmiddels meer vrouwelijke dan mannelijke met
werkende werkzoekenden (NWW), meer ouderen dan jongeren (veelal met minder opleidjng dan
VMBO) en van de populatie NWW heeft 50% geen startkwalificatie voor de arbeidsmarkt Daarnaast
is 70% van de NWW langer dan een jaar als werkzoekend ingeschreven.
Voor het noorden en ook specifiek voor Friesland geldt dat het overblijvende deel werkzoekenden
moeilijk bemiddelbaar is: 2/3 is langer dan een jaar werkloos en/of ouder dan 40 jaar.
De arbeidsmarkt is echter nog steeds ruim (het aanbod aan werkzoekenden is groter dan de vraag
naar arbeid)terwijl er aan de andere kant voor 2008 nog een groot aantal vacatures (15,7% van het
aantal banen) wordt verwacht. Volgens de prognose van het CWI wordt in de periode tot 2012 nog
een afname van het NWW-bestand met 300.000 tot 400.000 verwacht.
Uit volgend overzicht7 blijkt waar op korte en middellange termijn de perspectieven in het noorden -
inclusief Friesland - liggen vanwege geconstateerde en verwachte discrepanties op de arbeidsmarkt
(dit overzicht is beperkt tot beroepen waar een krapte wordt geconstateerd).
5 zzp'er: zelfstandige zonder personeel
6 startkwalificatie: diploma op minimaal MBO-niveau 2 of HAVO-diploma
7 bron: Noordelijke Arbeidsmarktverkenning 2007, RUG
7
concept meerjarenperspectief Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslan 2009 - 2012
