50
GEMEENTERAAD TE LEEUWARDEN.
Zitting van Zaturdag den 9 April 1870.
schouwde als of hij, Spr., van" oordeel was, dat de raad zich
aan de opinie der deskundigen moet houden. Hij verklaart,
dit niet te hebben gezegd, althans in gcenen deele te hebben
bedoeld, en het spreekt ook van zelf, dat de Raad geheel vrij is.
Alleen meent Spr. te mogen beweren, dat, wanneer de Raad zich
niet volkomen ingelicht rekent en er twijfel bestaat, of de com
missie nu nog wel de herstelling der gebrokene brug prefereert,
er dan ook aanleiding bestaat, om haar te verzoeken, zich op dat
punt duidelijker- uit te spreken.
In de tweede plaats meent Spr., dat wanneer het nu blijkt,
dat ecne elder3 gelegde brug niet zooveel heeft gekost, het dan
ook noodig is te achten, betrekkelijk dat punt, alvorens een oor
deel te vellen, nader de opinie van de commissie te vragen.
Wijders wcnscht Spr. nog op te merken, dat de heer Y\ iersraa er
op gewezen heeft, dat blijkens het eerst uitgebragte rapport, in
de commissie over de herstelling der brug ook vcrschiL van ge
voelen heeft bestaan, namelijk, dat een harer leden op het maken
van een nieuwen ligger heeft aangedrongen, hetgeen door de
beide andere leden niet noodzakelijk werd geacht. Spr. geeft
dit toe, doch is van mcening, dat dit weinig ter zake doet en
dat in ieder geval het maken van een nieuwen ligger, met het
maken van eene nieuwe brug nog al eenig verschil oplevert, llij
gelooft, dat uit gezegd rapport genoegzuam blijkt, dat de com
missie, niettegenstaande dat verschil, unaniem de herstelling der
gebrokene brug voorstond en dat zij 't, behalve over den bedoel
den ligger, over de wijze van herstelling geheel eens was. Ware
zij, na het nu ingesteld nader onderzoek en door de nu bere
kende cijfers van herstel of vernieuwing der brug tot een ander
oordeel gekomen, zij zou dit, Spr. vertrouwt zulks, hebben uit
gesproken.
De heer Snringar heeft het, na lezing van het voorstel en
van de daarbij gevoegde stukken, geen oogenblik in twijfel ge
steld, op welke wijze hier gehandeld moet worden, daar ook hij,
al moet eene nieuwe brug ƒ8000.00 en de herstelling der ge
brokene ƒ4000.00 kosten, aan het maken eener nieuwe brug
verre weg de voorkeur geeft en wel, omdat het eene een heelc
en het andere een halve maatregel is, vaD welken laatsten Spr.
een groot vijand is. Bovendien zou Spr. den Raad door een be
sluit tot herstelling der gebrokene brug niet verantwoord rekenen.
Niet alleen mist hij eene positive verklaring, dat de brug, na
te zijn hersteld, weder in voldoenden toestand zal verkeeren, maar
ook tusschen de regels van het rapport in leest Spr., dat de
deskundigen eene brug van geslagen ijzer prefereren. Duidelijk
blijkt dit reeds aan het slot van het primitive rapport, alwaar
men leest„wij twijfelen niet of men zal na de ondervinding
daarvoor opgedaan, zich ook hier in het vervolg wel wachten,
en bij den bouw van bruggen dat materiaal (gegoten ijzer) als
hoofdbestanddeel wel achterwege laten, en nemen, in plaats daar
van het sints een acht a tiental jaren meer in gebruik komende
plaat- of ander gesmeed ijzer, als gevende meer waarborg en
soliditeit." Ook de heer van Grieken geeft, naar 't Spr. voor
komt, in zijn laatste rapport nog aanleiding voor het vermoe
den, dat hij eene nieuwe brug wenschelijk acht.
Spr. kan zich niet voorstellen hoe men hier tot de cocclusie
gekomen is, om de gebrokene brug te doen herstellen. Hij mist
bovendien in het voorstel van Burgemeester en Wethouders de
motiven, die zoodanige conclusie regtvaardigen. Al rekent men
ook, dat de eene maatregel J 4000.00 en de andere f 8000.00
moet kosten, dan nog staat Spr. geen oogenblik in beraad wel
ken dezer beide hij kiezen zal. Hij zal zijn stem geven voor dien
maatregel waarmede men zich voor de toekomst verantwoord mag
houden.
