Versing der handelingen van den gemeenteraad te Leeuwarden, van Dinsdag 10 Januari 1893.
Bij de stukken is overgelegd eene nadere adstructie van den
wensch van adressanten door een hunnerwaarin een nage
noeg gelijk denkbeeld wordt ontwikkeld als de heer Kon
ter schijnt te bedoelen. Hij wil n.l. de oprichting van een
bureau waar alles, wat op het terrein van den arbeid mel
denswaardigs geschiedtwordt aangehoudend.i. dus eene
soort van statistiek van werkeloosheid. Het komt spr. voor
dat met dergelijk bureau bedoeld wordt eene inrichtingzooals
die door John Burns te Londen wordt aanbevolen. Wat echter
voor eene stad met eenige millioenen inwoners noodig is, is voor
eene stad als Leeuwarden vrij we! overbodig. Werkgevers en
werklieden kunnen elkaar hier gemakkelijk vinden.
De vraag doet zich inlusschen voorof het niet wenschelijk
waredat mannen die zich het lot van de arbeiders aantrek
ken een grondig onderzoek instelden naar de werking van het
Elberfelder systeem van armenzorg. Werd dit geschikt bevon
den dan zou daardoor zeker aan den wensch van den heer
Konter kunnen worden voldaan. Dan zal men vrij volkomen
op de hoogte kunnen komen van den toestand van ieder gezin
en of het hoofd van het gezin werk heeft en hoelang hij zonder
werk is geweest.
Werkeloosheid is niet altijd bestendig of van langen duur
daarin is sterke wisseling en tijdelijk gemis aan werk doet niet
altijd onmiddellijk armoede ontstaan. De kwalificatie „werkloos"
is ook nog al voor verschillende opvatting vatbaar. Zoo schij
nen op de door de adressanten opgemaakte lijsten personen
voor te komen die op dat oogenblik wel werk hadden of
schoon dan wellicht tijdelijk.
Burgemeester en wethouders hebben dan ook inlichtingen
van de armbesturen gevraagd. De adressanten zeggen dat ten
gevolge van de werkeloosheid velen in grooten nood verkeeren.
Uit de bekomen inlichtingen der armbesturen blijkt echter, dat
in Leeuwarden geen groote of vrij algemeene nood bestaat.
Volgens die verslagen bestaat hier geen buitengewone armoede.
De toestand schijnt niet erger te zijn dan in eiken gewonen
wintertijd.
Den heer Konterdie lid is van het hoofdbestuur der ver-
eeniging „Armenzorg" beveelt spr. een onderzoek van het El
berfelder stelsel aan. Bi) eene invoering van dat stelsel zou
er geen adres kunnen worden ingediend dat den toestand over
drijft, dan zou men zich op de hoogte kunnen stellen van den
juisten toestand van ieder gezin en mede van de werkelijke
oorzaken van veler armoede.
De beraadslagingen worden hierop gesloten.
Het voorstel van burgemeester en wethouders wordt zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
De heer Duparc verlaat de vergadering.
8. Voorstel van burgemeester en wethouders tot onderhand-
sche verhuring van diverse gemeente-eigendommen.
De heer Konter moet eerlijk erkennen dat het hem heeft
verwonderd, dat de heer Troelstra met heeft gevoelddat juist
eene vóór eenigen tijd met hem gehouden bespreking aanleiding
gaf om het straks geopperd denkbeeld hier ter sprake te bren
gen. Spr. heeft het Elberfelder stelsel bestudeerd hij zou na
volging van het geheele stelsel niet durven aanbevelen, omdat
't in strijd zou zijn met onze armenwet, maar wel een klein
gedeelte er vann.l. eene uitbreiding van onze wijkmeester
organisatie in de richting van het stelsel. Dan zal men in
kleine kringen een overzicht kunnen verkrijgen over zijne om
geving.
De heer Meijer wijst er den heer Konter opdat het door
hem bedoelde middel om op de hoogte te komen van den
werkelijken nood, gevolg van werkeloosheid, met de grond
gedachte van meergenoemd stelsel geheel in strijd is.
