2
Verslag der handelingen van den gemeenteraad te Leeuwarden, van Dinsdag 13 Januari 1801.
handelingen met de Provincie te dien opzichte aangeknoopt
tot een goed resultaat mogen leiden.
Onder de verordeningen welke door U werden vastgesteld
of herzienherinner ik U aan die op de helfing van den hoof-
delijken omslag, waardoor eene belangrijke wijziging is gebracht
in deze belasting en velen in den druk daarvan zullen worden
verligt.
Moge uit het vorenstaande gebleken zijn dat onze gemeente
over het algemeen niet in ongunstigen toestand verkeerthar
telijk hoop ik, dat ik aan het einde van het pas begonnen jaar
zulks opnieuw zal mogen constateeren.
Moge onze gemeenschappelijke arbeid onder Hoogeren zegen
daartoe bevorderlijk zijn en de stad onzer inwoning toenemen
in welvaart en bloei.
Van harte wenscli ik U allen, ook in Uwe gezinnen zoowel
als in Uwe maatschappelijke betrekkingen, een gezegend Nieuw
jaar toe.
I. De notulen van de vorige op Dinsdag den 23 December
j.l. gehouden vergadering worden gelezen en goedgekeurd.
II. Wordt medegedeeld en voor kennisgeving aangenomen
1. dat de amotie en verbouwing van twee stadsplaatsen bij
openbare aanbesteding is gegund aan S. J. Fokkenste Bnt-
sum, voor ƒ8750;
2. dat door burgemeester en wethouders tot lid der Waag-
commissie is benoemd de heer S. van der Hem te Wirdum
3. dankbetuigingen van Mej. G. Rommerts en Mej. T. Wij-
brandi voor hare benoeming tot onderwijzeressen respectieve
lijk aan de gemeentescholen nos. 9 en 11.
4. dat de heeren Mr. J. M. van Hettinga Tromp, H. J. Sie-
revelt en F. van Dalsen Fontein hebben bericht, hunne benoe
ming tot voogd der Stadsarmenkamer aan te nemen
5. dat de heer Mr. H. D. van Ketwich Verschuur zijne be
noeming tot curator van het gymnasium heeft aangenomen.
6. dat door Ged. Staten zijn goedgekeurd
a. het raadsbesluit tot aankoop van de woning Reigerstraat
no. 5
b. het raadsbesluit tot onderhandsche verhuring van diverse
gemeente eigendommen
c. het 2e suppletoir kohier der dir. belasting op het inko
men dienst 1890
7. eene resolutie van Ged. Staten houdende bericht van
ontvangst van afschriften der wijziging van de verordening re
gelende de politie op den in- en vervoerden verkoop enz. en
de keuring van vleesch visch en vruchten en van de ver
ordening houdende algemeene bepalingen van politie
8. eene dankbetuiging van den gemeente-ontvanger voor de
verhooging van den post op de gemeente-begrooting voor zijne
bureaukosten.
III. Wordt ter tafel gebracht
1. Een voorstel van burgemeester en wethouders tot het
verleenen van eervol ontslag aan de onderwijzeres Mej. N.
Borger.
2. Eene voordracht voor de benoeming van eene onderwij
zeres aan de gemeenteschool no. 11.
3. Eene voordracht voor de benoeming van een onderwijzer
aan de gemeenteschool no. 6.
De stukken sub 1 tot en met 3 hebben voor de leden ter
visie gelegen om heden te worden behandeld.
4. Een voorstel van burgemeester en wethouders tot ver
plaatsing van een weeghuisje en tot toekenning van eene te
gemoetkoming aan de korenmeters-wegers in diverse onkosten.
Wordt ter visie gelegdom in eene volgende vergadering
te worden behandeld.
IV. Wordt overgegaan tot behandeling van de op den op
roepingsbrief vermelde punten.
1Rapport der raadscommissie omtrent het onderzoek eener
wijziging van de begrooting voor het Stadsziekenhuis, dienst 1890.
De commissie stelt voor de wijzigingen in die begrooting
zooals die door de commissie van bestuur zijn aangevraagd,
goed te keuren en alzoo de bcgrooting in inkomsten en uitga
ven beide vast te stellen op een bedrag van f 13.047.
Dienovereenkomstig wordt besloten.
2. Voorstel van burgemeester en ivethouders naar aanlei
ding van een verzoek van A. G van der Me jom een stukje
gemeentegrond naast de brugwachterswonïng bij de Ilarlinger-
vaartsbrug in huur te bekomen
Conform dit voorstel wordt zonder discussie en hoofdelijke
stemming besloten
het verzoek van A. G. van der Meij als niet voor inwilli
ging vatbaarte wijzen van de hand.
3. Voorstel van burgemeester en wethouders tot het verlee
nen van eervol ontslag aan de onderwijzeresMej. N. Borger.
