f >1 - J
20 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 23 Februari 1904.
De uitslag der gehouden stemmingen is, dat worden
benoemd
uit de eerste sectie de heer Komter, bij tweede vrije
stemming met 9 stemmen, terwijl op de heeren Feddema
en Tigler Wijbrandi ieder 4 stemmen zijn uitgebracht,
terwijl 1 stem van onwaarde is
uit de tweede sectie bij herstemming, na twee vrije
stemmingen, de heer Jansen met 9 stemmen, tegen 7
stemmen op den heer Oosterhoff uitgebracht;
uit de derde sectie de heer Beucker Andreae, bij tweede
vrije stemming, met 12 stemmen, terwijl op de heeren
Menalda en Lautenbach resp. 5 en 2 stemmen worden
uitgebracht.
7. Voortzetting der behandeling van de plannen tot
uitbreiding der veemarkt met gewijzigd voordel.)
De Voorzitter herinnert er aan, dat in de
door den heer van Ketwich Verschuur een
voorstel is gedaan, tot strekking hebbende geen cementen
vloeren en geen cement-ijzeren wanden in de hokken op
gadoring
de veemarkt aan te brengen. Burgemeester en wethouders
tot zich genomen, ten
aanbrengen van bezuinigingen te overwegen.
Dit onderzoek heeft geleid tot het doen van ecu nieuw
hebben daarna het voorstel weder
einde het
voorstel, dat bij de stukken is gevoegd en waarin het
voorstel van Ketwich Verschuur is overgenomen, zoodat
dit komt te vervallen.
Voorts is door vier leden van de commissie voor de open
bare werken een drietal amendementen ingediend om bezuini
gingen aan te brengen in de le, 3e en 4e detailbegrootingen
en is hedenmorgen van de heeren Feddema en Van
Messel een zestal amendementen ingekomen van dezelfde
strekking, wat betreft de le, 2e en 5e detailbegrootingen.
Spreker stelt thans opnieuw aan de orde de le de-
tailbegrooting,
en
gestelde
zijn,
opnieuw
zal achtereenvolgens de daar
die
wijzigingen,
in behandeling brengen
op voor-
ille van elkaar onafhankelijk
liet voorstel van burgemeester en wethouders, strek
kende die begrooting met 4,420 te verlagen, wordt
zonder discussie of hoofdelijke stemming aangenomen.
Aan de orde komt vervolgens het amendement van
de commissie voor de openbare werken, luidende
„Op de globale detail-begrooting no. 1 betreffende de
hokken, bestrating enz. te schrappen
lo. den post van 300.uitgetrokken voor een
nieuwen hulpingang vo.or de schapenmarkt (westkant)
2o. den post van ƒ300.uitgetrokken voor een
nieuwen ingang voor de Kalvermarkt (noordziji
De heer van Ketwich Verschuur zegt, dat het plan
om dezen post te schrappen bij de voorstellers van dit
amendement, tevens leden der commissie voor de open
bare werken, is opgekomen na een bespreking met den
marktmeester. Deze achtte de nieuwe ingangen niet
noodig, omdat het aantal bestaande entree's in gewone
omstandigheden voldoende is; ook de controle zoude er
door worden uitgebreid en kostbaarder zijn. Mochten
die toegangen later noodig blijken, dan kan tot het aan
brengen er van altijd nog worden overgegaan.
De hoer Beekhuis verklaart namens burgemeester en
wethouders dat zij zich tegen dit amendement niet
zullen verzetten.
Hij wil er echter voor waarschuwen, dat het wel
eens zal voorkomen, dat op drukke dagen op de kalve-
stoornis ontstaat, wanneer die hulp-
is, maar wanneer de ondervinding leert
De heer Feddema meent, dat de mogelijkheid van
fraude evengoed zal blijven bestaan, want de lammeren
kunnen ook over het hek hoen worden getilddat is
mgar ongeveer 1.50 meter hoog. Wil men dus afdoende
maatregelen nemen dan zou een muur noodig zijn waar
door en waaroverheen geen dier zou kunnen binnenge
smokkeld worden.
Deze opmerking heeft de heer Jansen den marktmeester
ook gemaakt, maar deze zeide, dat het tillen van de
beesten over het hek te veel in het oog liep. liet on
derdoor steken gaat veel gemakkelijker. Mogelijk spreekt
de marktmeester tegen anderen anders, maar daar kan
spreker niet voor.
In stemming gebracht, wordt het amendement ver
worpen met 16 tegen 4 stemmen, die der heeren Mid
delkoop, Feddema, Lautenbach en van Messel.
renmarkt er een
ingang er niet
dat het aanbrengen
nog worden
noodig
Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig
het amendement besloten.
Aan de orde komt het amendement Feddemavan
Messel, luidende
'c laten vervallen de bestrating van waalsteen buiten
is, dan kan daartoe altijd de veemarkt, op de teekening aangeduid als de plaats
voor wagens, te stationeeren gedurende den markt'tijd,
tot eene oppervlakte van 1200 M-. Hiervoor te nemen
eene bestrating van veldkeien, uit aanwezige voorraad.
