7. Bestuurlijke en organisatorische
UITGANGSPUNTEN
Hiervoor hebben we de basis voor een gezamenlijke visie op de toekomst van Noardwest-
Fryslan gepresenteerd. Uiteraard moet deze verder uitgewerkt en geconcretiseerd
worden. Het geeft een goed beeld van het gebied en de belangrijkste gedeelde ambities
die de vijf gemeenten met het gebied hebben. Uitgangspunt is dat deze gezamenlijke
visie op het gebied en de toekomst richtinggevend is voor het vervolg. Daarmee is echter
nog niets gezegd over het besturen en organiseren van het gebied. Welk type bestuur en
organisatie is nodig om de ambities te realiseren? Hieronder zijn uitgangspunten
geformuleerd voor de toekomst van besturen en organiseren in Noardwest-Fryslan.
7.1Uitgangspunten voor besturen in de toekomst
Democratische legitimatie
Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden gaan per definitie over gemeentegrenzen
heen. Dit roept vragen op over wat de democratische legitimatie van die
samenwerkingsverbanden is. Ze hebben immers geen direct gekozen bestuurders. De
ervaring leert dat die democratische legitimatie goed te regelen is. Maar in veel huidige
samenwerkingsverbanden hebben gemeentebestuurders (zowel raadsleden als
collegeleden) momenteel het gevoel dat ze onvoldoende overzicht en 'grip' hebben.
Kunnen zij nog wel echt invloed uitoefenen op de te maken beleidsmatige keuzen? Die
beleidsmatige invloed is een uitgangspunt voor toekomstige samenwerkingsverbanden.
Het vereist dat er aan ten minste twee condities is voldaan:
1Besturingsfilosofie. Te vaak worden taken op afstand georganiseerd, zonder dat
daarbij bekend is hoe de bestuurlijke aansturing precies geregeld gaat worden. Wat
zijn de momenten waarop (democratisch gelegitimeerde) bestuurders hun invloed
kunnen laten gelden? Sluit de P&C-cyclus van een samenwerkingsverband zodanig
aan op die van de deelnemende gemeenten, dat het budget van de gemeenten
leidend is voor dat van het samenwerkingsverband, of is het andersom? Het zijn
allemaal vragen die vooraf beantwoord moeten worden.
2. Professioneet opdrachtgeverschap. Het gevoel van bestuurders geen grip meer te
hebben, wordt vaak mede veroorzaakt doordat in de eigen gemeente het
opdrachtgeverschap niet is ingericht. Wie beoordeelt de prestaties van een
samenwerkingsverband; wie bepaalt hoe de opdracht er precies uit moet zien? Als
deze zaken niet geregeld zijn zal het samenwerkingsverband inhoudelijk en
procesmatig leidend worden: gemeentebestuurders verliezen grip.
Nabij besturen
Een sterk punt van de huidige manier van besturen in Noardwest-Fryslan, is de korte lijn
tussen burger en bestuur. Bestuurders weten goed wat er speelt in de lokale
gemeenschappen, ieder met hun eigen typische kenmerken. Daar maken burgers ook
goed gebruik van, zij weten de bestuurders goed te vinden. Dit stelt de bestuurders in
Noardwest Fryslan
Rapport fase 1
PAGINA17VAN31