Volgens dit stelsel worden 4 a 5 gezinnen gesteld onder de
vleugelen van één persoon. Deze stelt zich gedurig met die
gezinnen in contact en draagt zorg, dat op eene juiste, doelma
tige wijze hulp wordt verleend. Eene goede en min kostbare
armenbedeeling is hiervan het gevolg.
De wijkregisters geven slechts koude cijfers de statistiek
van werkeloosheid en armoede moet zich daarentegen baseeren
op de ondervinding van medeburgersdie zich uit naasten
liefde aan de armenzorg wijden. De gedurige aanraking van 1
verzorgers en verpleegden en de heilzame gevolgendaaraan
verbonden zouden verloren gaan door de wijze van handelen
te volgendie de heer Konter voorstelt. Zijn denkbeeld is dus
niet aan te bevelen.
Zonder discussie en hoofdelijke stemming wordt besloten
behoudens goedkeuring van Gedeputeerde Staten onderhands
op nader door burgemeester en wethouders vast te stellen
voorwaarden in huur af te staan
a. voor den tijd van één jaargerekend te zijn ingegaan
den 1 Januari 1893 j aan
G. Reifferth zes bleekjes op het Oldehoofster kerkhof voor f 3.
S. Dijkstra een bleekje vóór de woning Oldegalileën no. 79 - 2.50
b. met ingang van 1 Februari 1893 tot 1 Februari 1894 aan
Wed. D. Suwijn en W. Loot eene plek grond aan
het Oldehoofster kerkhof voor f 2.50
met ingang van 12 Mei 1893 tot gelijken datum aan
M. Pekelsma eene plek grond aan het Oldehoofster
kerkhof voor f 2.50
G. H. van Duijsen id. Achter de Hoven - 100.
A. Siekman de woning Doelestraat no. 1 -150.
L. L. Hardorff de bovenwoning Tuinen no. 40 120.
Wed. H. Weidijk id. bij de Put no. 17 -185.—
J. D. van Nimwegen de woningen Achter de Hoven
nos. 21 en 23 -180.—
D. A. H. Draper de woning Bagijnestraat no. 01 -117.
K. Bosma id. Kalvergloppe no. 199 (ged.) - 91.
A. Medendorp id. id. - 65.
J. Goor id. Noorderplantage no. 3 - 78.
J. Feenstra id. Oostersingel no. 108 - 59.80
H. Bos id. id. no. 110 - 78.
W. Wijlgenbosch id. Oldegalileën no. 34 - 59.80
G. Ramkema id. id. no. 36 - 59.80
Wed.J. van der Heide id. id. no. 38 - 57.20
J. van der Geest id. Raadhuisstraatje no. 5 -100.
H. E Kaller id. Kruisstraat no. 25 - 300.
H. de Bruin id. Achter de Witte Hand no. 13 - 88.40
9. Rapport der raadscommissie omtrent het onderzoek van
een voorstel van burgemeester en wethouders tot onbewoonbaar-
verklaring van woningen.
Zonder discussie en hoofdelijke stemming wordt conform de
conclusie van dit rapport besloten.
I. niet onbewoonbaar te verklaren
a. de woning Kromme Elleboogsteeg No. 4 sectie B No. 243.
b. de woning Kromme Elleboogsteeg No. 7 sectie B No. 257.
c. het perceel Zaailand No. 80 sectie B No. 2313.
II. Burgemeester en wethouders uit te noodigen toe te pas
sen de bepaling van het 2e lid van art. 14 van de verordening
op het bouwen enz. van woningen (gemeenteblad No. 6 van
1888) ten aanzien van de woningen:
a. Loodgieterssteeg No. 338 sectie B No. 2115.
b. Pijpbakkersteeg No. 12 sectie B No. 220.
c. Voorkamer van perceel Boterhoek No. 137 sectie G No.
1127.
III. Onbewoonbaar te verklaren de woningen
a. Wissesstraat No. 59 sectie A. No. 35.
b. Achter de Witte Hand No. 23 sectie G No. 7.
c. Achterkamer beneden van perceel Boterhoek No. 137
sectie G No. 1127.
d. Achterkamer boven van perceel Boterhoek No. 137 sectie
C. No. 1127.
De voorzitter sluit hierop de openbare vergadering.
