170
Verslag der handelingen van den gfemeentèraad te Leeuwarden, van den 22 December 1881.
schijn van inconsequentieOfschoon ook hij als lid der gas-
commissie heeft medegewerkt tot het voorstel van die com
missie tot verlaging van den gasprijs zal hij zich thans toch
ook om reeds aangevoerde redenen vereenigen met dat van
burgemeester en wethoudersechter onder uitdrukkelijk voor
behoud, dat binnen kort op de zaak zal worden teruggekomen
Hij althans stelt zich voor in April of Mei de verlaging
van den gasprijs nader ter sprake te brengen.
De heer Bruinsma is in weerwil van zijne medewerking als lid
der gascommi8sie om den gasprijs bij de begrooting der fabriek
voor 1882 uit te trekken op 8 in plaats van op 9 cent, thans
van meeningdat de gasprijs althans vooreerst op 9 cent
moet worden gelatenzooals door burgemeester en wethou
ders is voorgesteld. Hij is daartoe gekomen, omdat tijdens
de discussiën over de gemeentebegrooting voor 1882 de Baad
van oordeel wasdat men geen 8 cent mogt stellenvóór en
aleer de bepalingen omtrent den prijs van het gasvastge
steld in 1876 ten dien opzigte niet waren gewijzigd. Van
daar dan ook dat in de gemeentebrooting voor 1882 de prijs
ad 9 cent en de rente ad 5 pet. is behouden gebleven. Wil
men nu, na wijziging der bepalingen hieromtrent, den prijs
bepalen sp 8 centdan spreekt het van zelve dat de begroo
ting, naauwelijks vastgesteld, moet veranderd worden.
De opbrengst der fabriek ad 168,050 zal dan verminderd
moeten worden met ƒ13,150 en het rentebedrag met/4911,
welk verschil natuurlijk moet gedekt worden.
Spr. acht het derhalve beter thans den prijs te laten zoo
als hij is onder voorbehoud hem wanneer daartoe redenen
bestaanin den loop van 1882 te verminderen.
Voorts deelt hij nog mede, dat de gasprijs hier ter stede
is geweest van 1865—1868: 14cent; van 1869 -1872: 12—10
cent; in 1873 moest de prijs weder verhoogd worden tot
12Vj cent, tengevolge van de hooge prijzen van de steenko
len; in 1875 an 1876 daalde hij weder tot 10 cent en sedert
1877 bedraagt hij 9 cent.
Wat aangaat de gasprijzen in andere steden vermeldt hij
nog, dat gerekend wordt in Maastricht, Kampen en Delft
10, in Dordrecht lOi/s, in Arnhem en 's Hage 9, in Leiden
en Zwolle 8, in Groningen 7 Va en eindelijk in Utrecht 7 cent.
Uit deze korte opgave blijktdat de gasprijs hier ter stede
vergeleken met dien van elderswerkelijk niet overdreven is.
Den heer Troelstra komt het voordat onder de leden
ten opzigte van het voorstel van burgemeester en wethouders
«ene vrij groote eenstemmigheid heerscht. Voor dit oogen-
blik wordt verlaging van den gasprijs niet wenschelijk geacht,
maar waar dit het geval is, heeft z. i. het voorstel zijn raison
d'etre verloren. Daarom zou hij de zaak thasis willen laten
rustenom haar in April of Mei op nieuw ter sprake te
brengen. Burgemeester en wethouders verklaren toch in de
memorie van toelichtingdat men dan zal kunnen weten of
er ook groote uitgaven voor de gasfabriek te wachten zijn.
Wanneer nu geene beslissing wordt genomen dan blijft de
zaak der gasprijsverlaging hangendeterwijl zij in het tegen
overgestelde geval opnieuw zal moeten worden aangebragt
en hiertoe wordt in den regel niet zoo spoedig over gegaan.
De Voorzitter ziet tegen het denkbeeld van den heer
Troelstra tot uitstel der beslissing geene overwegende bezwa
ren. Hij moet echter opmerkendat het thans aan
geboden voorstel is een gevolg van de bij de behandeling der
gemeentebegrooting door burgemeester en wethouders gedane
toezegging. Het collegie wenschte den Baad de gelegenheid
te gevenom zich omtrent de verlaging van den gasprijs uit
te spreken. De vergadering blijkt thans vrij eenstemmig in
I haar gevoelen over den gasprijs doch het kon toch ook zijn
dat die eenstemmigheid niet bestond men diene omtrent dit
punt dus eene beslissing te vragen. Spr. wil overigens ook
wel de verzekering, desverlangd de plegtige verzekering ge
ven, dat burgemeester en wethouders ook zonder dat nu de
zaak wordt aangehoudenlater op de verlaging van den gas
prijs zullen terug komen omdat ook zijevenmin als de le
den van den raadeen onnoodig hooger gasprijs wenschen.
