GEMEENTERAAD TE LEEUWARDEN Zitting van Woensdag 18 April 1866.
47
VERSLAG van het verhandelde ter buitengewone ver
gadering van den Gemeenteraad van Leeuwarden,
gehouden op Woensdag den 18 April 1866.
Tegenwoordig 13, later 16 leden. Afwezig de hh. Tigler
Wijbrandi, OosterholF, Meursinge, Du pare en Mr. Wierdsma Schik.
\oorzitter de heer D. Zeper, die, na opening van de vergadering,
mcdedeeling doet dat de hh. Tigler Wijbrandi, Oosterhoü' en
Duparc, ter oorzake van afwezigheid buiten dc gemeente en Mr.
Wierdsma Schik door ongesteldheid, verhinderd zijn deze ver
gadering bij te wonen.
1. Gelezen en vastgesteld het genotuleerde wegens de op 12
April jl. gehoudene vergadering.
2. A oorstel van den hoer Mr. C. Wiersma, lid dezer verga
dering, omlo. met wijziging van het Raadsbesluit van den 22
•luiij 1863, waarbij is besloten de bestaande Gasfabrijk voor reke
ning der gemeente te exploiteren, in beginsel vast te stellen, dat
in dc openbare straatverlichting door gas alhier, zoomede in de
levering van gas aan particulieren, van af 1 Oct. 1866 zal wor
den voorzien, door raiddel van openbare aanbesteding; 2o. B. en
W. uittenoodigen, zoodra mogelijk aan den Raad ter goedkeuring
aantcbicdcn een ontwerp der voorwaarden, waarop dc bij het
vorig punt bedoelde openbare aanbesteding zal kunnen geschieden.
De Voorzitter dit punt in behandeling brengende, noodigt den
heer Wiersma uit om, dit noodig achtende, zijn voorstel toetelichten.
Dc heer Wiersma zegt daarop geene grootc tijdruimte te be
hoeven om dat voorstel toe te lichten; de gaskwestie toch werd
bij herhaling in den Raad behandeld en heeft buiten deze ver
gadering dan ook zoodanige bekendheid crlangdT dat hij het on-
noodig acht aan zijn tegenwoordig voorstel veel ter opheldering
toe te voegeneen ieder is genoegzaam met de zaak bekend en
hebbe slechts te overwegen wat iu dezen in het belang der ge
meente het meest geraden is te beschouwen.
Een enkel woord wenseht hij evenwel in het midden
te brengen over het tijdige of min-tijdige van zijn voorstel, waar
over hij heeft hooren gewagen. Ilct onderwcrpelijk voorstel was
reeds siuts lang beraamd, want hij heeft het steeds betreurd, dat
de gemeente is gewikkeld geworden in de uitvoering ccuer zaak
van industrie, die naar zijn oordeel enkel iu handen van den
particulier moet berusten; doch nu daartoe eens was besloten,
nu de exploitatie door de gemeente zelf was ondernomen en uit
voering heeft erlangd, nu had hij gemeend zijn voorstel te moe
ten achterhouden en aftewachten de plannen van de Commissie
ad hoe omtrent de voorgenomene, dringend noodzakelijk geachte
uitbreiding der bestaande fabrijk; ware nu het voorstel van be
doelde Commissie van dien aard geweest dat een kleiner kapitaal
benoodigd en daardoor het uitzigt geopend zoude zijn dat men
even gemakkelijk te eeniger tijd die exploitatie aan de particu
liere industie kon overlaten, Spr. zou zijn voorstel hebben laten
rusten om, ook na de beoogde uitbreiding te zien welke resul
taten men van een en ander had verkregen; hij had gehoopt dat
de Commissie niet verder ware gegaan dan de behoefte nood
zakelijk maakte, en verwacht dat men zieh had bepaald tot het
geven eener voldoende capaciteit aan de fabrijk, genoegzaam voor
de eerstvolgende 25 jaren; men had dan kunnen afwachten wat
er, in zake zoodanige fabrijken, op het gebied der wetenschap
ware voorgevallen en welke verbeteringen in de verlichting waren
aangebragt waarmede men zijn voordeel zou kunnen doen. Had
men een voorstel gedaan volgens ook bij deze vergadering be
kende plannen, gewijzigd in verband met den tegenwoordigen
toestand, dan ware de fabrijk voor ƒ200,000 tot stand gekomen,
dan had er kans bestaan om de fabrijk aan particuliere onder
nemers over te dragen, voor het geval de eigen exploitatie niet
meer mogt bevallen. Nu evenwel zal het kapitaal voor de fabrijk
tot ƒ300,000 stijgen, en wanneer men daarbij in aanmerking
neemt (aangenomen dat het vermeerderd gasverbruik door de
Commissie in de toekomst gezien, geene illusie is) dat dan ook
de gasleiding, de kanalisatie niet meer voldoende is te achten en
verbetering behoeft, dan zal het evcngemeldc cijfer nog eene be
langrijke verhooging moeten ondergaanwel zal de geheele ka
nalisatie niet behoeven vervangen te worden door eene van meer
dere capaciteit, wel zal men van de bestaande buizen kunnen
benuttigen, doch die, dan noodzakelijke maatregel, zal minstens
25 mille kosten naar zieh sleepen en het kapitaal tot op/325,000
brengen. En aan zulk een onderneming zal zich wel geen par
ticulier industrieel wagen de fabrijk van de gemeente over te
nemen en de exploitatie voor zijne rekening te aanvaarden.