Boekdrukkerij van A. Jongbloed te Leeuwarden.
1\
Verslag der handelingen van den gemeenteraad te Leeuwarden, van Dinsdag 31
Januari 1893.
I* i t\j gd t a QQQ 2. Voorstel vati burgemeester en uethoude s tot onderhand-
Vergaüermg Vdn Uinsdag OL Januari lOuO. sc}ie verhuring van de zatheen landen aan den weg Achter de
Hoven.
Eene va-
Tegenwoordig eerst 19, later 20 leden.
Afwezig de heeren F. Plantenga en J. Theunisse.
cature.
Voorzitter de heer Mr. J. S. baron van Harinxma thoe Slooten,
burgemeester.
I. De notulen van de vorige op Dinsdag den 10 Januari j.l.
gehouden vergadering worden gelezen en goedgekeurd.
II. Wordt medegedeeld
1. het proces-verbaal van de opneming
gemeenteontvanger op 30 Januari j.l.
der kas van den
Burgemeester en wethouders stellen hierbij voor, te besluiten:
voorbehoudens goedkeuring van Gedeputeerde Staten de zathe
en landen aan den weg Achter de Hoven, ten kadaster bekend
gemeente Leeuwarden in sectie G Nos. 3134 3135 3136
3137, 3139, 3599, 3623, 3624, 3625, 3626, 3627, 3628,
5185 en gemeente Huizum in sectie B Nos. 892 en 893 tot
eene gezamenlijke grootte van 22 hectare, 13 are en 10 centi
are onderhands te verhuren aan Jitske Siemens Brouwers we
duwe van IJsbrand Douwes van der Kooilandbouwersche al
hier, en zulks voor den tijd van één jaar in te gaan wat de
weilanden en tuingrond betreft den 5 Maart 1893 en wat de
huizinge met schuur c.a. aangaat den 12 Mei d.a v. en alzoo
2. verslagen van de verrichtingen en van de ontvangsten en """j"'©*- -- ---- o
uitgaven van het bureau voor animale vaccinatie over 1892. eindigende op gelijke tijdstippen in het jaar 1894, voor eene
De stukken sub 1 en 2 worden voor de leden ter visie gelegd, huursom van 1928 en verder op door burgemeester en wet-
3. dankbetuiging van Mej. J. Gijlstra voor hare benoeming ''ouders vast te stellen voorwaarden.
tot onderwijzeres.
4. resolutie van Gedeputeerde Staten tot vaststelling van de
gemeenterekening over 1891 en van de rekening van de dienst
doende schutterij over dat jaar.
5. alsboven tot definitieve vaststelling der leggers van on-
derhoudplichtigen van het voetpad naar Snakkerburen en van
de steeg tusschen de St. Jacobstraat en de Groote Hoogstraat.
6. dat door Gedeputeerde Staten is goedgekeurd het raads
besluit tot onderhandsche verhuring van diverse gemeente-eigen
dommen.
7. dat door burgemeester en wethouders bij publieke aan
besteding is gegund
Dienovereenkomstig wordt besloten.
3. Voorstel van burgemeester en wethouders tot onderhand
sche verhuring van eenige perceelen binnenland achter het exer
citieveld aan en nabij het Ouddeel.
Zonder discussie en hoofdelijke stemming wordt conform de
conclusie van dit voorstel besloten
behoudens goedkeuring van Gedeputeerde Staten aan IJ. W.
Tijsmalandbouwer alhier onderhands, voor den tijd van zes
achtereenvolgende jaren, in te gaan den 5 Maart 1893 en te
eindigen den 1 November 1898, te verhuren de perceelen bin-
het onderhoud'van schoolgebouwen over 1893 voor f 6774. nenland ten kadaster bekend gemeente Leeuwarden in sectie
b. het onderhoud van diverse gemeentegebouwen voor f4684
c. het schoonhouden en witten van gemeentegebouwen voor
f 2438.
d. het onderhoud der openbare pompen gedurende drie ja
ren voor f332 per jaar.
e. de levering van zand voor f 0.60 de stère.
f. de levering van 180 stère gewasschen fijne riviergrint
voor f2.92 en van 130 stère grove riviergrint voor f2.43 per
stère.