De heer Duparc meent te moeten doen opmerken, dat
men hier te doen heeft met een voorstel van tweeledigen
aard. De hoofdzaak is de verlaging van den gasprijsmaar
daarnaast staat nog een tweede puntde vergemakkelijking
van de behandeling der zaak voor het vervolg. De commis
sie voor de gasfabriek wil n.l. de voorwaarden omtrent de
levering van gas uit de gemeentelijke gasfabriek en het ge
bruik van toestellen in de verordening behouden, maar de
bepaling van den prijs van het gas er uit doen vervallen.
Deze wenscht zij buiten de verordening te behouden om een
voudig den prijs bij raadsbesluit te kunnen bepalen; dan be
hoeft niet bij de noodzakelijkheid of wenschelijkheid eener
prijsverandering telkens de verordening te worden gewijzigd.
En indien het spr. vergund is zijn persoonlijk gevoelen uit
te sprekendan kan hij den heer Troelstra de verzekering
gevendat zijn oog op de zaak zal gevestigd blijven. Niet
dan noode legt hij zich thans hij het voorstel van burgemees
ter en wethouders neder. De verlaging van den gasprijs zal
voor hem niet van de agenda geraken ook al wordt thans
het voorstel van burgemeester en wethouders aangenomen.
Hij wil zelfs wel de verzekering geven dat hijzoodra z. i.
het geschikte oogenblik daarvoor zal zijn gekomen bij de
commissie voor de gasfabriek het initiatief voor die verlaging
zal nemen. Hij is bepaald van meeniug dat het spoedig zal
blijkendat men gerust een lageren gasprijs kan stellen.
De heer Troolstra betuigt zijnen dank voor de gedane
toezeggingen. Niettemin blijft hij van meening dat het ne
men van een besluit te dezer zake thans minder wenschelijk
is. Hij behoort tot degenen die meenendat het gemeente
bestuur na de bekende ministeriële decisievan het monopo
lie der gasfabriek niet een belastingmiddel moet maken en
om nu zeker te zijn, dat de kwestie over den gasprijs binnen
kort weer aan de orde moet komenstelt hij de volgende
motie voor
„De Baad
Gehoord de discussiën
Besluit: de verdere beraadslagingen over de voorstellen tot
wijziging der verordeningen omtrent de gasfabriek te ver
dagen tot de eerste gewone vergadering in de maand Mei e.k."
Na ondersteuning heeft omtrent deze motie eenige bespre
king plaats gehad tusschen den heer Bruinsma en den Voorzitter.
De heer Plantonga meentdat de onderwerpelijke voor
stellen een gevolg zijn van de algemeene discussie, die ter
zake bij de begrooting heeft plaats gehad. Toen is de op
merking gemaaktdat men den gasprijs niet kon verlagen
omdat de verordening nog niet was gewijzigd. Omtrent dat
punt bestond toen verschildoch naar spr. meentis men
geëindigd met die opmerking te beamende gasprijs is
althans op 9 cent gebleven. Nu meent hij, dat, wordt de
motie van den heer Troelstra aangenomen men in April of
Meiwanneer men tot de verlaging zal willen overgaan op
nieuw voor dezelfde zaak zal staan.
De heer van Hariuxma tBoe Slooten heeft tot het
Verslag der handelingen van den gemeenteraad te Leeuwarden, van den 22 December 1881.
171
voorstel van burgemeester en wethouders medegewerkt en zal I
dat voorstel met bestrijding der motie van den heer Troelstra, I
ook blijven steunenomdat daarmede wordt beoogd veran- i
dering der économie van de betrokken verordening. Men
wenscht de zaak te vereenvoudigen door de bepaling omtrent
den prijs van het gas buiten de verordening te laten en dien
prijs telkens bij afzonderlijk raadsbesluit te doen regelen. Spr.
weet nietwat daar tegen is. Al wil men de verlaging van
den gasprijs in verband met het optreden van den nieuwen
directeur tot later uitstellen, en dienaangaande dus den tegen-
woordigen toestand bestendigendaarom kan men toch zeer
goed het andere punt afdoendat in dezen hoofdoel is n.l.
de verandering der économie van de verordening.
De heer Troolstra meent, dat men voor eene goede be
oordeeling van deze zaakeenigzins hare geschiedenis moet
raadplegen. Door burgemeester en wethouders is bij de ge
meentebegrooting voor 1882 voorgesteld den gasprijs op 8 cent
uit te trekken. Het scheen, dat het collegie toen niet heeft
gedacht aan de verordening van 1876, krachtens welke de
gasprijs 9 cent per stère bedraagtalthansde opmerking
daaromtrent is gekomen niet van die zijde, maar van de zij de
van rapporteurs. De gascommissie is toen gekomen met voor
stellen om den gasprijs geheel buiten de verordening te
lateniets dat zeker niét het geval zou zijn geweestindien
burgemeester eu wethouders bij de begrooting den ouden gas
prijs van 9 cent hadden voorgesteld. Niettegenstaande hun
voorstel tot verlaging heeft men bij de begrooting toch dien
prijs behouden. Alles is tot dusver bij het oude gebleven en
zal het ook blijven, indien de onderwerpelijke voorstellen wor
den aangenomen. Waarom dus nu besluiten te nemen die
niets veranderen en daarmede niet gewacht tot April of Mei,
als wanneer eerst beoordeeld zal kunnen worden of verandering
noodig is De zaak is nu niet rijp voor beslissingmaar
eerst later en daarom herhaalt hij dat het hem werkelijk voor
komt in het belang der zaak te zijn om thans iedere wijziging
te laten rusten.
