24 Versla,"1 van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 23 Februari 1004.
De lieer Haverschmidt zegt, dat dothans niet is uitge
sloten, dat de wegerij eerlang geschiedt langs automa-
tischen weg niet aanwijzing van liet gewicht op een
wijzerplaat. De monteur acht dit mogelijk, hoewel de
fabrikant nog niet is geslaagd. Komt "het iiVorde," dan
is de scheidingsmuur zeker overbodig.
liet amendement wordt in stemming gebracht en
aangenomen met algeineene (22) stemmen, waardoor de
3e detailbegrooting vervalt.
Aan de orde komt de 4e detailbegrooting.
In de 4e detailbegrooting voor een privaat gebouwtje
den daarvoor uitgetrokken post ad 3.600,te ver
minderen met f 2.200,en alzoo te brengen op 1.400,—.
De heer van Ketwich Verschuur wijst er op, dat liet
voorgestelde gebouw geraamd is op een uitgaaf van
3.600,en dit komt den voorstellers onnoodig voor.
Zij, die een nette gelegenheid wenschen, bezoeken steeds
de privaten in de hotels aan de Lange Marktstraat. In
de plaats van de thans aan de vier hoeken der markt
bestaande privaten stichte men op de door den directeur
aangegeven plaats in het centrum van de markt een
eenvoudig gebouwtje met 6 of 8 privaten, voor een
ieder toegankelijk. De ondervinding leert, dat het scheppen
van meer gelegenheden niet noodig is.
Dit amendement in stemming gebracht, wordt aange
nomen met 20 tegen 2 stemmen, die der lieeren Troel
stra en Ilijlkeina.
Hierna wordt de 4e detailbegrooting vastgesteld met
een eindcijfer van 1.400,
Aan de orde komt de 2e en de 5e detailbegrooting
inct de daarop door de lieeren Feddema en van Messel
ingediende amendementen, luidende
op de tweede globale begrooting, een weeghuis met
bascule, te bezuinigen, door dit weeghuis te houden j
ongeveer op de plaats, waar het tegenwoordige hulpge
bouwtje staat onder de luifel. Men heeft dan slechts
noodig het maken der 4 wanden. En indien deze inrich
ting een weinig meer capaciteit heeft dan het tegen
woordige hulpgebouwtje, kan daarin worden geborgen
de „tijdelijke bascule", wanneer die niet gebruikt wordt.
Blijft dan de zandbergplaats nog over. Evenals bij de
regeld in gebruik zal zijn. De ontworpen bergplaats
voor de hulpbascule aan den noordwesthoek zou dan
kunnen vervallen. Dit punt heeft spreker met den
directeur der gemeentewerken besproken, die deze oplos
sing niet de gcwenschte achtte. Wel zou de vijfde
detailbegrooting kunnen vervallen, als men de tijdelijke
bascule voor klein vee laat, waar zij thans is, maar
bovendien het nieuwe weeghuis overeenkomstig de tweede
detailbegrooting opricht.
De heer Fedllema verklaart, dat in het belang van den
handel, de voorstellers hun amendement gaarne willen
intrekken, wanneer burgemeester en wethouders dan het
zelfde doen met de 5de detailbegrooting.
De zandbakken kunnen worden aangebracht op dezelfde
wijze als bij de bruggen het geval is. Indien er b.v. vier
bakken worden geplaatst, zullen die ongeveer kosten
ƒ120 ƒ150, en uit de begrooting zullen die kosten
wel kunnen worden bestreden.
De Voorzitter verklaart dat, nu de heeren Feddema
en van Messel hun amendement op de tweede begrooting
intrekken, burgemeester en wethouders ook de vijfde
detailbegrooting niet willen handhaven.
Hierna wordt de 2de detailbegrooting vastgesteld, met
een eindcijfer van ƒ2.400, terwijl do 5e detailbegrooting
vervalt.
liet geheele voorstel tot uitbreiding van do veemarkt
wordt daarna zonder hoofdelijke stemming aangenomen,
met een eindcijfer van f 29,150.
8. Ontwerp eener nieuwe verordening tot regeling van
het openbaar lager onderwijs in de gemeente (Bijlage no. 4.)
Algemeene beschouwingen worden niet gehouden.
Artikel 1 wordt ongewijzigd goedgekeurd.
Art. 2.
bruggen
kan dan voor
een aantal bakken, meer
verspreid.
De vijfde globale
bespaard, alzoo 1.500,
zandberging
worden gemaakt
practisch over de veemarkt
begrootingssom
kan dan worden
twee
De
geborgen
herinnert er aan, dat de 3e bascule
een huisje, dat staat onder een der
heer Feddema
wordt in een huisje, dat staat onder een
luifels op de veemarkt. Duurzaam is deze bergplaats
niet, daar zij zeer primitief is ingericht.