9. de levering van 100.000 bakklinkert voor f 11.52 de 1000
stuks
van 20.000 Friesche klinkertmop voor f 15.65 de 1000;
van 25000 Utrechtsche klinkert (drieling) voor f 14.25 de 1000.
van 200 hectoliter tras voor f 0.971 de H.L.
van 500 hectoliter kalk voor f 0.44J de H.L.
III. Wordt ter tafel gebracht
1. een adres van den heer L. Woltring om te worden her
benoemd tot stadsarts.
F Nos. 275, 643, 716, 717 722, 724 en 289, ter geza
menlijke grootte van 13 H.A. 96 A. en 85 e.A. (pl.m. 38 pon-
demaat) tegen een jaarlijkschen huurprijs van f 24 de 36J are,
zulks op nader door burgemeester en wethouders vast te stellen
voorwaarden en onder de navolgende bijzondere bepalingen
1. de huurder moet in de eerste vier huurjaren op die lan
den aanvoeren 1000 scheepslon beste terpaarde en wel in het
eerste huurjaar 400 ton en in elk der volgende drie huurjaren
200 tonen alle gehuurde landen, al naar mate van de ge
steldheid van den grond, met die aarde bemesten of bestrooien.
De koopsom dezer terpaarde zal hem door de gemeente wor-
den vergoeddoch de kosten van vervoer der aarde en het rij
den en het strooien van de aarde over de landen komen voor
zijne rekening.
2. de huurder is verplichtalle mest weder over het ge
huurde te brengenin verhouding tot het hooi uit die landen
gewonnen.
3. de huurder is verplichtgedurende de eerste drie huur
jaren op alle gehuurde landen de aanwezige greppels behoorlijk
Wordt gesteld in handen van burgemeester en wethouders ujt te diepen of te begreppelenzoomede om alle slooten in
om bericht en raad. en rondom de landen gelegen speciaal de hooisloot gelegen
2. het kohier der directe belasting op het inkomen dienst tusscheu de kadastrale perceelen sectie F Nos. 721 722 en
724 te beslatten, behekkelen en naar behooren schoon te
Wordt besloten, dit kohier in de sectiën te behandelenmet houden,
bepaling dat het onderzoek moet zijn afgeloopen binnen drie De Jitkomende specie moet ter bekwamer tijd worden ver-
wekennadat de gedrukte exemplaren aan de leden zullen zijn wjjderd
uitgereikt. 4. je gehuurde landen moeten gedurende den huurtijd twee
Na afdoening der aan de orde zijnde zaken zal worden over- majen uitsluitend worden beweid en dus niet gemaaid zoo
gegaan tot de benoeming van eene commissie tot onderzoek m0^k ieder huurjaar gedeelte van het gehuurde,
van reclames. j j)e overjge perceelen die niet beweid worden, moeten één
maalen wel vóór den 20 Juniworden gemaaid.
IV. Wordt overgegaan tot behandeling van de op denoproe-| de jiuurdei. moet bij de aanvaarding van de huur, alle
pingsbrief vermelde punten.
1. Voorstel van burgemeester en wethouders tot het verlee-
nen van eervol ontslag aan den onderwijzer J. de Roos.
Zonder discussie en hoofdelijke stemming wordt besloten
met ingang van den 1 Februari 1893 aan J. de Roos over
eenkomstig zijn verzoek eervol oitslag te verleenen uit zijne be
trekking van onderwijzer aan de gemeenteschool No. 6.
1 hekken en dammen op het gehuurde aanwezigtegen con
tante betaling overnemen en bij het eindigen van den huurtijd
weder tegen betaling achterlaten.
6. In elk der gehuurde perceelen mag niet meer dan één
paard weiden.
7. alle lasten, aanslagen of contributiën, op het gehuurde
liggendekomen voor rekening van den huurdermet uitzon
dering van de grondbelastingdie voor rekening der gemeente is.