lis Verslag der handelingen van den gemeenteraad van Loeuwarden, van Dfnsdag 27 September 1898.
De heer van Eijsinga kan tot zijn leedwezen niet het heeft gedaan, zelf over de aanvraag mede beslisse, om-
voorstel van burgemeester en wethouders niet m legaan. dat hij allicht eenc voorliefde heeft voor het gezin
Hierin wordt er op gewezen, dat het in 1893 ingevoerde onder zijn toezicht en dus niet onpartijdig is.
stelsel niet aan de verwachting heeft beantwoord. Burge- Met een enkel woord wil spr. niet de goede buurt-
mcester en wethouders trachten hierin verbetering te bezoekers, want die hebben dit niet noodig het stelsel
brengen door de aanstelling van bezoldigde armbezoekers van buurtbezoekers in bescherming nemen. Hij verwijst
Spr. vreest er voor, dat deze maatregel verkeerd zal te dien opzichte naar het verslag van het armwezen in
werken. Voor de goede buurtbezoekers is de aanstellingI deze gemeente over 1897, pag. 10, waar hij leest:
van armbezoekers zeker niet noodig. Indien die buurt- „Het is ons intusschen ook nu weder aangenaam te
bezoekers Jater er op zullen kunnen rekenen dat hun „mogen vermeldendat er van vele buurtbezoekers rap-
werk zal worden gecontroleerd dan zullen zij spoedig „porten inkwamen., die getuigden van een degelijk onder
hun prikkel, om een goed en grondig onderzoek in te „zoek, waardoor het ons gemakkelijk viel om een beslissing
stellenverliezen. „van toe- of afwijzing te nemen."
Van dezen maatregel is dus, naar spr.'s oordeel, niet Waar dit wordt geconstateerd, moet men toch werkelijk
te verwachten, dat er betere buurtbezoekers zullen komen, j dezen nieuwen maatregel als correctief niet te spoedig ver-
werpenvooral niet alleen uit een financieel oogpunt.
De heer KolfF wenscht met een enkel woord zijne stem Zuinigheid te betrachten is goedmaar aanneming van
te motiverendie hij voor het voorstel van burgemeester het voorstel zal slechts eene kleine meerdere uitgaaf ten
en wethouders zal uitbrengen. Spr. hoeft als armvoogd j gevolge hebben,
na de eerste aanstelling van buurtbezoekers met dezen
gewerkt In de verste verte wil hij niet hun werk declineeren Den heer Troelstra
verwondert 't niet, dat enkele
hij kan constateeren, dat velen met ambitie en toewijding leden van den raad bezwaren hebben tegen het voorstel
hun tnnl- opvatten. Maar onder de 180 buurtbezoekers I van burgemeester en wethouders.
hun
zijn er toch altijd velen, die nog niet op de hoogte van
hun taak zijn. Dikwijls moet men bij het lezen der rap
porten en de behandeling daarvan tot de conclusie komen,
dat de armvoogden beter op de hoogte zijn dan de
buurtbezoeker. De rapporten zijn vaak zeer onvolledig.
De heer Oosterhoff wees er op, dat de aanstelling van
armbezoekers weder meer geld zal kosten. Burgemeester
en wethouders wijzen er echter op, dat bij aanneming
van hun voorstel de mogelijkheid niet is uitgesloten dat
een beter, nauwkeuriger onderzoek tot vermindering van
Vandaar, dat wel eens "bedoeling wordt toegekend tegen uitgaven kan leiden. Spr. sluit zich ten deze overigens
het advies in van den buurtbezoeker. Eene vergelijking geheel bij den heer Menalda aan die zeide, dat, waar
met de Ned. Hervormde diaconie gaat niet op. Het komt men een beteren toestand zal verkrijgende kwestie van
menigmaal voor, dat een aanvrager om steun geen vol- een weinig meer of minder uitgaven niet te veel moet
doende inlichtingen wil geven aan oen buurtbezoeker, gelden.
