1. Samenvatting en conclusies
Integraal woningbehoefteonderzoek
De gemeente Leeuwarderadeel was samen met Nieuwe Borg Projectontwikkeling BV bezig met de
ontwikkeling van het gebied De Steens in de kern Stiens. Nu Nieuwe Borg Projectontwikkeling BV in
januari 2014 failliet is verklaard, staat de gemeente voor een herorientatie.
De oorspronkelijke plannen voor De Steens gingen uit van de realisatie van ongeveer 350 woningen,
50 recreatiewoningen en het realiseren van een open vaarverbinding naar de Elfstedenvaarroute. De
voorbereidingen voor het bestemmingsplan De Steens zijn getroffen, maar om tot de afronding van het
bestemmingsplan te komen, is het van belang om te beschikken over een gedegen inzicht in het
functioneren van de woningmarkt. Daarom is een integraal woningbehoefteonderzoek uitgevoerd.
Een woonwensenenquete onder alle huishoudens: zeer betrouwbare uitkomsten
De kern van het onderzoek heeft betrekking op het krijgen van inzicht in de kwalitatieve samenstelling
van de woningbehoefte. De woonwensen zijn in beeld gebracht op basis van een internetenquete. Om
statistisch betrouwbare uitspraken te kunnen doen is een steekproef met een netto-respons van
ongeveer 350 respondenten toereikend. De gemeente heeft echter besloten om alle huishoudens en
alle starters in de gemeente Leeuwarderadeel in de gelegenheid te stellen om aan de enquete deel te
nemen. Er is een respons behaald van ruim 800 enquetes, zodat een zeer betrouwbaar beeld is
verkregen van de kwalitatieve woningbehoefte.
Terugblik demografische ontwikkeling
De gemeente Leeuwarderadeel kende de afgelopen jaren een afname qua bevolkingsomvang, ondanks
de bouw van gemiddeld 25 woningen per jaar. Het aantal geboorten en sterften is nu nog met elkaar in
evenwicht, maar de komende jaren zal sprake zijn van een sterfteoverschot. Tevens is er in de afgelopen
jaren sprake geweest van een negatief migratiesaldo van gemiddeld 50 personen per jaar. Leeuwardera
deel heeft een zeer intensieve migratierelatie met Leeuwarden. Vooral jongeren vertrekken, maar dat is
een gebruikelijk beeld voor plattelandsgemeenten. Een sterk punt is het positieve migratiesaldo van
gezinnen tussen de 25 - 49 jaar. Dit zijn gezinnen die het aantrekkelijk vinden om dorps te wonen.
De analyse van verhuisbewegingen wijst uit dat 42% van alle verhuizingen gebeurt binnen de huur-
sector. De mutatiegraad voor de huurwoningen is twee keer zo hoog als voor de koopwoningen. Het
betreft vooral rijwoningen in de sociale huursector, waarvan meer dan de helft wordt toegewezen aan
een vestiger, vooral uit Leeuwarden.
Toekomstige demografische ontwikkeling
De bevolkingsomvang van de gemeente Leeuwarderadeel bedraagt momenteel ongeveer 10.300
inwoners en dit zal volgens de trendprognose van de provincie Friesland in de komende jaren geleidelijk
afnemen tot 9.900 inwoners in 2020 en 9.100 inwoners in 2030. Die bevolkingsafname is toe te
schrijven aan twee ontwikkelingen: de vergrijzing en een negatief migratiesaldo dat door de provincie
becijferd wordt op gemiddeld ongeveer 50 personen per jaar, conform de trend in de afgelopen 10 jaar.
Toch is er tot 2020 nog sprake van een beperkte groei met ongeveer 100 huishoudens. Daarna zal het
aantal huishoudens afnemen.
De ambitie van de gemeente is anders en dat heeft zij vastgelegd in haar "Woonvisie Leeuwarderadeel
2010 - 2015". In de Woonvisie zet de gemeente in op een groei van de woningvoorraad in de periode
2010 - 2019 met ongeveer 400 woningen. Dit is een groei die uitgaat van een positief migratiesaldo van
gemiddeld 30-40 personen per jaar. Die groeiverwachting is gebaseerd op afspraken die daarover met
081.101/g Integraal woningbehoefteonderzoek 2014
1