a
O
a
LU
LU
ULl
LU
2015
Commissie ruimtelijke kwaliteit
Leeuwarderadcel
ACTUELE LANDELIJKE ONTWIKKELINGEN
Omgevingswet
Het voorstel voor nieuwe wetgeving met
betrekking tot de ontwikkeling en het
beheer van de leefomgeving genaamd de
'Omgevingswet' is medio 2015 door de
Tweede Kamer aangenomen.
De nieuwe omgevingswet is erop gericht
al het omgeving gerelateerde recht te
bundelen in een wet. De Omgevingswet
integreert de gebiedsgerichte en sectorale
onderdelen van de huidige wetten
in een wet met een samenhangend
stelsel van planning, besluitvorming en
procedures. Dit moet leiden tot betere
mogelijkheden voor integraal beleid en
substantiele vereenvoudiging van het
omgevingsrecht. De welstands-nota en de
bestemmingsplannen zullen als zelfstandige
instrumenten (en weigeringsgronden)
verdwijnen.
Daarvoor in de plaats komt het
'Omgevingsplan' waarin de bestaande
instrumenten op een moderne manier
worden ondergebracht. Deze nieuwe
instrumenten voor ruimtelijke kwaliteit
moeten bijdragen aan een goede inrichting
van onze leefomgeving. Het nieuwe
kernbegrip in de omgevingswet luidt 'goede
omgevingskwaliteit'.
De nieuwe regels zullen niet meer worden
vastgelegd in papieren documenten, maar
zullen in een digitale kaartstructuur op
kadastraal perceelniveau raadpleegbaar
worden gemaakt. Gemeenten zullen,
hiertoe ondersteund door de rijksoverheid,
voorbereidingen moeten treffen om
voor een digitaliseringsoperatie klaar te
zijn. De wetswijziging betekent ook een
cultuurverandering van een regelende
en gebiedende overheid, naar een
servicegerichte en kader scheppende
overheid die initiatiefnemers ondersteunt
waar het kan. HQs en Hiem onderschrijft
de noodzaak van flexibiliteit en meer
bestuurlijke afwegingsruimte. Het
wetsvoorstel voor de Omgevingswet lijkt die
ruimte voor maatwerk te bieden, hoewel
er bij de implementatie nogflink gezocht
moet worden naar de goede balans tussen
vrijheid en rechtsbescherming.
Meer lokale afwegingsruimte betekent
echter ook een grotere onzekerheid voor de
burgers. Een overheid die aan de ene burger
ruimte biedt zal ook aan de andere burger
moeten uitleggen dat diezelfde vrijheid niet
altijd ook voor hem of haar is weggelegd.
Grotere vrijheid voor de een, geringere
rechtszekerheid voor de ander, dat kan
bijna niet anders. In dat speelveld zal het
(ook voor burgers) steeds belangrijker
worden dat ruimtelijke besluiten
deugdelijk worden gemotiveerd op basis
van advisering door een onafhankelijke
commissie en publieke en private belangen
door de gemeente zorgvuldig op elkaar
worden afgestemd. Overigens blijft de
onafhankelijke adviescommissie voor
monumentenaanvragen een verplichting.
Invoering van de wet wordt verwacht in
2018 en het is voor de gemeente dus zaak
hierop tijdig te anticiperen. Goede en juiste
informatievoorziening is van groot belang
om enige grip te krijgen op de aankomende
wijzigingen en wat dat van de Friese
gemeenten vraagt. Als uw huisadviseur
op het gebied van ruimtelijke kwaliteit wil
hus en hiem graag actief bijdragen aan een
juiste en duidelijke informatievoorziening.
Uitnodigingsplanologie
Steeds vaker wordt in de Friese gemeenten,
naast de gebruikelijke welstandstoetsing,
de expertise van de Adviescommissie
Ruimtelijke Kwaliteit ingeschakeld voor de
ruimtelijk complexe situaties. Onder het
motto 'eenvoudig beter' propageert het
ministerie een nieuwe werkwijze waarmee,
vooruitlopend op de nieuwe Omgevingswet,
gemeenten nu al kunnen gaan werken.
De nieuwe Omgevingswet is er namelijk op
gericht initiatieven vanuit de samenleving
actief en constructief te faciliteren.
Uitnodigingsplanologie wordt dat genoemd.
Dat betekent niet dat de overheid geen
rol meer heeft. Bij uitnodigingsplanologie
komt het accent echter meer te liggen op
vooroverleg en vroegtijdige begeleiding van
initiatiefnemers. Begeleiding en beoordeling
door een onafhankelijk en multidisciplinair
team van deskundigen, bijvoorbeeld in
de vorm van uw eigen Adviescommissie
Ruimtelijke Kwaliteit van hus en hiem,
is hierbij een onmisbaar element. Deze
8