zoodat deze zich bezwaarlijk voldoende op de hoogte kan In de laatste jaren zijn krachtige stemmen opgegaan
stellen. voor verbetering van armenzorgde beginselen voor eene
De voogden hebben dikwijls ondervonden, dat de vorige gezonde armverzorging treden in de eerste plaats op den
secretaris, de heer Alberts, die jaren lang bekend was voorgrond. Spr. verwijst naar het belangrijke rapportover
met armenverzorging en geheel op de hoogte wasbij armverzorging opgemaakt van wege de .Maatschappij tot
gebleken onvolledigheid van het rapport eens buurtbe- Nut van 't Algemeen, een stuk, dat blijken geeft van veel
zoekers, persoonlijk een onderzoek had ingesteld en zij studie en dat zeer veel onderzoek heeft gekost, ook in
weten, hoeveel tijd hem dit menigmaal kostte. Het zal het buitenland. In dit rapport is de verordening voor
daarom moeilijk zijn een nieuwen functionaris te vindendeze gemeente geheel afgedrukt en wordt deze zeer ge-
die op die wijze zijne betrekking zal kunnen waarnemen, roemd. Waarom? Omdat hier op den voorgrond staat:
De voogden hebben het voornemende door buurtbezoe- bedeelingdan na aan grondig onderzoek. De be
kers ingezonden onvolledige rapporten te doen onderzoeken doeling van de armenwet is echter, dat het burgerlijk
door een armbezoeker, niet door den secretaris, en de armbestuur alleen bedeelt, om de behoeftigen in het leven
armbezoekers tevens de buurtbezoekers ter zijde te doen te houden, zoodat een ander beginselondersteuning naar
staan in hun onderzoekten einde daardoor vollediger omstandighedenonder de tegenwoordige wet nog niet
rapporten en een beter onderzoek te verkrijgen. tot zijn recht kan komen.
Op grond van een en ander zal een salaris van/1000 Hoe werkt het systeem van buurtbezoekers hier? Spr.
voor den secretaris voldoende zijn en zal spreker, zoo meent, in het algemeen gunstig, ofschoon dan ook de
daartoe een voorstel wordt gedaan, daarvoor zijne stem uitgaven sedert niet zijn verminderd. De armvoogden gaan
uitbrengen. van het denkbeeld uit, om de vaste bedeelden iets meer
tc geven dan vroeger, maar de bedeeling aan de tijdelijk
zienswijze van den heer bedeelden de zoogenaamde werkloozen te verminderen.
De heer Menalda deelt de u „Vv,6v. laaiuuo vvci iviuuacii IC vClilllIlUCl'Cll.
Kolff. Deze wees er op, dat de armbezoekers den secre- Het getal der bedeelden is dan ook sedert de laatste jaren
taris ten deele het werk uit de hand zullen nemen. Dit verminderd. Dit is een feitwaarvan de juistheid is te
is inderdaad het motief van armvoogden voor hun voor- staven door de cijfers, opgenomen in het verslag der
stel tot wijziging van het reglement, vooral nu een nieuwe j gemeente van het armwezen over 1897. In 1892 zijn
functionaris zal optreden. Wanneer zelfs den heer Alberts, bedeeld 2583 hoofden van gezinnen 3684 kinderen en
wiens toewijding en ijver zoo groot was, het werk alleen 165 eenloopende personen deze cijfers bedroegen over
te zwaar viel, hoeveel meer zou dit met den nieuwen 1897 onderscheidenlijk 2184, 2929 en 150. Er kan dus
functionaris 't geval zijn. op verbetering worden gewezen. Het bestaande moet ge-
Spr. wenscht met een kort woord in te gaan op enkele handhaafd worden, te meer, nu op het program van de
opmerkingen van vorige sprekers. Het stelseldoor den regeering een nieuwe armenwet staatdie als urgent
heer Oosterhoff omschreven, is hem vreemd, om welke wordt beschouwd. Grondig onderzoek als beginsel op den
reden de beoordeeling er van moeilijk is, doch tegen het I voorgrond gesteld, wenscht men door het onderwerpelijk
denkbeeld van dezenom hen, die het onderzoek hebben voorstel meer tot zijn recht te doen komen en daarom
ingesteldmede over de aanvraag om steun te doen be- verdient dat voorstel aanbeveling.
slissen, heeft spr. eenige bedenking. Hun stem in de1 Er werden 180 buurtbezoekers aangesteld, die aan-
vergadering zal vrij wel overwegend zijn. Spr. verwijst vankelijk ieder slechts 5 gezinnen voor hunne rekening
naar een werkje van den heer Hintzen te Rotterdam,een kregen. Nu had men verwacht, dat bij aanvraag om be
man die op het gebied van armverzorging een autoriteit deeling van allen steeds volledige rapporten gegrond op
mag worden genoemd waarin deze er op wijst, dat het oen nauwkeurig persoonlijk onderzoek, zouden inkomen,
niet wenschelijk is, dat de persoon, die het onderzoek maar hierin werd men teleurgesteld. Niet zelden ontbrak
v t 4 wV*
Verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, van Dinsdag 27 September 1898.