Wordt overeenkomstig de conclusie van dit voorstel besloten:
met ingang van 19 Februari 1891 aan Mej. N. Borger op
haar verzoek eervol ontslag te verleenen uit hare betrekking
van onderwijzeres aan de gemeenteschool no. 11.
4. Benoeming van een onderwijzer aan de gemeenteschool
no. 6 (vacature G. van der Veen.)
Op de voordracht zijn geplaatst 1 U. Postma te Winschoten,
2 J. de Roos te Akkrum 3 G. van der Molen te Balk en 4
S. Klinkenbijl te Leeuwarden.
Het resultaat der gehouden stemming is, dat alle (18) stem
men op U. Postma zijn uitgebracht, zoodat deze tot onderwijzer
aan de gemeenteschool no. 6 wordt benoemd.
5. Benoeming van een onderwijzeres aan de gemeenteschool
no. 11 (vacature Mej. N. Borger.)
De voordracht is samengesteld uit 1 Mej. J. G. Biekart te
Erichem2 Mej. M. Vrolijk te Terhorne en 3 Mej. M. Luik te
Wier.
De uitslag der gehouden stemming is dat Mej. J. G. Biekart
met alle (18) stemmen wordt benoemd.
De datum van infunctietreding voor beide benoemden zal
nader door burgemeester en wethouders worden vastgesteld.
6. Reclames tegen aanslagen in de directe belasting op het
inkomen.
In verband hiermede stelt de voorzitter voorde vergadering
met gesloten deuren voort te zetten.
Vooraf vraagt en bekomt de heer Hijlkema verlof tot be
spreking van eene zaak vreemd aan de orde van den dag. In
de vorige vergaderingzegt spr., is door den heer van Sloter-
dijck ter sprake gebracht eene quaestion glaciale als hij 't zoo
noemen mageen woord van dank komt dat geachte lid daar
voor toemaar ook wenscht spr. hulde te brengen aan het
ijverig dagelijksch bestuur voor de flinke en spoedige wijze
waarop dit de zaak heeft Igeregeld en in den toestand der ijs
banen verbetering heeft doen aanbrengenwaartoe het verlee
nen aan de baanvegers van eene belooning uit de gemeentekas
veel heeft bijgedragen.
Nu wenscht spr. eene werkelijke quaestion bruiante ter sprake
te brengen n.l. de gasverlichting. Hij behoeft zeker niet met
veel woorden te betoogenhoe slecht de verlichting tegen
woordig is. Er wordt algemeen over geklaagd, zóó zelfs, dat
het in eene eerstdaags te houden vergadering der vereeniging
„Nijverheid" een punt van bespreking zal uitmaken. Ook spr.
heeft het bij ondervinding; in zijne woning is de verlichting
slechtdoch bij een door personen van de gasfabriek ingesteld
onderzoek is hem gezegd dat de kwaal niet was weg te ne
men. Spr. doet daarom de vraag aan burgemeester en wet
houders of er werkelijk niets aan te doen is. Is dit zoo
dan houdt alles op maar spr. zou gaarne zien dat er nog
Verslag der handelingen van den gemeenteraad te Leeuwarden van Dinsdag 13 Januari 1891.
3
eens onderzocht werd waar de kwaal zit en of deze niet weg
to nemen is.
Spr, maakt tevens van deze gelegenheid gebruik om te wij
zen op eene overtreding der verordening door werklieden der
gemeenten.l. de straatreinigers die met hunne kruiwagens
of andere voertuigen te veel gebruik maken van de trottoirs.
Dit zondigen tegen de verordening is een slecht voorbeeld voor
anderen. Om die reden vestigt spr. er de aandacht van bur
gemeester en wethouders op die zeker wel maatregelen kun
nen nemen, orn in het vervolg die overtredingen te voorkomen.
De Voorzitter zal gaarne dit laatste punt onder de aan
dacht brengen van den betrokken ambtenaarden directeur
der stadsreiniging, met verzoek zijne werklieden met nadruk
te wijzen op de betrekkelijke verbodsbepalingen. Spr. moet er
evenwel even aan herinneren dat het gebruik maken van een
trottoir met een kruiwagen of voertuig verboden is, tenzij in geval
van dringende noodzakelijkheid bij het naderen tot een bepaald
erf, waarheen het voertuig is bestemd. Dit zal voor den
reinigingsdienst natuurlijk nog al eens onvermijdelijk zijn.
Wat verder de gasverlichting aangaatspr. is niet in staat
op het oogenblik op te geven wat in de verschillende gevallen
die zich kunnen voordoen ter verbetering kan worden aange
wend. Maar zeker is 'tdat het vochtdat in de gasbuizen
zich bevindtbevroren is en zoodoende de toegang van het gas
beperkter is geworden. In den zomer loopt dat water in de
syphons, die geregeld'worden uitgepompt deze zijn nu droog,
een bewijs dusdat het water onderweg is bevroren. Overi
gens is de drukking voldoende en het gas goed, maar de pij
pen zijn nauwer geworden door hel" bevroren water. Spr. zal
evenwel de vraag van den heer Hijlkema bij burgemeester en
wethouders overbrengen misschien zal er aanleiding bestaan
in de volgende vergadering hierop terug te komen.