De lieer Westenberg zegt, dat er in den loop der discussien
is geavanceerd, dat men het advies der deskundigen niet ter zijde
kan stellen. Ook Spr. stelt dat advies op zeer hoogen prijs, en
juist omdat hij er zoo hoogen prijs aan toekent, is hij van opinie,
dat eene nieuwe brug moet worden gemaakt. Dat advies toch
is zwevende, en moet dit uit den aard der zaak zijn; het be
rust voor sommige hoofdpunten op de veronderstelling, dat er
geene andere gebreken bestaan, die aan de waarneming ontsnap
pen. En juist omdat deskundigen als deze, waarop Spr. volkomen
vertrouwen stelt, geene pertinente verklaringen geven, noch kun
nen geven, prefereert hij eene nieuwe brug.
Met nog een enkel woord wil Spr. aanhalen het standpunt,
waarop deze zaak zich bevindt. Er is, zegt hij, een voorstel aan
de orde, om de gebrokene brug te doen herstellen dit zal met
ja of neen beantwoord worden wordt het afgestemd, dan spreekt
het van zelf, dat men eene nieuwe brug wenscht te doen maken.
Het komt Spr. in dat geval geraden voor, om niet dadelijk
te decideren op welke wijze die brug zal worden ingerigt, en
daarom wcDsclit hij reeds nu als zijn gevoelen uit te spreken,
dat het hem uitermate leed zoude doen, wanneer daarover de
zelfde deskundigen niet vooraf werden gehoord.
De heer Rengers moet zich, naar aanleiding van het door de
beide laatste sprekers aangevoerde, tegen zijn zin in de discussien
over deze zaak mengen. Die sprekers hebben zich uitgelaten,
dat in het rapport tusschen de regels in, iets anders doorsche
merde. Spr. twijfelt daaraan en zou daarom gaarne ecnige nadere in
lichtingen ontvangen. Ilij voor zich kan geen enkele reden be
denken, waarom de deskundigen een advies hebben gegeven tegen
beter weten in. Zij zijn volkomen vrijgelaten. Hadden ze gead
viseerd, om eene nieuwe brug te doen maken, Spr. zou geen
oogenblik geaarzeld hebben dat advies over te nemen. Nu er
echter gezegd wordt, dat er tusschen de regels in te lezen is,
acht hij zich vcrpligt inlichtingen te vragen, welke redenen de
beide sprekers voor dit hun beweren kunnen hebben. Hij be
schouwt zulks als een indirecte beschuldiging tegen de deskundi
gen gerigt.
De heer Sllringar is bereid de door den heer Rengers gedane
vraag te beantwoorden. Hij voor zich is van oordeel, dat her
stelling van de gebrokene brug de eerste gedachte was, die bij het
ontstaan van het ongeluk moest opkomen dat de gedachte aan
geheele vernieuwing eerst kon ontstaan door den drang der nood
zakelijkheid. Daarom heett natuurlijk die eerste gedachte van
den aanvang af op den voorgrond gestaan, zoowel bij hen die
raad vroegenals bij hen die raad gaven. De laatsten hadden
in hun piimitief rapport de herstelling mogelijk, en onder zekere
reserven voldoende geacht. Aan die uitspraak blijft ook het latere
advies onder ecnige wijziging getrouw.
Wanneer nu Spr. zegt, dat hij tusschen de regels door in die
rapporten leest, dat de deskundigen aan het aanbrengen van eene
geheel nieuwe brug de voorkeur geven, dan vindt hij daartoe
grond in de reserven, die zij wijsselijk aan hunne verklaringen
verbinden. Van de gebreken der uit het water opgehaalde brug
gewagende, onderstellen zij nog steeds de mogelijkheid van oh-
zigtbare gebreken, zooals blijkt uit de herhaaldelijk voorkomende
uitdrukking zigtbaar althans, of voor zooverre zigtbaar. De woor
den „geene eerste constructie-gebreken schijnt bezeten te heb
ben," laten ook al eenige ruimte aan twijfel er. onzekerheid. De
heer van Grieken spreekt wijders van inwendig geknakte liggers
en van de verschillende nadeelen, die de gegoten ijzer-constructie
vooral bij zulke gekrakte liggers kan medebrengen, en stelt zelfs
het geval, dat de gedachte daaraan tot het snaken van eene nieuwe
brug mogt leiden, waartoe dan natuurlijk het meermalen geprezen
plaatijzer moet worden gebezigd.
