120 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 13 Juni 1905.
2. Rapport der Commissie, belast geweest niet het on
derzoek van een voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot wijziging der Gemeentehegrooting, dienst 11)05.
Zonder beraadslaging wordt met algemeene stemmen
de goedkeuring verleend en de begrooting nader vast
gesteld in ontvang en uitgaaf op 1,214,305.07.
3. I 'norslel van Burgemeester en Wethoudersom aan
li. Veliinga,eervol ontslagen politiedienaar der de klasse,
een jaarlijksch pensioen toe te kennen van f271. -.
Zonder beraadslaging wordt met algemeene stemmen
overeenkomstig de conclusie van het voorstel besloten
aan Lintje Veliinga, eervol ontslagen politiedienaar der
2de klasse, te rekenen met ingang van den 16 Mei 1905
een jaarlijksch pensioen toe te kennen van ƒ271.
4. Voorstel van Burgemeester en Wethouders om aan
G. .1/. Slerenbergeervol ontslagen concierge van de Mid
delhare School voor M is/eseen jaarlijksch pensioen toe te
kennen van f 3.50.
De Voorzitter doet opmerken, dat als datum van in
gang van het eervol ontslag in plaats van 1 Augustus
gelezen moet worden 1 September.
Zonder beraadslaging wordt met algemeone stemmen
overeenkomstig de conclusie van het voorstel besloten
aan G. M. Sterenberg, met ingang van den datum
waarop hem eervol ontslag uit zjjn betrekking is ver
leend, een jaarlijksch eervol pensioen toe te kennen van
ƒ350.-.
5. Voorstel van Burgemeester e.n Wethouders om aan
Gcbrs. Fonk alhiertot wederopzegging vergunning te ver-
Ie eren tot hel leggen en hidden van een riool in den llar-
linger trekweg.
Zonder beraadslaging wordt met algemeene stemmen
overeenkomstig de conclusie van het voorstel besloten
aan L. en S. Fonk alhier of hunne rechtverkrijgenden
tot wederopzeggens toe vergunning te verleenen tot het
hebben van een riool voor afvoer van spoel- en menage
water in den Harlingertrekweg vóór hunne pereeelen,
plaatsljjk bekend nos. 6 en Obis, onder voorwaarde
1 o. dat bij het leggen van dit riool worden in acht
genomen de voorschriften door of van wege Burgemeester
en Wethouders te geven;
2o. dat door adressanten of hunne rechtverkrijgenden
jaarlijks vóór of op 12 November voor het eerst op 12
November 1905, ten kantore van den Gemeente-Ontvan
ger van Leeuwarden, worde betaald eene recognitie van
0.50.
6. Voorstel van Burgemeester mi Weihoudersom aan
A. Neg nmau e. vergunning Ie verleenen tot het dempen
van een gedeelte der sloof tiisselien hel kadastrale peren!
gemeente Leeuwarden in sectie G no. 5270 en den weg
Aelder de Hoven en om in verhand daarmede het gemeen-
leriool door te trekken.
Zonder beraadslaging wordt met algemeene stemmen
overeenkomstig de conclusie van het voorstel besloten
I. de eigenaren van het perceel kadastraal bekend
sectie G no. 5279: A. Negenman, W. Sjjhesma, A. Braak
en 11. Braak, alhier, vergunning te verleenen tot het op
hunne kosten dempen over de gehecle hreedte van de
sloot zich tusschen genoemd perceel en den weg Achter
de Hoven uitstrekkende, derhalve over het gedeelte op
de teekening gemerkt A B, op de wijze als nader door
Burgemeester en Wethouders zal worden bepaald.
II. Burgemeester en Wethouders voor de doortrekking
van het gemeenteriool in den weg Achter de Hoven
tot zoover door hen geraden zal worden geoordeeld, een
crediet te verleenen van 20UÖ;
111. als rooilijn voor de bebouwing op meergemeld
perceel vast te stellen de op de teekening aangegeven
roode lijn.
7. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot aan
wijzing van een rooilijn voor het noord-zuid loopend e
(oostelijke) gedeelte van den weg Achter de Horen tot aan
den spoorweg.