Eveneens te laten vervallen het opbreken subsidiair
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 23 Februari 1904. 21
Aan de orde komt het amendement-Feddema-van
Messel, om te laten vervallen de tusschenspjjlen in het
ijzeren hek, reeds gememoreerd, in het schrijven van
den directeur der gemeentewerken, ƒ336.
De lieer Feddema wil er ter toelichting op wijzen, dat
het bedrag van ƒ336.ook door den directeur der
gemeentewerken wordt genoemd in zijn gewijzigd voor
stel.
Spreker wil zich bepalen tot het noodzakelijkste en
de afsluiting aan den westkant behouden, zooals zij is,
zonder daar tusschenspjjlen in te brengen, omdat dit niet
strikt noodzakeljjk is.
Bij den tegenwoordigen staat der financiën behoort
men zich bij elk werk af te vragen of het noodzakelijk
is. Blijkt dit van niet, dan dient de post geschrapt.
De heer Jansen was de afgevaardigde, die op de
veemarkt de al of niet noodzakelijkheid van de tusschen-
spijlen heeft onderzocht, nadat de post in de commissie
voor de openbare werken was besproken. De markt
meester was van oordeel, dat juist aan den westkant de
tusschenspjjlen allernoodzakelijkst zijn, omdat daar de
beesten worden doorgestoken en door welwillende handen
op de veemarkt aangenomen, zoodat zij zonder betalen
binnenkomen. Daarom moet deze post niet worden
geschrapt.
De heer Beekhuis heeft weinig meer aan het gesprokene
toe te voegen. Beesten, vooral lammeren, worden her
haalde malen door de spijlen heengestoken en zoo wordt
de controle ontdoken, wat natuurlijk niet kan worden
geduld.
De heer Feddema wil er nader op wijzen, dat hij niet
in de meening verkeert, dat er geene goede afsluiting
noodig is, maar dat de bestaande voldoende is. Au kan
de voorgestelde beter en duurder zijn, maar zij is niet
strikt noodig en daarom wenscht spreker den post daar
voor te schrappen.
I vervangen door waalsteen van de veldkeien-bestrating
C11 bestrating van andere keien en de vervanging daarvan
door waalsteen -
2,500.-
Ter toelichting wijst de heer Feddema er op, dat dit
terrein buiten de veemarkt thans braak ligt en slechts
Wagens worden er op marktdagen gesta-
daarom acht spreker het wenschelijk, dat
bestrating wordt aangebracht. Maar waarom
waalklinkers bestaan? Dat kost 1.95 per
die oppervlakte groot 1200 M^, ongeveer
zal moeten kosten. Dit niet alleen, maar
ook de straat er langs wil men op die wijze bevloeren.
De Sneekerkade nu is een schaars bezochte buurt, waar
grasveld is.
jtioneerd en
daar eenige
[moet die in
zoodat
2,400.—
het alleen op
marktdagen druk is, en die overigens
geplaatst. Acht men hiervoor een veldkeibestrating
voldoende, het zij zoo, maar in geen geval moet de
straat rond dit terrein met veldkeien worden bestraat,
daar die een verbindingsweg is met het station.
De heer Beekhuis wil er op wijzen, dat men niet uit
het oog moet verliezen, dat ook bij het leggen van
veldkeien de kosten dier keien en die van het vervoer
in rekening moeten worden gebracht.
Voor de bestrating van 1200 M1 zullen de kosten
van vervoer op een 120 a 130 gulden komen. De
straat aan de Sneekerkade zou dan zoo kunnen blijven,
omdat aldaar gewone platte keien liggen.
j 6 dagen ongebruikt ligt.
Het amendement heeft echter in hoofdzaak het wagen
plein op het oog. Spreker meent te weten, dat de
voorraad veldkeien ruim voldoende is en dan is het hier
Ide aangewezen plaats, om die te gebruiken, daar zij bij
■verkoop een luttel bedrag opbrengen.
Do heer Haverschmidt gaat met deze bezuiniging mee,
■wanneer bedoeld wordt het terrein buiten de omheining
laan de Westzijde met veldkeien te bestraten.
Do gemeente heeft deze steeds in voorraad zo worden
[reeds aan armbesturen voor een appel en een ei ver-
kocht en door de nieuwe bestrating van het Molenpad,
(en wellicht van het Vliet, komt er weder eene hoeveel
heid vrij.
De heer Jansen heeft bereids verklaard, dat alle
[bezuinigingen hem welkom zijn, maar alvorens daartoe
mede te werken, zal hij gaarne eenige inlichtingen
omtrent den prijs van 2,500.voor de
I bestrating van 1200 M
Ie globale
De Voorzitter wijst er op, dat juist is gebleken dat de
lage houten afrasteringen, die reeds vóór jaren tegen het
bestaande ijzeren hek werden geplaatst niet voldoende
zijn, omdat de lammeren er overheen gestoken kunnen
worden. Daarom zijn tusschenspjjlen ook volgens den
marktmeester daar bepaald noodig.
