Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 2 September 1902.
ordt besloten dit rapport in eene volgende vergade
ring te behandelen.
VI. Wordt overgegaan tot de behandeling van de
op den oproepingsbrief vermelde punten.
1. Benoeming van een wethouder wegens periodieke
aftreding van den heer Troelstra.
Met 18 stemmen wordt de heer Troelstra herbenoemd,
terwijl 5 stemmen zijn uitgebracht op den heer Middel
koop, 1 oj) den heer Beucker Andreae en 1 blanco.
De heer Troelstra dankt de leden, die hunne stem op
hem hebben uitgebracht, voor het in hem gestelde ver
trouwen en verklaart gebruik te maken van den hem bij
de wet toegestanen bedenktijd.
2. Idem van 4 leden der commissie voor openbare werken.
Achtereenvolgens worden benoemd
de heer Jansen met 19 stemmen, terwijl 1 stem is
uitgebracht op den heer Feddema;
de heer van Ketwich Verschuur met 18 stemmen, terwijl
de heer Feddema 2 stemmen op zich vereenigt
de heer llaverschinidt met 19 stemmen, terwijl op den
heer Feddema 1 stem wordt uitgebracht
de heer Konter met 16 stemmen tegen 4 op den heer
Feddema.
8. Idem van 4 leden der commissie voor de gemeente
lijke. gasfabriek.
Achtereenvolgens worden benoemd
de heer Oosterhoff met 18 stemmen, terwijl 1 stem is uit
gebracht op den heer Feddema en 1 op den heer Wolff
de heer Feitz met 15 stemmen, terwijl de heeren Fed
dema, Wilhelm ij en Wolff 1 stem en de heer Middelkoop
2 stemmen verkrijgen
de heer Wilhelmjj met 16 stemmen, terwjjl 8 stemmen
op den lieer Feddema en 1 blanco zijn uitgebracht
de heer Middelkoop met 11 stemmen na herstemming
met den heer V' olff, die 9 stemmen op zich vereenigde,
nadat de heer Feddema na loting tegen den heer
Middelkoop was afgevallen na twee vrije stemmingen,
waarbij beiden 6 stemmen op zich vereenigden.
4. Idem van 4 leden der commissie voor de gemeente
lijke bewaarscholen.
Achtereenvolgens werden benoemd
de heer Baart de la Faille met 19 stemmen; 1 stem is
uitgebracht op den heer Tromp;
de heer Beucker Andreae met 19 stemmen tegen 1
stem op den heer Wilhelmij;
de heer Tigler Wjjbrandi met 18 stemmen, terwijl op
de heeren Lautenbach en Tromp 1 stem wordt uitgebracht;
de heer llaverschinidt met 19 stemmen, terwijl op den
heer Wilhelmij 1 stem wordt uitgebracht.
5. Idem van 4 leden der commissie voor het ontwerpen
der strafverordeningen.
Achtereenvolgens worden benoemd
de heer Duparc met 19 stemmen, 1 stem is op den heer
Wolff uitgebracht
de heer van Ketwich Verschuur met 19 stemmen, ter
wijl de heer Middelkoop 1 stem krijgt;
de heer Beekhuis met 18 stemmen, terwijl op de hee
ren Wolff en Ilaverschmidt 1 stem wordt uitgebracht;
de heer Menalda met 16 stemmen, terwijl op de heeren
Schoondermark, Wolff en Tromp resp. 1, 1 en 2 stem
men worden uitgebracht.
6. Idem van 1 lid der commissie voor het stedelijk
muziekkorps (vacature Jhr. Air. van Eysinga
Benoemd wordt met 16 stemmen de heer Schoonder
mark terwijl op de heeren Beucker Andreae, Feddema
en Menalda resp. 1, 1 en 2 stemmen worden uitgebracht.
7. Regeling van de rangorde van zitting der leden ran
den Baad.
De oorzitter stelt voor aan te nemen, dat de heer
Troelstra zijne benoeming tot wethouder heeft aangeno
men, ook bij de vernieuwing der sectiëneventueel zal
hij met den in zijne plaats benoemde kunnen omwisselen.
Bij loting worden toegewezen
plaats no. 1 aan den heer Jansen.
r>
77
2
y
y
y
Lautenbach.
77
77
3
y
y
y
Wolff.
77
4
y
y
y
Beucker Andreae.
77
V
5
y
y
y
Ilaverschmidt.
n
77
6
y
y
y
Middelkoop.
77
y
7
y
y
y
Schoondermark.
y
8
y
y
y
Yan Messel.
77
y
9
y
y
y
Tromp.
77
y
10
y
y
Oosterhoff.
y
y
11
y
y
y
Feddema.
r>
y
12
y
y
y
Konter.
77
Y
13
y
y
Y
Menalda.
r>
y
14
y
y
y
Tigler Wijbrandi.