Zonder beraadslaging wordt met algemeene stemmen
overeenkomstig de conclusie van het voorstel besloten
de rooilijn van het noord-zuid loopende (oostelijke) ge
deelte van den weg Achter de Hoven, tot aan den spoor
weg, zoowel aan de oost- als aan de westzijde te bepalen
op 15 Meter uit de door of van wege Burgemeester en
Wethouders aan te wijzen as van den weg.
8. Voorstel van Burgemeester en Wethouders omtrent
de inrichting van een der lokalen van liet reemarktgehouu
lot telegraafkantoor en om dit aan hel Rijk in huur af'
te staan.
De beraadslaging wordt geopend.
De heer van Ketwich Verschuur wenscht in de eerste
plaats een woord van dank te brengen aan Burgemeester
en Wethouders voor den spoed, waarmede en voor de
wijze, waarop zij gehoor hebben gegeven aan de beden
kingen, door spreker ingebracht tegen hun voorstel, dat
in de vergadering van den Raad van 28 Maart 1.1. in
behandeling kwam.
Spreker wil intusschen doen opmerken, dat nu toch
is gebleken, dat men met heel wat minder uitgaven een
goeden toestand kon scheppen, dan destijds de raming
was. Toen moesten de veranderingen 1U40 kosten, nu
behoeft slechts een crediet va» 100 gevraagd te worden,
terwijl een goed gedeelte daarvan terug zal komen aan
huur voor het Telegraaf-bureau.
Wat de telegraaf betreft, heeft men vroeger in de
stukken de bezwaren van den Directeur van Gemeente
werken kunnen lezen tegen een plaatsing daarvan op de
bovenverdieping, waarbij men de trap op zou moeten,
wegens de wijze waarop in den regel de schoenen der
bezoekers zijn belast en beladen. Bij onderzoek is het
spreker nu gebleken, dat het aantal ter verzending aan
geboden telegrammen per marktdag gemiddeld niet
meer dan 25 bedraagt, zoodat dit bezwaar vervalt en
dan ook het vroeger door spreker geuite plan over het
aanbrengen eener lift onnoodig is geworden. Het kan
zeer goed, zooals ket nu wordt voorgesteld.
Nu spreker toch aan het woord is, wenscht hij nog
te wijzen op iets, dat met deze zaak verband houdt.
Vooraf moet hij doen opmerken, geheel mede te gaan
met het huidige voorstel van Burgemeester en Wethou
ders, alleen aanstippende, dat de kosten van 1040 tot
hoogstens 100 zjjn teruggevoerd. Iets dergelijks nu
is vroeger ook al eens gebeurd. In de Raadsvergaderin
gen van 9 en 23 Februari 1904, pagina 10 en 24 der
Handelingen van dat jaar, werd bij de behandeling van
de uitbreiding der Veemarkt o.a. voor den bouw van een
grooter privaat op die markt, oorspronkelijk 3600 aan
gevraagd, waarvan echter 2200 geschrapt kon worden,
zoodat het ten slotte 1400 kostte. En als men nu
nagaat het bezoek tegen betaling van 5 ets, dan is liet
nogal opvallend, dat die uitgaaf voor dat doel nog ruim
genoeg was. Up 12 Mei was het bezoek van betalenden
ad 5 ets: 2 bezoekers; op 19 Mei 4; 26 .Mei 2 Juni,
de fameuse dag van het bezoek der Engelschen 7.
Wanneer nu gemiddeld 4 betalenden per marktdag van
dat privaat gebruik maken, is dan een uitgaaf van 1400,
laat staan van 3600 daarvoor, wel gerechtvaardigd
geweest Y
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 13 Juni 1905.
121
Daarom zou spreker aan Burgemeester en Wethouders
nogmaals in overweging willen geven, hetgeen vroeger
ook reeds door den heer Duparc is gedaan, om nu
telkens revisie -noodig blijkt van de voorstellen van Bur
gemeester en Wethouders ten aanzien van de veemarkt
in het leven te roepen een Commissie voor de veemarkt.
Het is een idee, dat spreker nogmaals te berde brengt,
omdat hij meent, dat in deze richting iets goeds gedaan
zou kunnen worden.
