132 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, van Dinsdag 30 October 1900.
hij vraagt nogmaals of het niet regelmatiger was geweest
eerst eene wijziging uit te lokken van de begrooting
voor 1900.
De heer Troelstra zegt, dat die vraag pas later aan
de orde komthet voorstel is een deel van het batig
saldo over te brengen op den dienst van 1901. Later
kan dan in aanmerking komen eene wijziging bij de be
grooting voor het loopende dienstjaar.
De heer Konter zegt deze vraag gedaan te hebben
omdat in de sectie-vergadering deze quaestie werd be
sproken toen werd hem door den Voorzitter toegegeven
dat mendoor dit art. met de bedoelde toelichting aan
te nemen zich tevens verbond tot goedkeuring der be
treffende wijziging in de begrooting voor 1900.
De heer Troelstra wijst ook op andere onderdeelen
van art. 1, bijv. de post van 4000 voor het leggen
van een dam in de Potmarge waarvan het niet eens
waarschijnlijk isdat het geld verbruikt wordthij kan
derhalve de bezwaren van den heer Konter niet deelon.
De volgnummers 14 en 615 worden goedgekeurd.
Bij no. 16 kan de heer van Ketwich Verschuur nog
eenige nadere mededeelingen doen over de quaestie van
verhooging van schoolgelden aan het gymnasium alhier,
waarvoor in de eerste sectie is opgemerkt, dat er zoo
veel leerlingen van buiten des morgens in de stad komen
en na afloop van de lesuren weer vertrekken.
Van de 77 leerlingen nu zijn er 31 hier wonende bij de
ouders en 33 hier gehuisvest, terwijl de ouders buiten
de gemeente wonener zijn dus slechts 10 leerlingen
die enkel gedurende de schooluren in de stad vertoeven.
Na de gehouden mededeelingen acht de heer Lautenbach
het nu niet wenschelijk verder in te gaan op de quaestie
van verbooging der schoolgelden aan het gymnasium.
De volgnummers 16—36 worden goedgekeurd, nadat
de voorzitter had opgemerkt, dat art. 25 moet gewijzigd
worden, vermindering van f 962.50 door mindere huur
van „de Magere Weide" en „Kleienburg."
Artikel 1 wordt derhalve f 12837.50.
Volgnummer 36 moet met ƒ50 vermeerderd worden,
gelijk door Rapporteurs is opgemerkt.
De heer Middelkoop houdt eene uitvoerige redevoering
naar aanleiding van den post „rente van kapitalen verstrekt
ten behoeve van de gasfabriek," als het kapitaal is ƒ650.000
en dat is terugbetaald op 150.000 na, hoe kan dan
daarvan eene rente betaald worden van /'31.800 =+25 °/0,
terwijl de gemeente slechts 3 a 4 interest betaalt.
Die post moet z. i. behalve 3 a 4 °/0 geboekt worden
op volgnummer 42 winsten der gasfabriek.
De Voorzitter wijst er den heer Middelkoop op, dat hij
zich vergist; met volgnummer 137 moet hij dit volgnum
mer in verband brengen. Door aanneming daarvan is
tegelijk over no. 36 beslist.
De Heer Middelkoop zegt, dat het hem toen ontgaan
is eene opmerking te maken, maar daar het hetzelfde
bedrag is, meent spr. ook nu hier wat in het midden te
kunnen brengen.
Is het werkelijk alleen een rekening-courant post dan
wordt er toch ook geen rente betaald, want de gasfabriek
heeft dan geen schuld. Zooals de zaak thans in de be
grooting wordt voorgesteld is het alsof de gasfabriek aan
de gemeente werkelijk schuldig is 650.000. Dit is niet
het geval. De f 650.000 is een fictief bedrag. De ver
schillende leeningen ten behoeve der gasfabriek zijn tot
die som opgevoerd, maar daarop is zooveel afgelost uit
de winsten der gasfabriek, dat de gemeente thans nog te
dier zake schuldig is 150,000. Daarvan betaalt de
gemeente eene rente van 3 a 3 */a °/0 en deze rente zou
door de gasfabriek aan de gemeente moeten vergoed wor
den. Zoo gaat men evenwel niet te werk maar men laat
van een fictief bedrag van f 650.000 eene reede rente
van 5 °/0 betalen en dat is niet in orde.