Alle deze uitdrukkingen te zamen genomen, hebben op Spr.
den indruk gemaakt van hetgeen hij zeide tusschen de regelen
door te lezen. Volgens hem zou, wanneer in de gegeven om-
GEMEENTERAAD TE LEEUWARDEN. Zittingen van Zaturdag den 9 en Donderdag den 14 April 1870.
51
slandigheden bepaaldelijk aan de deskundigen ware afgevraagd,
wat ze nu eigenlijk het beste oordeelden, herstelling der gebrokene
of het maken eener nieuwe brug, hun advies gestrekt hebben,
om eene nieuwe brug te maken.
De heer Westenberg wenscht aan het door den heer Suringar
gesprokene nog toe te voegen, dat het in de verste verte niet in zijne
bedoeling heeft gelegen, om tegen de deskundigen eene beschul
diging uit te spreken. Alleen heeft hij gemeend eenige weifeling
in het rapport te ontdekken. De commissie is slechts onder ze
kere reserves tot hare conclusie gekomen, en juist die reserves
geven Spr. den indruk, dat ook zij vernieuwing der brug meer
wenschelijk aeht.
Hierop worden de beraadslagingen door den Voorzitter ge
sloten, punt 1 der conclusie in rondvraag gebragt en met 14
tegen 4 stemmen, die van de heeren Dirks, Rengers, Bloembergen
en Zeper, verworpen.
l)e Voorzitter zegt, dat door de verwerping van punt 1,
punt 2 van zelf 7ervalt en buiten beraadslaging kan worden
gelaten.
De heer Wiersma wloet, naar aanleiding van de verwerping
van het voorstel en op grond van het door hem aangevoerde,
het voorstel dat de Raad besluite
lo. de gebrokene brug aan de voormalige Vrouwenpoort te
doen vervangen door eene nieuwe draaibrug van plaatijzer con
structie
2o. Burgemeester en Wethouders uit te noodigen zoo spoedig
doenlijk te dien einde aan den Raad de noodige voorstellen te
doenen
3o. Burgemeester en Wethouders uit te noodigen. zoo spoedig
mogelijk voorstellen aan den Raad te doen omtrent het plaatsen
eener hulpbrug ten einde aan het bezwaar van langere strem
ming der passage te gemoct te komen.
De heer van Eijsinga heeft eene enkele vraag te doen.
Heeft hij het wel, dan is nog aanhangig een voorstel van den
heer Brunger, betrekking hebbende op het leggen eener hulp
brug. Spr. weet niet of dat voorstel nog aan de orde is, maar
hij wenscht te worden ingelicht of het in de bedoeling ligt, om
dat voorstel nog aan de orde te houden.
De heer Brunger zegt, dat het in der tijd door hem gedaan
voorstel geheel is vervat in punt 3 van 't voorstel van den heer
Wiersma en alzoo als daardoor vervangen kan worden beschouwd.
De heer Bloeirbergen vraagt, of het in de bedoeling ligt het
voorstel van den heer Wiersma reeds nu aan de stemming te
onderwerpen
De heer Voorzitter zegt, dat het in de volgende vergadering
aan de orde zal worden gesteld.
8. Na daartoe bekomen verlof rigt de heer JongSïïia tot
heeren Burgemeester en Wethouders de vraag, of de Raad spoe
dig mag verwachten het van hun collegie gevraagd advies, om
trent het in der tijd door wijlen den heer P. T. Plantenga, in
leven lid dezer vergadering, gedaan voorstel tot daarstelling van
een tweeden verschwatervijver Dat voorstel maakte reeds in de
vergadering van 13 Augustus 1868 een punt van behandeling
uit en sedert dien tijd wordt het van Burgemeester en Wethou
ders gevraagd advies ingewacht. De motiven, die Spr. tot het
doen dezer vraag hebben geleid bestaan hierin dattoen
de Itaad het voorstel van den heer Plantenga in overweging
nam en naar Burgemeester cn Wethouders verzond om berigt,
consideratiën en advies, de Raad op het punt stond, om uit
voering te geven aan zijn vroeger besluit, om in overleg met
kerkvoogden regenbakken bij de groote kerk tc laten maken.