De heer Baart (Ie la Faille begint met zich aan te
sluiten bij den reeds aan Burgemeester en Wethouders
gebrachten dank voor de spoedige en bevredigende op
lossing van de tegen het vroegere voorstel te berde
gebrachte bezwaren. Die oplossing is neergelegd in het
nu aangeboden voorstel. Toch zou spreker nu nog een
kleine opmerking wenschen te maken omtrent dit voorstel.
Burgemeester en Wethouders stellen vóór, omtrent de
inrichting, één der bovenlokalen tot telegraaf- zegge
telefoon-kantoor in te richten; beneden blijft een dei-
lokalen, zooals uit de memorie van toelichting blijkt,
voor de veeartsen bestemd, terwijl men voor de politie
het westelijk deel van het benenedengebouw geheel wil
inruimen. Nu komt het spreker toch voor, dat het niet
geheel onverschillig is, hoe de ruimte boven wordt inge
richt en in gebruik genomen. De eene helft is een
lokaal zonder bijzondere bestemming, vroeger een bijlokaal
bij het laboratorium, liet andere, grootere, is nog geheel
als laboratorium ingericht. Bij de behandeling van het
eerste voorstel van Burgemeester en Wethouders is reeds
gezegd, dat het jammer zou wezen, als dit voorloopig
werd veranderd. Spreker stelt zich voor, dat dit lokaal
als laboratorium mettertijd nog wel dienst zou kunnen
doen voor de keuring van vleesch en melk, twee zaken,
die hier toch nog wel eens aan de orde zullen komen.
Spreker zou het betreuren, wanneer het grootere lokaal
werd veranderd en in dienst gesteld voor telegraaf- en
telefoon-kantoor terwijl het kleinere zeker wel voldoende
zal zjjn. Dat is toch niet te vergelijken met de kleine
ruimte, die tot nu toe voor dit doel dient. Persoonlijk
heeft spreker zich er van overtuigd, dat het kleinste
bovenlokaal een mooie en voldoende ruimte biedt. Wan
neer er een schot afgaat voor de ruimte van het publiek
en twee of drie lessenaars worden geplaatst, is het ruim
genoeg. Zooals de heer van Ketwich Verschuur reeds
heeft gezegd is het niet zoo druk; op marktdag worden
er gemiddeld 25 telegrammen verzonden. Spreker zou
dan zelfs aan Burgemeester en Wethouders en den Baad
in overweging willen geven om het grootere, voor labo
ratorium ingerichte lokaal voorshands zoo te laten en
het kleinere westelijke voor telegraafkantoor in te richten.
Daarom wenscht spreker een amendement in te dienen
om in plaats van „één der lokalen" in het voorstel te
lezen „het kleinere bovenlokaal."
De heer Duparc zegt, dat de heer van Ketwich Ver
schuur geheel de gedachte heeft uitgedrukt, die spreker
reeds in zich omdroeg, en ook voornemens was geweest
uit te spreken. Spreker had gehoopt, dat na hetgeen reeds
herhaaldelijk door hem vroeger was betoogd over de
wenschelijkheid om ecu Veemarktcommissie in het leven
te roepen, Burgemeester en Wethouders aanleiding zouden
hebben gevonden, zoo al niet tot een bepaald voorstel
dan toch tot een mededeeling dat de zaak bjj hun College
iu overweging is.
Spreker hoopt, dat de nadere aandrang, nu door den
heer van Ketwich Verschuur tegenover Burgemeester en
Wethouders geoefend, eindelijk er toe zal leiden, dat de
commissie er komt. Spreker wil niets afdingen op het
belang van de Beurscommissie. Vroeger had men ook een
W aagcommissie, maar deze is als een nachtlichtje uitge-
gegaan; zij bestaat nog slechts op papier. Nu zal het
geen tegenspraak wekken, als spreker zegt, dat de Vee
markt die nog onlangs door de Engclsehe bezoe
kers in zoo hooge mate werd geroemd, niet alleen om
haar uitgestrektheid, maar ook en bovenal om haar doel
matige inrichting, die wol eens is genoemd een der
kurken waarop de gemeente drjjft, inderdaad wel verdient
aan het toezicht eener speciale commissie te worden
onderworpen. 1 lij gelooft niet, dat omtrent de uitbreiding
en zeker niet omtrent de verbetering der Veemarkt reeds
het laatste woord is gesproken. Indien men dan voor
nieuwe werken wezenlijke deskundigen kan hooren, han
delaren of anderen, die zelve van de markt gebruik
maken, en er alle weken komen, dan zal men zeker zjjn
van deugdelijke voorlichting omtrent elk voorstel, dat
wordt gedaan.