Wanneer in plaats van dit huisje wordt gemaakt een
houten gebouwtje als voor de waag van grootvee, dan
kan dit gemaakt worden voor f 1.800,-, waarvan f 600,—
voor de bascule, en indien deze inrichting nu voldoende
groot wordt gemaakt, kan daarin van Vrijdag tot Vrijdag
ook wel de reserve-bascule worden opgeborgen.
De zandbergplaats is nu gedacht aan een der hoeken
der markt, maar het ware handiger hokken, meer ver
spreid, aan te brengen, wat een belangrijke besparing
van arbeidsloon zal geven bij het strooien.
Indien deze redeneering
oe
detailbegrooting
gerust
logisch
vervallen.
is,- kan meteen de
Het getal scholen is ten minste:
van de eerste klasse
tweede aéén
bvier;
derde vier
vierde
(dagschool voor voortgezet onderwijs) een:
De scholen worden genummerd, te beginnen met no. 1.
De heer Duparc herinnert er aan, dat in hetverslag van
de commissie van rapporteurs uit de sectiën van den
raad, omtrent de voorstellen van burgemeester en wet
houders, inzake de reorganisatie van het onderwijs,
(Bijlage no. 23 van 1901) o. in. het volgende werd ge
schreven
„Naar ons voorkomt zal art. 4 der verordening (ge
meenteblad no. 15 van 1894,) moeten worden gewijzigd
als volgt
De scholen der eerste klasse zijn bestemd tot voorbe
reiding voor hooger of middelbaar onderwijsdie der
tweede klasse voor meer uitgebreid lager onderwijs, die
der derde en der vierde klasse voor gewoon lager on
derwijs.
Wij zouden dan tevens wenschen de scholen te zien
genummerd als volgt
School eerste klasse voor jongens no. 1
v v n n meisjes 2
tweede 3
de overige scholen, te beginnen met de tegenwoordige
school no. 1, onderscheidenlijk met nos. 4 tot en met 11.
Voorts achten wij het dienstig om, evenals in
Het is den Voorzitter niet recht duidelijk, wat de
voorstellers met dit amendement beoogen. Wanneer
spreker het goed heeft begrepen, dan willen de voorstel- vele andere gemeenten geschiedt, bij iedere school
Iers de bestaande hulpgelegenheid tot definitief weeghuis aan te geven de plaats, waar zij is gelegen, gelijk
maken en zoodanig uitbreiden, dat deze ook ruimte biedt thans ook reeds door burgemeester en wethouders is
yoor de tijdelijke bascule, die naar hun inzien wel ge- gedaan, b. v. school no. 1 Sint Antlioniestraat enz
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 23 Februari 1904. 25
Wij zouden burgemeester en wethouders in overweging
wenschen te geven op het bovenstaande te letten bij het
ontwerpen eener nieuwe verordening ter vervanging van
die, opgenomen in het gemeenteblad no. 15 van 1894."
De thans voorgestelde klassificeering wordt door bur
gemeester en wethouders niet toegelicht, evenmin waarom
aan den bovengenoemden wensch geen gevolg is gegeven.
Wat de commissie van rapporteurs voorstelde was veel
meer eigenaardig, dan het nu voorgestelde artikel.
Wat de twee scholen der lu klasse betreft is de
rangschikking goed. Het zijn beide scholen voor voor
bereidend onderwijs voor de middelbare scholen en het
gymnasium.
Verkeerd echter is het, volgens spreker, de tegenwoor
dige scholen 2a en 2b zóó te blijven nummeren, wel zijn ze
allen scholen met eindonderwijs, doch op de tegenwoor
dige school no. 4 wordt ook meer uitgebreid lager
onderwijs gegeven en ze behoort alzoo niet tot dezelfde
klasse te worden gebracht als de tegenwoordige scholen
2b. Deze belmoren tot de derde klasse, daar zij hetzelfde
leerplan hebben, al zijn ze van de scholen dezer klasse
ook onderscheiden doordien er schoolgeld wordt geheven.
Het criterium is in deze zaak geheel gelegen in het
leerplan.
De Voorzitter meent, dat de memorie van toelichting
ad artikelen 14 het antwoord geeft. De klassifi
ceering is met de commissie van toezicht ampel bespro
ken; het resultaat was dat men in de bestaande toe
standen geen wijziging wilde brengen. Aldus is hier
steeds gehandeld. Spreker herinnert, dat toen de meisjes
hoogere burgerschool werd opgerichten daardoor de
lagere meisjesschool verviel, die no. 1 droeg, dit nummer
is overgegaan op de toen eerstgebouwde nieuwe school.