119
er veel aan dat de vroegere secretaris-boekhouder dan
door persoonlijk onderzoek aanvulde, wat hem door zijne
bekendheid met de bedeelden nog al vrij gemakkelijk viel,
doch niettemin overmatigen arbeid van hem vorderde.
Een nieuwe titularis kan dit eenvoudig niet doen. Deze
zal wel den tijd van 9 uur voormiddags tot 4 uur na
middags noodig hebben voor zijn administratief werk.
Het stelsel zal nu tot zijn recht kunnen komen door j
iemand aan te stellen tot aanvulling van het onderzoek.
Deze moet hiervoor worden bezoldigd, hij moet een man
zijn met tact en ambitieeen heer behoeft het niet te zijn.
Spr. is niet ingenomen met het denkbeeld door den
heer Oosterhoff aan do hand gedaan. Vele buurtbezoekers
dienen een goed rapport in zij bemoeien zich met de
behoeftigen die zij bezoeken, zij trachten hen stoffelyk en
zedelijk te steunen. Dit stelsel brengt gegoeden on armen
tot elkaar; deze leeren elkander meer kennen en waar-I
deeren het oefent dus ook een raoreelen invloed uit.
In den laatsten tijd is het getal buurtbezoekers ver
minderd door combinatie van kringen. I? er een vacature
en grenst de kring aan een, waar men een goede buurt
bezoeker heeft, dan wordt deze gevraagd, of hij de vacante
kring ook voor zijne rekening wil nemen en dit gelukt
meermalen. Zoo verkrijgt men langzamerhand een beter
corps. Daarom moet de raad ingaan op het voorstel van
burgemeester en wethouders. Het is altijd een stap in de
goede richtingn.l. die van grondig onderzoek. Burge
meester en wethouders hebben hierover ampele bespre
kingen gehouden met eene commissie uit de armvoogden,
waarvan dit voorstel de vrucht is.
Eene vergelijking met de diaconie gaat niet op. Deze
bedeelt, als spr. 't zoo mag uitdrukken, alleen fatsoenlijke
lieden, de armvoogden daarentegen vaak ruwe personen,
die met dreigementen komendie als ware 't de klomp
tusschen de deur zettenals zij niet terstond bedeeling
krijgen. Daarom bedanken sommige buurtbezoekers er
voor, om nog langer de betrekking waar te nemen. En
zou nu aan 12 of 24 armvoogden, bij het nog veel grooter
aantal bedeelden dan bij de diaconie, dat werk met succes
kunnen worden opgedragen Zekerer zijn buurtbezoe
kers van wie men meer zou mogen verwachten.
Maar er zijn ook, die met veel ambitie hun taak ver
vullen ook met het oog op de gemeentekas. Dat bleek
in het vorige jaar, toen de directeur der gemeentewerken
onderscheidene personen in dienst had genomen om het
open terrein ten noorden van het Nieuwe kanaal te pla
neeren sommige buurtbezoekers onderzochten toenof
onder die werklieden ook bedeelden voorkwamen en ver
zochten daartoe aan den directeur der gemeentewerken,
hun de namen op te geven van hendie hij in dienst
had genomen, en dat onderzoek was niet vruchteloos.
Den heer Konter geeft spr. te kennendat hijnaar
spr.'s meening zeer wel een voorstel kan doen tot ver
laging van de jaarwedde voor den secretaris, bepaald bij
art. 59.
Den heer Konter komt het voor, dat, indien er geen
bezwaar tegen bestaat om nu een amendement op art. 59
in overweging te nemen, het voor de leden, die met hem
alleen financieel bezwaar hebben tegen het voorstelhet
best zal zijn, eerst dat amondemont aan de orde te stellen,
om daardoor een zuivere stemming te krijgen.
