5.4 Grondexploitaties (niet en wel in exploitatie genomen gronden)
5.4.1 Grondexploitaties algemeen
Gemeenten bezitten vaak gronden of panden om die nu of in de toekomst te ontwikkelen tot woon- of
werkgebieden. Zo'n ontwikkeling wordt een grondexploitatie (afgekort grex) genoemd. De gemeente koopt
een stuk grond of een pand, bewerkt en ontwikkelt dit en verkoopt dit vervolgens als bouwgrond. Zo'n
exploitatie kan winst of verlies opleveren. Bij het ontwikkelen van landbouwgrond tot bouwgrond wordt
meestal winst gemaakt. Winst die overigens deels nodig is om bovenwijkse voorzieningen als scholen te
kunnen realiseren. Bij ingewikkelder projecten waarbij oude panden duur aangekocht moeten worden en
vervolgens gesloopt, wordt soms verlies geleden.
Als een stuk grond in exploitatie worden genomen, wordt een exploitatiebegroting opgesteld. In de regel
stelt de gemeenteraad deze exploitatiebegroting vast (afhankelijk van de afspraken tussen raad en
college). Indien sprake is van een begroot verlies dan moet de gemeente een verliesvoorziening treffen.
Nu hebben gemeenten (uit strategische overwegingen) vaak ook gronden aangekocht voor eventuele
uitbreidingen in de toekomst. Omdat nog onvoldoende bekend is wat en wanneer op die gronden wordt
gebouwd, is er nog geen grondexploitatiebegroting. Uit oogpunt van voorzichtigheid moet de gemeente
wel aannemelijk kunnen maken dat de boekwaarde van de gronden terugverdiend kan worden. Dit is bij
landbouwgrond vooral van belang als de boekwaarde hoger is dan de agrarische waarde.
Om dit te bepalen moet het college nadere onderbouwingen geven in de paragraaf grondbeleid (zie artikel
16 BBV) en de productenrealisatie (zie artikel 70 BBV).
In de paragraaf grondbeleid van het jaarverslag moet ten minste de volgende informatie worden gegeven
over de financiele positie:
a. niet relevant)
b. niet relevant)
c. Een actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie
d. Een onderbouwing van de geraamde winstneming
e. De beleidsuitgangspunten omtrent de reserves voor grondzaken in relatie tot de risico's van de
grondzaken
In de productenrealisatie (die het college ter inzage voor de raad hoort te leggen) moet het college ten
minste een toelichting geven over het onderhanden werk grondexploitaties. Hierin moet staan:
het verloop van de boekwaarde gedurende het begrotingsjaar;
een onderbouwde raming van de nog te maken kosten, nog te verwachten opbrengsten en het
geraamde eindresultaat;
een uiteenzetting van de wijze waarop eventuele nadelige resultaten worden opgevangen.
Verder moet de gemiddelde boekwaarde per m2 worden vermeld van de nog niet in exploitatie genomen
gronden.
Rekenkameronderzoek financiele soliditeit Middelsee-gemeenten
23 van 36