De heer Feddema zegt, dat volgens de
begrooting het wagenplein èn de Sneekerkade zullen
worden bestraat met waalsteenen. De bestrating in waal-
steenen kost per M* 1.95, dus voor de gansche opper
vlakte van het wagenplein ter grootte van 1200 M-
ongeveer 2400. Wanneer men nu veldkeien voor de be
strating bezigt van het zoogenaamde wagenplein, dan is
voor de bevloering daarmee ook geld noodig, maar dan
valt op dan terrein alléén wel reeds ƒ2100 te besparen.
Bovendien wenscht spreker ook de Sneekerkade met veld
keien te bestraten, evenals de weg langs de spoorsloot
maar omdat die onder nieuw profiel zullen gebracht
moeten worden, zal ook daarvoor geld noodig zijn. Echter
niet zooveel, of op dezen post kan 2500,worden bc
zuinigd van liet totaal uitgetrokken
bedrag.
meening, dat het gedeelte
spreker van eene
De heer Komter is ook van
voor wagenplein bestemd, best met veldkeien kan be
straat worden.
51aar wat de Sneekerkade betreft, is
andere opvatting. Deze is
station en een der hoofdwegen om de stad. Spreker ont
moet daar bijna altijd wandelaars.
Hij steunt alzoo liet eerste deel van het amendement,
maar verklaart zich togen het tweede deel.
eene verbindingsweg met het
De Voorzitter zegt, dat de raad staat in het toeken
van bezuiniging en dat hij derhalve verwacht, dat ook
met dit amendement zal worden medegegaan.
TT i O O
liet verwondert spreker, dat men bij den aanleg
van een nieuw terrein eene bestrating van veldkeien
wil aanbrengen, waar het streven steeds is die overal
elders op te ruimen.
Men verlicze daarbij niet uit het oog, dat dit plein
ook nog voor andere doeleinden bestemd is, dan alleen
het bergen van wagens, b. v. de keuring van van ziekte
verdacht vee door de veeartsen geschiedt daar op markt
dagen, en ook zullen daar losse veejukken worden
Na de nader ontvangen inlichtingen wil de heer
Jansen splitsing vragen van het amendement, omdat
spreker gelooft, dat het Wagenplein wel met veldkeien
kan worden bestraat, maar niet de straat daarlangs.
De heer Feddema meent, dat het gebruik van dezen
weg als wandelweg niet zwaar zal zijn, maar een wan
delaar daar slechts sporadisch verschijnt.
De grootc wandelweg is de Willemskade en dan ver
der over de Ilarlingervaartsbrug. Spreker begrijpt niet,
wat voor bezwaar er is dien weg met veldkeien te be
straten.
Wat de veekeuring betreft, spreker meent, dat die
weinig zal voorkomen en wanneer er al eens een beest
ziek op de veemarkt wordt, dan zal het er niet minder op
worden, wanneer liet op veldkeien gekeurd wordt, in
plaats van op waalsteenen.
Bovendien, het doel is hier bezuinigingen aan te bren
gen en spreker meent dat deze alleszins is te verdedigen.
De heer Troelstra wil er de aandacht op vestigen,
dat de geachte voorstellers die veldkeien willen nemen
van den aanwezigen voorraad. Maar is die voorraad wer
kelijk zoo groot? De heer Haverschmidt wees er op,
dat in het Molenpad en 't Yliet ook veldkeien liggen
die zoo noodig gebruikt kunnen worden, maar daar kan
men toch niet dadelijk over beschikken en die keien
hebben ook waarde, terwijl het vervoer ook kosten
meebrengt.
Do heer Beekhuis heeft er reeds op gewezen, dat er
in schijn wel 2,500.— zal worden bezuinigd, want
daar gaat nog al een en ander af.
Spreker meent dat er al genoeg bezuinigd is.
Bovendien zijn bestratingen van veldkeien altijd afge
keurd en nu zal men die hier voor bestrating gebruiken
Spreker meent, dat hier de zuinigheid op die wijze de
wijsheid zal bedriegen.
De heer Komter is het niet eens met den heer Feddema,
dat de weg achter de veemarkt als wandelweg niets
beduidt. Daar loopen altijd menschen, die nu hun weg
nemen over de kleine steenen tusschen de boom en en
het hek, maar daar dit gedeelte bij de uitbreiding binnen
het hek zal komen, zou men voortaan over de keibe
strating moeten gaan. Veldkeien zijn echter voldoende
voor het wagenplein. De Wagens staan nu op grond
zonder eenige bestrating. Daarom verzoekt spreker
splitsing van het amendement.
De hoer Feddema wil nu, mede namens den heer van
Messel verklaren, dat zij het tweede deel van dit amen
dement laten vervallen en alleen voorstellen het wagen
plein met veldkeien te bestraten.
De 2,500.— worden dan 2,000.—, terwijl dan
de weg om het plein heen met waalsteenen kan worden
bevloerd.
De heer Beucker Andreae heeft vernomen, dat door
het bevloeren met veldkeien, in plaats van met waal
steenen, eene bezuiniging zal worden verkregen van
ongeveer 2,000.