De heer Duparc geeft eene uitlegging van de finan-
cieele verhouding van de gemeente tegenover de gasfa
briek. Van 1865 af, het begin der gemeentelijke exploi
tatie werd de gasfabriek door de gemeente gedebiteerd
voor elke ten haren behoeve gesloten leening. Of de
gemeente die leeningen afloste al dan nietging buiten
de fabriek om. Zoo klom langzamerhand de kapitaal
rekening ten laste der fabriek tot p. m. 650,000. De
aflossingen geschiedden echter steeds uit de gelden der
fabriekn.l. uit hare overwinsten. Ofschoon de gemeente
dientengevolge zooveel minder rente had te betalen, toch
had de fabriek de rente van het volle bedrag waarvoor
zij was gedebiteerd aan de gemeente te vergoeden. En
zoo is het gebleven. Of dit alles goed is Spr. was
als lid der commissie voor de gasfabriek steeds tegen de
zaakmaar hij vond slechts bij éón lid steun.
Spr. vindt intusschen het tegenwoordige oogenblik
minder geschikt om eene verandering in de zaak te bren
gen en geeft daarom den heer Middelkoopmet wien hij
het in beginsel eens is, in overweging den post, zooals
deze is voorgedragengoed te keuren.
De heer Beucker Andreae merkt op, dat inderijddeze
zaak in den Raad ter sprake is geweest en toen ampele
discussiën hebben plaats gehad waarna de gascommissie
op zich heeft genomen de quaestie eener nieuwe regeling
van de financiëele verhouding tegenover de Gemeente tot
zich te nemen. Tot zoolang dient de bestaande toestand
wel bestendigd te blijven.
De Volgnummers 3642 worden onveranderd goedge
keurd de heer Bekhuis verklaart zich tegen no. 42.
Volhnummer 43.
De heer Jansma wil nogmaals bespreken hetgeen in
de secties reeds is behandeldde inzameling van lompen
enz. in deze gemeente zjj geschiedt door de arbeiders
zelf, die de lompen uitwasschen, verzamelen en verkoopen.
Spr. zal niet tegen het art. stemmen, omdat de arbeiders
het geld niet missen kunnen, maar hieruit behoeft nog
niet te volgendat de verhooging van de loonen niet
zou kunnen worden bestreden uit de opbrengst der lompen,
zoo zij van gemeentewege werden geëxploiteerd.
Sorteering op de aschbelt vindt spr. veel beterhet
zou ook vlugger geschieden. Een voorstel in dien geest
zal spr. nu niet doen maar hij hoopt toch dat de zaak
door burgemeester en wethouders nog eens overdacht zal
worden.
De heer Hijlkema merkt opdat in de Memorie van
Antwoord de bezwaren reeds voldoende zijn uiteengezet;
verandering van systeem zou op de loonen influenceeren
en zou ook niet practisch zijn. Ongerekend nog de kos
ten van sorteeren zou een schadepost het gevolg zijn.
De heer Jansma is niet overtuigd door den heer Hijlkema.
Ook in verband met de waarlijk reeds al niet te ruime
arbeiderswoningen is het uit een oogpunt van gezond
heid ook te verkiezen dat de sorteering geschiedt op de
aschbelt en niet op straat.
De overige volgnummers worden alle goedgekeurd.
No. 49 wordt veranderd 237 door 315, te zamen dus
ƒ1220.25.
Na van den heer Troelstra vernomen te hebben, dat de
verhoogde subsidie ten bate van de gemeente komt heeft
de heer Lautenbach geene bezwaren tegen no. 49.
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, van Dinsdag 30 October 1900.
133
No. 69. Daar de heer Konter zijne opinie voldoende
toegelicht acht, bepaalt hij er zich toe tegen dezen memo-
riepost te stemmen.
Volgnummers 5 en 239 worden ten slotte ook goed
gekeurd; dit laatste na wijziging van 7038.in ƒ6255.—
in verband met de aangebrachte wijzigingen.
De begrooting wordt hierop vastgesteld met de vol
gende balans
Inkomsten995.945,04
Uitgaven995.944,15
Vermoedelijk saldo —.89
3. Voorstel van burgemeester en wethouders tot het
aangaan van eene tijdelijke geldopneming.
Zonder discussie of hoofdelijke stemming wordt over
eenkomstig dit voorstel besloten
Burgemeester en wethouders te machtigen om ter voor
ziening in de eventueele behoefte aan kasgeldtot het
gaande houden van den geregelden dienstde daarvoor
op de gemeentebegrooting voor 1901 uitgetrokken tijdelijke
geldopnemingzoo ver noodig aan te gaanuiterlijk voor
den tijd van één jaartegen eene rentehoogstens gelijk
staande met V8 boven het disconto van promessen bij
de Nederlandsche Bank en verder op de wijze en onder
zoodanige voorwaarden en bepalingen als zij in het belang
der gemeente het meest nuttig en noodig zullen achten.
De openbare vergadering wordt door den Voorzitter
gesloten.
Stoom Boek- en Steendrukkerij van N M1EDEMA Co. Leeuwarden.