liet amendement-Baart de la Faille wordt ondersteund
en maakt dus mede onderwerp van beraadslaging uit.
De heer Koopmans wenscht niet naar aanleiding van
het amendement het woord te voeren, maar over het
geheele voorstel, zooals dat nu wordt gedaan. Het primi
tieve voorstel strekte ertoe om van het gebouw, dat als
woning van den Veemarktmeester dient, iets anders te
maken. Indien dat voorstel weer bjj den Raad was ge
komen, zou spreker hebben willen zien of er ook kan
bestond op steun voor een voorstel zjjnerzjjds iu verband
met do hem ter oore gekomen klachten over de bestaande
waterplaatsen. Nu heeft zulk een voorstel geen kans
van slagen; de Veemarktmeester blijft in zjjn woningen
men kan die geen andere bestemming geven.
Nu komt spreker echter bjj Burgemeester en Wethou
ders om de aandacht te vestigen op de vele klachten
over de waterplaatsen aan den Oostkant van de markt.
Vroeger waren dat inrichtingen, waar 18, 16 personen
plaats konden krijgen. Bjj de thans bestaande is dat
hoogstens vier. Komen er toch meer, dan geeft dat een
toestand, die niet is, zooals uit zedcljjkheidsoogpunt ge-
wenscht mag worden geacht. Naar sprekers inzien wordt
daarover terecht geklaagd.
De Voorzitter zegt, dat Burgemeester en Wethouders
erkentelijk zjjn 'voor den dank, hun gebracht door de
verschillende sprekers. De nu ingediende voorstéllen
kunnen als bewjjs strekken, dat Burgemeester en Wet
houders den wensch koesteren, zooveel mogelijk overleg
te plegen met den Raad en samen te werken. Dit heeft
thans geleid tot indiening van een voorstel, dat waar
schijnlijk de instemming van den gehcelen Raad zal
hebben. Intusschen gaat van den aan Burgemeester en
Wethouders gebrachten lof iets af, waar dezelfde leden
in deze een andere wjjze van voorlichting bepleiten.
Spreker heeft niet lang genoeg in deze gemeente gewoond
om daarop nu behoörljjk te kunnen antwoorden en zal
er zich dus toe bepalen, de toezegging te geven, dat bjj
de zaak in de vergadering van Burgemeester en Wet
houders ter sprake zal brengen. Overigens is het een
zaak, die reeds meermalen onder de oogen is gezien.
De heer Koopmans heeft evenals de heer van Ketwich
erschuur nog een zaak ter sprake gebracht, die eigen
lijk buiten het onderwerp van beraadslaging ging en
meer beschouwd moet worden als eene opmerking, die
men thans gaarne wilde maken. Ook uin Burgemeester
en Wethouders is bekend wat de heer van Ketwich
Verschuur mededeelde, dat van die vrjj kostbare inrich
ting op de Veemarkt zoo weinig gebruik wordt gemaakt.
Van het juiste aantal bezoekers in de laatste maanden
is zelts eeu statistiek opgemaakt en die heelt Burge
meester en Wethouders helaas verplicht om, in stede
van bezuiniging, nog een extra uitgave te gelasten, n.l.
eene tegemoetkoming aan de vrouw, die met de bediening
der afgesloten privaten is belast.
Hetgeen de heer Koopmans besprak, betreft een andereu
hoek van het terrein en spreker zal die zaak bjj Burge
meester en Wethouders ter tafel brengen.
Spreker meent, dat wel geen der leden tegen de be-
trekkeljjke voorstellen zelf bezwaar heeft en dat men
dus tot stemming kan overgaan. Tot geruststelling van