Vermits het nu uit het voorstel van B. en W. blijkt dat de
toestand der fabrijk de bestendiging van de exploitatie door de
gemeente zelve, medebrengt en de genomen proef moet worden
voortgezet, nu heeft Spr. gemeend zijn vroeger voornemen ten
uitvoer te moeten brengen en het voorstel in te dienen. Hij
voor zich is volkomen overtuigd dat het wenschclijk voor de
gemeente is om de exploitatie der fabrijk aan de particuliere
industrie over te laten, en beschouwt zijn daartoe gedaan voorstel
dan ook niet te laathet voorstel van het Collegie van Dagelijksch
Bestuur strekt immers niet verder d*.n in beginsel tot de beoogde
uitbreiding te besluiten, alles moet nog voorbereid, geprojecteerd
en aan het oordeel en de vaststelling dezer vergadering worden
onderworpen; daarom is het nog tijd om te overwegen of
het inderdaad niet beter ware de exploitatie aan de particuliere
industrie over te laten. Het tijdvak daarvoor is evenmin te
kort; de aannemer zal in den volgenden winter meer gas kunnen
leveren, indien men althans niet meer van een aannemer vordert
dan de gemeente zelf kan doen. De voorwaarden waarop de aanbe
steding zal kunnen plaats vinden zijn gereed, ze behoeven slechts
herzieningdaarbij komt nog dat een industrieel minder werk
heeft om de fabrijk de vcreischte capaciteit te geven, dan de
gemeente. Elk aannemer toch, zal wel niet aan alle, maar toch
even goed als de gemeente, aan de meeste aanvragen tot levering
van gas tegen het wintersaisoerf kunnen voldoen immers de ge
meente kan evenmin tijdig gereed komen, want alles moet nog
worden gedaan de uitbreiding moet nog ontworpen, aanbesteed en
uitgevoerd worden en daarvoor is in ieder geval de tijd zeer beperkt,
ook daarin zal de gemeente evenzeer te kort moeten schieten voor
beide gevallen staat de kans van ten uitvoer-legging volkomen
gelijk. Dc conditiën waarnaar zal worden aanbesteed, zijn be
reids door den Raad overwogen wijzigingen moeten daarin, ook
met oog op het lokale der fabrijk, natuurlijk worden aangebragt,
doch dit is slechts revisie. Daarbij komt nog dat men het
voordeel zal hebben dat de woning van den Architect, zoomede
de timmerwerf behouden kunnen blijven, want de industrieel zal zich
niet over te beperkte ruimte hebben te beklagen, wanneer het
terrein der fabrijk, door benuttiging van de aangekochte woning
en stal van den heer Haverschmidt, uitbreiding erlangt, en daar
mede zou men ontheven zijn van de zorg voor eene andere wo
ning voor den Architect en dc vestiging der Stadswcrf op ander
terrein. Spr. zegt voorts in dc gelegenheid te zijn geweest om
gezet na te gaan langs welken weg de gemeente voor de eerst
volgende twintig jaren, van eene genoegzame hoeveelheid gas
zou kunnen worden voorzien hij heeft zich daaromtrent op de
Bijvoegsel tot de Provinciale Eriesciie Courant.
13