77
y
15
y
y
y
Yan Ketwich Verschuur.
y
y
16
y
y
y
Feitz.
Y
Y
17
y
y
y
Baart de la Faille.
77
y
18
y
Y
Y
Kuipers.
y
Y
19
y
77
I )uparc.
r>
y
20
y
y
77
Wilhelmij.
8. I erdeeling van den Baad in sectiën.
lijj loting worden de sectiën verdeeld als volgt
le sectie, waarvan de burgemeester voorzitter is, de
heeren: Hijlkema, Feddema, Kuipers, Tromp, Menalda,
llaverschinidt, Baart de la Faille;
2e sectie, de heeren: Wolff, Middelkoop, Duparc,
Konter, an Messel, Jansen, Beucker Andreae en de
wethouder Troelstra
8e sectie, de heerenSchoondermark, Feitz, Oosterhoff,
Lautenbach, ligler Wjjbrandi, Van Ketwich Verschuur,
V ilhelmjj en de wethouder Beekhuis.
I). Bapport van de commissiebelast geweest met het
onderzoek der begrooting van het Stads-Ziekenhuis, dienst
1903.
Wordt zonder discussie of hoofdelijke stemming aan
genomen.
10. l'raeadries van burgemeester en wethouders op een
adres van Vuistkoopman in sigarenhoudende ver
zoek om vergunning tot plaatsing van een kiosk op het
Waag plein.
Overeenkomstig de conclusie wordt het verzoek gewe
zen van de hand.
11. Idem op een adres van J. van Althuistimmerman
alhierhoudende verzoek om goedkeuring van een plan van
bebouwing en wegaanleg op een terrein aan den weg Ach
ter de Hoven.
De heer Beekhuis deelt mede, dat na de redactie van
het voorstel gebleken is, dat het riool van den buurman
van van Althuis, Wiemers, uitmondt in de sloot, die
gedempt zal worden en daardoor dus komt te vervallen.
Het zou onbillijk zijn de daardoor veroorzaakte kosten,
begroot op f 25, te laten komen ten laste van Wiemers
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 2 September 1902.
109
en daarom stelt spreker voor aan punt 4 der conclusie
toe te voegen de voorwaarde, dat hij bekostige de aan
sluiting van het riool van zijn buurman Wiemers aan
het gemeenteriool in den weg Achter de Hoven.
Zonder discussie of hoofdelijke stemming wordt-de
aldus gewijzigde conclusie aangenomen.
12. Idem op een voorstel van de voogden der Stads-
Armenkamer tot wijziging van artikel 40 van het regle
ment. (Bijlage 14.)
Zonder discussie of hoofdelijke stemming wordt over
eenkomstig de conclusie van het praeadvies besloten.
13. Voorstel van burgemeester en wethouders om over
te gaan tot. den aanleghet bestraten en beplanten van het
voetpad in het verlengde van dat aan de Willem Bodewijk
straat tot aan den weg Achter de Hoven.
De beraadslaging wordt geopend.
De heer Wilhelmij verklaart met het voorstel van bur
gemeester en wethouders niet mee te kunnen gaan.
Spreker durft het niet aan 7000 uit te geven, waar
nog geen behoefte bestaat aan bouwterrein, temeer waar
de argumenten voor het voorstel, door den directeur der
gemeentewerken aangevoerd, weinig houtsnijden, liet
zou in hoofdzaak noodig zijn, omdat dan de boomen te
gelijk zullen opgroeienin de vrees dat de straatjeugd
deze zal vernielenwanneer niet alles netjes in orde
is gemaakt.
Verder bevreemdt spreker de uitvoering in eigen be
heer en dat de materialen grootendeels reeds voorradig
zijn. Men zou haast denkendat de directeur dor ge
meentewerken eenigszins bevreesd wasdat bij eene
openbare aanbesteding geen inschrijvers uit Leeuwarden
zouden komen opdagen, zooals onlangs bij de verbouwing
der school in de Eestraat het geval was, waar spreker
tot zijn leedwezen gezien heeftdat geen enkele in
schrijver van onze plaats was.
Spreker weet wel, wat er in het publiek gezegd wordt
dat geen aannemer van hier onder dezen directeur werken
wilmaar spreker is overtuigd, dat dit wel niet geheel
juist zal zijn.
Om bovenstaande redenen zal hij echter stemmen tegen
her voorstel van burgemeester en wethouders.
De heer Konter heeft denzelfden indruk gekregen als
de vorige spreker en vindt het argument betreffende den
groei der boomen slapjes. Er js geen sprake van be
hoefte aan bouwterreinen daaróm is spreker tegen dit
voorstel.
De aanleg schijnt ook niet dringend te zijn geacht
door den directeur der gemeentewerkendaar hij laat
doorschemeren in zijn advies, dat zoo noodig al eene andere
bestemming voor de voorhanden materialen is gevonden.
