1. Algemeen
RISICO-ANALYSE
Voor een effectieve aanpak qua preventie en handhaving van alcohol is het noodzakelijk om de
situatie in Leeuwarderadeel eerst in kaart te brengen en te kijken waar de risico's liggen.
Als risicoplekken kunnen worden aangemerkt de horecagelegenheden waar veel jeugd komt.
Naast cafes zijn dat verder sportkantines, jeugdcentra, hangplekken en keten.
In Leeuwarderadeel zijn meerdere hangplekken waar jongeren zich in de avonduren manifesteren.
Op sommige locaties wordt de nodige alcohol genuttigd en wordt overlast veroorzaakt.
Deze hangplekken, bijna allemaal in Stiens, zijn in beeld bij gemeente, politie en jeugd- en
jongerenwerker. Bekend zijn ook een paar jongerenketen, veelal op eigen erf. In Hijum is een
'gereguleerd' onderkomen voor jongeren evenals in De Skalm.
Verder zijn een aantal evenementen een risicofactor wat de leeftijdsgrens voor alcoholverstrekking
betreft. Supermarkten kunnen een risico vormen als ze niet strikt omgaan met controle van de
leeftijdsgrens.
Op basis van de nieuwe DHW zijn jongeren onder 18 jaar strafbaar wanneer zij alcohol bij zich
hebben op openbare plekken.
INTEGRALE AANPAK
De belangrijkste pijlers waarop preventiebeleid gebaseerd moet zijn, zijn educatie (grenzen
overdragen), regelgeving (grenzen stellen) en handhaving (grenzen bewaken). Dit is het uitgangspunt
van het landelijke alcoholpreventiebeleid en eveneens van de aanpak van het Platform Nuchtere
Fries. Het creeren van bewustwording bij alcoholverstrekkers en ouders is daarbij een noodzakelijke
voorwaarde voor gedragsverandering. De nieuwe Drank- en Horecawet helpt daarbij.
Naast het voorkomen van schadelijk alcoholgebruik vanuit het perspectief van de volksgezondheid
en het jeugdbeleid, is het landelijke beleid ook gericht op het terugdringen van criminaliteit en
verstoringen van de openbare orde als gevolg van overmatig alcoholgebruik.
Omgevingsfactoren
Drinkgedrag wordt voor een groot deel bepaald door omgevingsfactoren: normen in de sociale
omgeving (de ouders), de prijs en promotie van alcohol, het productaanbod, het aantal
verkooppunten, verkoopregels (bijv. leeftijdsgrenzen en de naleving en handhaving ervan). Een
eenzijdige aanpak gericht op slechts een of twee van deze factoren werkt niet.
Platform Nuchtere Fries
De Friese gemeenten hebben het voorkomen van het gebruik van alcohol en middelen door
jongeren vastgesteld als prioriteit in het gezondheidsbeleid. Eerdergenoemd Platform Nuchtere Fries
voert het Fries programma Jeugd, Alcohol en Drugs uit. Hierin zijn de drie pijlers van een effectieve
aanpak van alcoholmatiging verankerd: beleid, handhaving en bewustwording. In de aanpak wordt
zoveel mogelijk een integrale benadering gehanteerd, gericht op de beleidsterreinen
Volksgezondheid, Jeugd, Onderwijs en Openbare Orde Veiligheid.
3