Spr. neemt in dank de hulde aan, door dien geachten spreker
aan burgemeester en wethouders toegebrachthij hoopt maar,
dat de raad later niet schrikken zal door het vrij hooge cijfer
van uitgaaf wegens de genomen maatregelen en de belooning
der baanvegers.
De heer Hijlkema betuigt zijnen dank voor de bekomen
inlichtingen. Hij moet echter te kennen geven dat in zijn
huis wel slechte gastoevoer is maar dit volgens het ingesteld
onderzoek niet het gevolg is van vernauwing in de leidingen
binnenshuis. Het zal dus moeten zitten in de buitenleidingen.
De heer van Harinxma thoe Slooten wenscht aan
het door den voorzitter gesprokene nog eene enkele opmerking
toe te voegen. Het spijt spr., dat de heer Hijlkema niet vier
entwintig uren vroeger gewaarschuwd heeft dat hij tot bur
gemeester en wethouders deze vraag zoude richten omdat men
dan beter in de gelegenheid zou zijn geweest, om zich voor
eene beantwoording der vraag de noodige données te verschaf
fen. Spr. kan op dit oogenblik geene cijfers noemendoch
alleen mededeelen dat men aan de tijdelijke vernauwing der
gaspijpen heeft getracht tegemoet te komendoor eene ver
hoogde drukking van de regulateur in de fabriek die tot 65
m.m. is opgevoerd, terwijl de normale opvoering tot 45 m.m.
is. Spr. heeft zich voor een paar dagen in persoon hiervan
overtuigd.
De heer Hijlkema zeide, dat in zijne woning van geene vernau
wing der buizen sprake is. De kwaal, zegt spr., zit in den regel
niet in de huizen. Nu men in de gelukkig buitengewone om
standigheid verkeert, dat de vorst tot 3/t meter in den grond is
doorgedrongen liggen verreweg de meeste pijpen die van de
hoofdleiding loopen naar de gasmeters in bevroren grond
zoodat al het waterdat gewoonlijk door de straatbuizen naar
de syphons loopt, nu bevroren is. Hieraan is de gebrekkige gas
toevoer toe te schrijven die door den bevroren toestand van
den grond niet of zeer moeilijk kan worden verbeterd.
Overigens is hier en daar de gebrekkige verlichting toe te
schrijven aan bevroren metersdie echter weder ontdooid kon
den worden.
De heer Dirks kan als lid der gascommissie de verzekering
geven, dat bij het tegenwoordig heerschend gebrek aan gas
toevoer den directeur der gasfabriek eerder hulde moet worden
gebrachtdan dat op hem de blaam mag worden geworpen
dat hij niet alles tot verbetering in het werk heeft gesteld
omdat niet overal alle verlichting goed was. Zooals de heer
van Harinxma terecht deed opmerken, is de kwaal voorloopig
niet weg te nemen en toch heeft de directeur der fabriek er
met veel inspanning somwijlen voor gezorgd, dat op straat en
in groote gebouwen als in de gevangenissen, in de
Harmonie en in het circus, het gas zelfs bij de sterkste vorst
brandende is gehouden. Niet te ontkennen is hetdat de toe
voer tegenwoordig slecht isen het ligt voor de hand dat
men daarover klaagt, maar men moet den eisch van billijk
heid en van mogelijkheid niet uit het oog verliezen. Dat die
klachten wel eens ongemotiveerd zijn en geuit worden zonder
dat men nog getracht heelthet gebrek te verhelpen jada
gen vooruit reeds gebrek aan verlichting voorspeltblijkt hier
uit in de vorige week stond op het Hervormd kerkebriefje
dat Woensdags wordt opgemaakt en Zaterdags verspreidreeds
vermelddat in het lokaal op de Oosterkade Zondag 1.1. geene
godsdienstoefening en een paar dagen later geene bijbellezing
zou worden gehoudenwegens gebrek aan verlichting. Men
scheen dus Woensdags reeds te weten dat vier a zes dagen
later in dat lokaal gebrek aan toevoer van gas zou zijn. Dit is toch
te sterk op die manier is hel zeker gemakkelijk te klagen.
De heer Hijlkema heeft geen blaam willen werpen op
den directeur der gasfabriek. Integendeeldaar vele klachten
zeker ten onrechte aan het adres van den directeur worden
geuitheeft spr. deze zaak hier ter sprake gebracht. Uit de
gegeven inlichtingen blijkt hetdat men hier te doen heeft met
force majeure zoodat de directeur nu in de oogen van het
publiek gerechtvaardigd is.
De beraadslagingen worden hierop gesloten.
De voorzitter sluit de openbare vergadering.
Boekdrukkerij van A. Jongbloed te Leeuwarden