Laat de gemeente deze uitgave uitstellen, de rentebe
sparing gedurende een jaar of vier of misschien langer,
is niet onbeduidend.
De heer Beekhuis zou het met de vorige sprekers eens
kunnen zijn wanneer de uitgaaf niet later toch noodig
was. Ku betreft het voorstel echter slechts eene ver
vroegde uitgaaf, zoodat het op rente alleen neerkomt.
Daar het van belang is, dat de boomen gelijk opgaan,
daarom is de uitgaaf z.i. wel gewettigd. Aldus kan
daar komen een doorgaande wandelwegterwijl anders
het pad doodloopt en wanneer die weg eenmaal aange
legd is, dan zullen die terreinen nog meer in trek komen.
Het voornaamste bezwaar van den heer Feddema tegen
dat voorstel is weer de uitvoering er van in eigen be
heer. I)e vroeger door hem ontwikkelde bezwaren tegen
dit stelsel bestaan nog en bet geeft, spreker heeft daar
van het d'Ugèlijksch bestuur op andere wijze kennis ge
geven, aanleiding tot misstanden. De bezwaren, door an
dere sprekers aangevoerd tegen de argumenten van den
directeur der gemeentewerken, deelt spreker volkomen.
Een doorgaande wandelweg toch bestaat reeds, wan
neer men loopt langs liet plantsoentje, komende uit de
Willem Lode'wijkstraat. Do aanleg aldaar is werkelijk
fraai, maar men mag er nog wel eens goed over dénken,
voordat men dè gemeeittefinanciën bezwaart met eene
rente van f 800 per jaar, alléén óm daarvoor een wan
delweg te krijgen en om de boomen gelegenheid te geven
gelijkelijk op te schieten.
Kaar aanleiding van hot gesprokene door den heer
Feddema, merkt de heer Beekhuis op, dat ook hier weer
de uitvoering in eigen beheer op eene kleinigheid neer
komt.
De levering der materialen (steenen en zand) wordt
'aanbesteed, en eveneens wordt bij dergelijk werk gewoon
lijk de eigenlijke uitvoering van het werk ook aanbe
steed.
Het onderscheid tusschen uitvoeren in eigen beheer
en aanbesteden bestaat dus eigenlijk hierin, dat bij het
laatste één aannemer zorgt voor het werk in zijn geheel,
terwijl bij uitvoering in eigen beheer de onderdeden door
verschillende aannemers worden uitgevoerd, doch de lei
ding in handen van burgemeester en wethouders blijft.
De ervaring heeft geleerd, dat dit in sommige gevallen
meer in het belang der gemeente is dan geheele aanbe
steding.
De heer Feddema wil met een enkel woord terugko
men op de fictie van eigen beheer, door den wethou
der van openbare werken ook vroeger gegeven; diens
opvatting noemt spreker eigenaardig.
Spreker stelt zich voor, dat, wanneer de gemeente wil
aanbesteden, zjj dan ook alles aanbesteedt. De stee
nen en het zand, die de gemeente koopt voor hare reke
ning, zijn bestemd voor onderhoudswerken alléén.
De raad doet thans vrijwel dienst als de paarden, die
achter den wagen worden gespannen en staat bij de wijze
van doen door burgemeester en wethouders gevolgd,
meestal voor iets, waartoe al besloten is.
De juiste opvatting van publieke aanbesteding is, dat
de aannemer voor alles zorgt; dat hij de werklooneu be
taalt en zijne materialen koopt, daar, waar dit hem het
voordeeligst is, mits overeenkomstig de monsters, hem
door of namens het da'gelijksch bestuur verstrekt.
De lieer Beekhuis merkt op, dat de aanbesteding van
het materiaal, voor dezen aanleg noodig, nog moet plaats
hebben en daarom is het niet waar, dat er op de beslis
sing van den raad in deze is vooruitgeloopen.
De Voorzitter zegtdat de bewering van de heeren
Wilhelmij en Feddema, als zouden het zand en de steo-
nen reeds zijn aangekocht, onjuist is. Dat blijkt reeds
uit de bij het voorstel overgelegde missive van den di
recteur der gemeentewerken.
Het is spreker bekend, dat de steenen nog niet zijn
gekocht en de missive van den directeur der gemeente
werken geeft alleen de regeling aan, volgens welke de
aankoopen plegen te geschieden.
De heer Troelstra zegt, dat de meening, als zou met het
oog op dit werk reeds vooraf steenen en zand zijn aan
geschaft, zoodat de raad ten aanzien van de vraag, of
het werk al dan niet in eigen beheer zal worden uitge
voerd staat voor een voldongen feit, niet juist is. Op
de begrooting wordt eene som uitgetrokken voor aankoop
van steenen en zand en burgemeester en wethouders wor-
