Korte inhoud
Onderzoekskeuze
De financiele ontwikkelingen en belangen zijn voor de rekenkamercommissies van het
Bildt en Leeuwarderadeel aanleiding geweest om de doelmatigheid en de doeltreffendheid
van de uitvoering door de intergemeentelijke sociale Dienst Noardwest Fryslan in beide
gemeenten te onderzoeken. Daarbij het gaat om de vraag of de verstrekte informatie aan de
raad toereikend is om te kunnen beoordelen of de Dienst naar behoren presteert en om de
mogelijkheid van de raden van beide gemeenten om tijdig invloed uit te kunnen oefenen.
Vorming intergemeentelijke sociale dienst
In 1999 is de Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid opgericht als gevolg van de
fiisie van de afdelingen sociale zaken van de gemeenten Vlieland, Harlingen,
Franekeradeel, Menaldumadeel en het Bildt. De belangrijkste redenen om tot een fusie
over te gaan waren: eenduidige aansturing, het financiele kader en de positionering van
de bedrijfsvoering. Naderhand, in 2005, zijn de gemeenten Ferwerderadiel,
Leeuwarderadeel en Terschelling toegetreden.
Voor de gemeente Leeuwarderadeel waren de belangrijkste redenen, om alsnog toe te
treden: de verminderde kwetsbaarheid, het beter in kunnen spelen op nieuwe wetgeving
en ontwikkelingen, de omvang van het takenpakket en in relatie tot de
capaciteit en de service naar de burger toe.
De Dienst heeft, als gevolg van de fusie, de uitvoering van de gemeentelijke taken in het
kader van de Wet Werk en Bijstand, de Wet Inburgering en de Wet Maatschappelijke
Ondersteuning van voomoemde gemeenten overgenomen. Met de uitvoering van
genoemde taken, die beleidsmatig zeer relevant zijn, zijn veel kosten gemoeid maar ook
financiele risico's.
Bestuurlijke reactie op conceptrapport
De colleges van burgemeester en wethouders van Leeuwarderadeel en het Bildt hebben op 26
mei 2008 een gezamenlijke reactie uitgebracht op het conceptrapport van het onderzoek naar
de intergemeentelijke sociale dienst, dat hen in het kader van de procedure van bestuurlijk
hoor en wederhoor is aangeboden. De rekenkamercommissie heeft op grond van de reactie
van beide colleges het rapport niet aangepast. De bestuurlijke reactie van de colleges en het
nawoord van de Rekenkamercommissie zijn in het eindrapport opgenomen.
Conclusies
De rekenkamercommissie trekt uit het onderzoek de volgende conclusies:
1. Doelstellingen onvoldoende afrekenbaar voor de gemeenteraden
Bij de oprichting van de Dienst zijn de doelstellingen alleen in algemene termen
benoemd. De doelstellingen en de beoogde effecten zijn daarbij niet meetbaar en niet
tijdgebonden vastgelegd. Zo heeft er bij de start van de Dienst geen nulmeting
plaatsgevonden en zijn er geen duidelijke efficiency- taakstellingen geformuleerd. Dat
is in de jaren daama ook niet gebeurd, ook niet in de jaarlijkse programmabegroting.
Ook al gaf de gewijzigde wetgeving daar alle aanleiding toe. Weliswaar zijn na de fusie
20 doelstellingen beschreven, maar ook die zijn niet tijdgebonden en meetbaar
geformuleerd.
2. Mogelijkheden voor lokale kaderstelling worden te weinig benut
De beleidskaders worden vrijwel geheel collectief bepaald. Leeuwarderadeel en het
Bildt nemen niet de ruimte voor een eigen lokale invulling (maatwerk). Dit wordt vooral
veroorzaakt doordat de raad niet snel een lokale aanpassing voorstelt, omdat Hagr
direct kosten aan worden verbonden.