Spr. stelt voor, in art. 59 de cijfers 1200 en 1500
te doen vervangen door 1100 en 1200. De nieuwe
secretaris zal dan f 1000 salaris en de vaste armbezoeker
f 500 krijgenzoodat de uitgaaf niet hooger wordt dan
tot nu toe, met uitzondering echter van de belooning
voor de hulp-armbezoekers.
Dit voorstel wordt ondersteund.
De heer Oosterhoff meent den heer Menalda goed te
hebben verstaan, waar deze er op wees, dat het stelsel
bij de diaconie wat eenzijdig werkte, omdat de vergade
ring allicht te veel afgaat op het oordeel van twee leden.
Dit is niet onmogelijk. Maar wat is beter, dat de ver
gadering afgaat op het oordeel van twee collega's, dan
wel op dat van één bezoldigd armbezoeker Spr. meent
aan het eerste de voorkeur te moeten geven.
De heer Troelstra zeide naar aanleiding van spr.'s
financieel bezwaar, dat een nauwkeurig onderzoek misschien
zal kunnen leiden tot vermindering van uitgaven. Spr.
zal dit niet ontkennen, maar vraagt, of niet nog meer
bezuiniging zal zijn te verwachten van een onderzoek
door armvoogden zeiven.
Nu hem echter is gebleken, dat zijn denkbeeld geen
steun bij zijne medeleden vindt, zal hij geen gevolg geven
aan zijn voornemen, om eene motie voor te stellen.
De Voorzitter stelt nu aan de orde het voorstel van
den heer Konter tot wijziging van art. 59waardoor de
aanhef zal luiden als volgtDe secretaris-boekhouder ge
niet eene jaarwedde van f 1000 tot f 1200, het juiste
bedrag telkens bij raadsbesluit vast te stellen.
De heer Ouparc gelooft, dat het amendement van den
heer Konter een wijdere strekking heeft, dan oppervlak
kig schijnt.
Wordt het aangenomen, dan spreekt de raad zich be
dekt uit over aanneming van de wijziging van art 2.
Want worden geen armbezoekers aangesteld, dan is het
z. i. ook niet noodig de jaarwedde van den secretaris
boekhouder te verlagen. Spr. heeft tegen het onveranderd
behoud van art. 59 geen bezwaar, maar hij kan zich uit
een financieel oogpunt niet vereenigen met de voorgestelde
wijziging van art. 2.
De heer Konter meent, dat de leden, die tegen de
voorgestelde wijziging van art. 2 zijnook tegen zijn
amendement op art. 59 kunnen zijn. Mocht dit worden
aangenomen en niet het voorstel van burgemeester en
wethouders om bezoldigde armbezoekers aan te stellen
dan zal dit geen bezwaar opleverendaar het niet de
bedoeling kan zijn den nieuwen titularis dadelijk eene
jaarwedde van f 1500 toe te kennen.
De heer Wolff voegt aan het door den heer Konter
gezegde toedatindien diens amendement op art. 59
wordt aangenomenhet deel uitmaakt van de geheele
wijziging van het reglement. Mocht dus de aanvulling
van art. 2 worden verworpen en de wijziging van art. 59
daardoor onnoodig zijn geworden, dan kan bij eindstemming
over het geheele ontwerp ook dat amendement weder
worden te niet gedaan.
Het voorstel van den heer Konter wordt zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
Het voorstel tot wijziging van art. 2 wordt in stemming
gebracht en aangenomen met 14 tegen 6 stemmen die
van de heeren WilhelmijBekhuisFeitzvan Eijsinga
Du pare en Hij 1 kern a.
Nieuw art. 68a wordt zonder discussie aangenomen.
Nieuw art. 686 „De bepalingen van artikel 56 en 57
zijn op hem van toepassing."
De heer Dijkstra heeft eenige bedenking tegen dit
artikel. Art. 56 zegt„Do secretaris-boekhouder wordt
aangesteld voor den tijd van vijf jarendoch is telkens
weder benoembaar." Spr. is van oordeel, met het oog op
het gewichtige van de betrekking van armbezoekerdie
zeer moeilijk werk heeft te verrichten en eene groote mate
van geschiktheid moet bezitten dat een termijn van vijf
jaren te lang is. Hem komt een tijd van twee jaren
beter voor.
Het kan toch zijn, dat er iemand wordt benoemd die
bij ondervinding blijkt niet de geschikte man te zijn, en
