4 Toegankelijkheid en begrijpelijkheid van de financiele positie
4.1 Wat bedoelen we met begrijpelijkheid?
De jaarrekening is de verantwoording aan de raad over de financiele inkomsten en uitgaven en de
financiele positie. Het is dus van belang dat de stukken voor raadsleden toegankelijk en te begrijpen zijn.
Begrijpelijkheid is in de volgende onderdelen verdeeld:
Logische structuur - De layout is duidelijk en consistent met herkenbare (sub)paragrafen
begrijpelijk taalgebruik - Cijfers zijn in overzichtelijke en bondige tabellen weergegeven.
Cijfers worden met verbindende teksten toegelicht.
Het taalgebruik is duidelijk. Vaktermen worden toegelicht en overbodige
vaktermen worden achterwege gelaten.
Relevantie - Cijferoverzichten en teksten focussen op hoofdlijnen.
De tekst bevat alle informatie die nodig is met het oog op de controlerende
en kadersteilende taak van de raad.
Niet terzake doende beschouwingen of details worden achterwege gelaten.
Zelfstandig leesbaar - Informatie is te begrijpen zonder dat daarvoor andere documenten
geraadpleegd hoeven te worden.
Voor details wordt verwezen naar bijlagen, rapportages of andere nota's.
De informatie waarnaar wordt verwezen is gemakkelijk toegankelijk.
Informatie over de financiele positie is met name terug te vinden in de balans. De rekenkamercommissie
heeft daarom gekeken naar de begrijpelijkheid van de toelichting in de balans.
4.2 Beoordeling begrijpelijkheid balans in het algemeen
In het algemeen presenteren de vier Middelseegemeenten de financiele balans en de informatie over de
financiele positie niet als een prominent onderdeel van de jaarstukken. Zo wordt in de samenvatting van
de jaarstukken (of de inleiding) wel ingegaan op het voordeel of nadeel in de winst- en verliesrekening,
maar niet op belangrijke onderdelen uit de balans. Informatie over de positie van de reserves en
voorzieningen, de ontwikkelingen in het investeringsprogramma en de ontwikkelingen in het onderhanden
werk grondexploitaties en de grondvoorraden ontbreken in de samenvatting, terwijl deze toch van
wezenlijk belang zijn voor de sturing en controle door de gemeente(raad).
De financiele balans is bij alle vier gemeenten sterk financieel en financieel-administratief van aard. Voor
zover toelichtingen worden gegeven, zijn dat vooral cijfermatige specificaties, zoals het Besluit
Verantwoording en Begroting voorschrijft. Nadere verklaringen, duidingen of analyses worden vaak niet
gegeven. Mede daardoor is het voor raadsleden (die in de regel geen financiele achtergrond hebben) dus
moeilijk te volgen.
De cijfers staan meestal niet op zichzelf, maar hebben ook een inhoudelijke component. Inhoudelijke
informatie is soms in andere delen van de jaarstukken te vinden, zoals in de paragrafen grondbeleid, de
paragraaf financiering of de paragraaf weerstandsvermogen. Onderlinge verwijzingen in de tekst zou de
lezer helpen om de juiste informatie te vinden. Dergelijke verwijzingen ontbreken vaak, waardoor de lezer
zelf maar moet uitzoeken waar nadere informatie staat.
Rekenkameronderzoek financiele soliditeit Middelsee-gemeenten
14 van 36