Ook zijn de nummers omgewisseld, toen in 1903 de
heeren Sijtstra en Hoeneveld van gebouw ruilden. Wat
nu wordt voorgesteld is dus geheel overeenkomstig de
steeds gevolgde gedragslijn en voorkomt verwarring
daar de oude benamingen toch in gebruik zouden blijven'
„Dat het altijd zoo was", acht de heer Duparc geen
motief. Toen in 1873 of 1874 school no. 1 werd op
geheven, bleef dit nummer open, daarom alleen werd
bet later gegeven aan de school van don heer Heerts.
Ook in het gemeenteverslag begint de tabel met no. 2
terwijl later school no. 1 volgt. Spreker vindt dit oneigen
aardig. Hij zal geen amendement hieromtrent indienen,
want de zaken gaan er evengoed ommaar het voldoet
toch niet aan oen goede klassificeering.
Dc Voorzitter meent, dat het voorkomen van verwar
ring altijd een behoorlijk motief is.
Het artikel wordt daarna ongewijzigd goedgekeurd
evenals de artikelen 3 en 4.
Art. 5.
Het onderwijs wordt gegeven op de
jongensschool dor eerste klasse in
het lezen,
het schrijven,
het rekenen,
de beginselen der Nederlandsche taal,
die der vaderlandsche geschiedenis,
die der aardrijkskunde,
die van de kennis der natuur
het zingen,
de beginselen der Fransche taal,
het handteekenen en
de gymnastiek
meisjesschool der eerste klasse in:
dezelfde vakken en de nuttige handwerken voor meisjes;
school der 2de klasse a in:
het lezen
het schrijven,
het rekenen,
de beginselen der Nederlandsche taal,
die der vaderlandsche geschiedenis,
die der aardrijkskunde,
die van de kennis der natuur
het zingen,
de nuttige en fraaie handwerken voor meisjes,
de beginselen der Fransche taal
het handteekenen en
de gymnastiek;
scholen der tweede klasse b en der derde klasse in
het lezen,
het schrijven,
het rekenen
de beginselen der Nederlandsche taal
die der vaderlandsche geschiedenis,
die der aardrijkskunde
die van de kennis der natuur,
het zingen
de nuttige handwerken voor meisjes,
het handteekenen en
de gymnastiek,
school der vierde klasse in
het lezen,
het schrijven,
het rekenen,
de beginselen der Nederlandsche taal,
die der vaderlandsche en algemeene geschiedenis,
die der aardrijkskunde,
die van de kennis der natuur
die der Fransche taal,
die der Hoogduitsche taal
die der Engelsche taal,
die der wiskunde,
het handteekenen,
de nuttige en fraaie handwerken voor meisjes,
de gymnastiek.
De heer Middelkoop ziet in dit artikel wel opgegeven
de onderwijsvakken van de verschillende scholen, maar
bij de school van de 4e klasse zijn niet opgegeven de
vakkendie aan den avondcursus zullen worden onder
wezen. Hij zal gaarne worden ingelicht, waarom de
regeling daarvan niet gelijktijdig heeft plaats gehad.
De Voorzitter antwoordt, dat deze avondcursus nog
niet dadelijk zal worden geopend. Zeker zal dat niet
geschieden vóór 1 Mei 1905.
Welk karakter bovendien die cursus zal dragenis
nog niet te zeggen. Hij moet aansluiten aan het derde
leerjaar der dagschoolals de voorgestelde wijziging dei-
Middelbare Onderwijswet wordt aangenomenkan hij
misschien een soort lagere handelsschool worden, en zal
dan voor Rijkssubsidie in aanmerking kunnen komen
dat genoemd ontwerp aan onverplichte, lagere vakscholen
wil zien toegekend.
Met het oog op de onzekerheid wat dienaangaande
zal kunnen worden beslistmeenden burgemeester en
wethouders met de commissie, den avondcursus voors
hands buiten beschouwing te moeten laten.
De heer Middelkoop bedankt voor de gegeven inlich
tingen. Hij heeft ook opgemerkt, dat het ingediende
wetsontwerp meer de richting van het vakonderwijs
ingaat. Dit heeft hem genoegen gedaan, omdat dit juist
iswat door hem is voorgestaan en betoogd bij de be
raadslaging over de oprichting der school van de 4e
klasse.
De heer Koopmans vraagt eenige inlichtingen omtrent
het onderwijs in de vreemde talen. Wanneer dat gege
ven wordt als aan school no. 4, dan zou spreker willen
voorstellen de volgorde om te zetten en te beginnen met
het Engelsch.