Hierna wordt de motie van den heer Troelstra in stemming
gebragt en verworpen met 15 tegen 6 stemmen. Voorstem
den de heeren Kuipers Minnema BumaDuparc Andre®
Troelstra en de la Faille.
Niemand verder over de algemeene strekking van het voorstel
het woord verlangende, wordt ontwerp A aan de orde gesteld.
Na eenige bespreking tusschen de heeren Dirks den Voor
zitter Bruinsma en Duparc wordt dat ontwerp evenals ook
de ontwerpen B en C onveranderd vastgesteld als volgt:
A. De Baad der gemeente Leeuwarden;
Overwegende, dat 1 1 wenschelijk is, de bepaling van den
prijs van het gas te doen vervallen uit de Bepalingen omtrent
den prijs van het gas uit de gemeentelijke gasfabriek, vastge
steld bij raadsbesluit van den 28 December 1876;
Besluit:
1. Den titel van die Bepalingen te veranderen als volgt:
Bepalingen voor het gebruik der toestellen van de gemeen
telijke gasfabriek en van de kosten van hun aanleg.
2. In artikel 1 te doen vervallen den aanhef tot no. 2;
no. 2 te lezen als volgt:
Voor het gebruik der toestellen van de gemeentelijke gas
fabriek en voor de kosten van hun aanleg is verschuldigd:
1voor het gebruik der toesteltenberekend over een
kwartaal of drie maanden gedeelten van een kwartaal voor
een geheel berekend
a. enz.
3. No. 3 wordt no. 2 en gelezen
Voor de kosten van aanleg der toestellen,
a. enz.
4. No. 4 wordt no. 3.
5. In artikel 5 het cijfer 3 te veranderen in 2.
Dit besluit treedt in werking met 1 Januarij 1882.
Aldus vastgesteld enz.
B. De Kaad der gemeente Leeuwarden;
Overwegende, dat er, tengevolge der veranderingenbij
zijn besluit van heden aangebragt in de Bepalingen omtrent
den prijs van het gas uit de gemeentelijke gasfabriek, zoomede
voor het gebruik van de gemeente-toestellen daarbij benoodigd en
voor de kosten van aanleg dier toestellennoodzakelijkheid be
staat tot wijziging van artikel 1 der Voorwaarden waarop het
gas uit de gemeentelijke gasfabriek wordt geleverd;
Besluit
In genoemd artikel te doen vervallen de woorden: over
eenkomstig artikel 1 van het boven aangehaald besluit.
Dit besluit treedt in werking met den 1 Januarij 1882.
Aldus vastgesteld, enz.
C. De Kaad der gemeente Leeuwarden
Overwegendedat ertengevolge der veranderingen bij
zijn besluit van heden aangebragt in de Bepalingen omtrent
den prijs van het gas uit de gemeentelijke gasfabriekzoomede
voor het gebruik van de gemeente-toestellendaarbij benoodigd
en voor de kosten van aanleg dier toestellennoodzakelijkheid
bestaat bij afzonderlijk besluit den prijs van het gas te regelen
Besluit
Te beginnen met de meter-opneming over de maand Ja
nuarij 1882 is verschuldigd:
voor het gebruik van gas uit de gemeentelijke gasfabriek
o. berekend per stère volgens aanwijzing van don gasme
ter negen cent pér stère;
b. berekend voor een straatlantaarnlicht, zijnde een vleer-
muisvlam zonder gasmeter voor elke honderd uren in de
maand, dat de straatverlichting duurt, ƒ1.60; gedeelten van
eene maand voor een geheel berekend
c. berekend voor een ganglantaarnlichtzijnde een visch-
bekvlam van zonsondergang tot des avonds elf unr, ƒ20.
per licht voor een jaargedeelten van een jaar voor een ge
heel berekend en voor elk uur later dan elf unr per licht
45 cent per maandgedeelten van een maand voor een ge
heel berekend.
Dit besluit treedt in werking met den 1 Januarij 1882.
Aldus vastgesteld.
12. Een voorstel van burgemeester en wethouders op een
adres van den heer O. J. van der Schroeff om restitutie van
betaalden hoofde/ijken omslag.
Conform het advies van burgemeester en wethouders wordt
beslotenden adressant in zijn verzoek te verklaren niet ont
vankelijk
Met goedvinden der vergadering wordt alsnu aan de orde
gesteld
13. Benoeming van een onderwijzeres aan gemeenteschool no. 3.
Op de voordragt komen voor
1. Mej. IJ. Kijlstra te Marrnm.
2. C. Asman Leeuwarden.
3. S. W. Driessen Bozum.
Met 13 van de 19 stemmen wordt mej. C. Asman tot de
bovenvermelde betrekking benoemd. Op mej. Kijlstra werden
5 stemmen uitgebragtterwijl een briefje van onwaarde werd
verklaard.