Sedert dien tijd is die zaak geschorst en afhankelijk gemaakt
van het besluit dat vallen zal op het voorstel Plantenga. Spr.
acht het hoogst noodzakelijk dat dit besluit, hoe dan ook, ge
nomen worde, want wordt de verschwatervijver verworpen,- dan
is de regenbak weer aan de orde, en dit is eene zaak, die
door velen verlangend wordt te gemoet gezien.
De Voorzitter stelt zich voor, om op de gedane vraag in
eene volgende vergadering te antwoorden.
Hierna geen der leden verder het woord verlangende wordt
de vergadering door den Voorzitter gesloten.
Verslag van 't verhandelde ter vergadering
van den Gemeenteraad te Leeuwarden,
op Donderdag den 14 April 1870.
Aanvankelijk 11, later 17 leden tegenwoordig. Afwezig do
heeren Rengers en van Eijsinga.
Voorzitter de heer D. Zeper, die de vergadering op het daar
voor bepaald tijdstip opent en mededeelt van de heeren Rengers
en van Eijsinga kennisgeving te hebben ontvangen, dat zij ver
hinderd worden deze vergadering bij te wonen.
1. Is gelezen en onveranderd vastgesteld het genotuleerde
van 't verhandelde ter buitengewone vergaderingen van 31 Maait,
4 en 9 April jl.
2. Is ter tafel gebragt en gelezen een voorstel van Burge
meester en Wethouders, op het in de vergadering van 4 April
jl., om berigt cn raad, in hunne handen gestelde adres van Jo
hannes Traa, vigelanthouder alhier, het verzoek bevattende, dat
aan hem uit dc gemeentekas moge worden teruggegeven eene som
van 19.50, die hij heeft aangewend als huur eener stalling
met. wagenhuis, ten tijde hij door het leggen van een gemeen
telijk riool in dc Bollegianssteeg van zijn daar gelegen pand.
geen gebruik heeft kunnen maken.
Ter visie, om in eene volgende vergadering in behandeling
te worden genomen.
3. Is ter tafel gebragt en gelezen een extract uit het regis
ter der notulen van Burgemeester en Wethouders dezer gemeente,
dd. 13 April jl. no. IQ/75a, inhoudende voorstel omtrent het
den 31 Maart te voren aan hun collegie gerenvoijeerde adres
van den heer E. van Schothorst, houdende verzoek, dat aan hem
roet 1 Mei 1870 een eervol ontslag als hulponderwijzer aan de
burgerschool voor meisjes in deze gemeente moge worden ver
leend.
Ter visie, als voren.
4. Is ter tafel gebragt en gelezen een voorstel van Burge
meester en Wethouders, aangaande een adres van J. Rodenburg,
1). Wiemers, G. Schafraad en II. Plantenga, eigenaren van wo
ningen op de Nieuweburen alhier, houdende verzoek, om te mo
gen worden in kennis gesteld, of en, zoo ja, voor welken prijs
en onder welke voorwaarden de gemeente aan hen, ieder voor
zooveel hem aangaat, in eigendom wenscht over te dragen den
achter bedoelde woningen gelegen grond, deel makende van de
vroeger daar langs geloopen hebbende steeg „Achter de witte
hand" genaamd.
Ter visie, als voren.
5. Is ter tafel gebragt en gelezen een adres van den heer
Joannes Marinus Beausar, burgemeester van en wonende te Wil
lemstad, dd. 12 April jl., houdende verzoek, hem adressant te
benoemen tot secretaris van 't bestuur dezer gemeente.
In handen van Burgemeester en Wethouders, om daarop, voor
zooveel noodig, bij 't opmaken der aan den Raad in te dienen
aan beveling te letten.
