292 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 28 November 1905.
In 1897 werd 7 maal in erfp. uitgeg. en verk. 12 maal.
1898 9 12
1899 21 4
1900 ln 3
1901 40 4
1902 44 11
i qnq 31
1904 22 10
In 1903 en '04 was het aantal dalend maar de
stukken grooter; aanvankelijk bedroeg de canon 3'/,
sedert 1897 4 °/0.
Aan erfpachtsommen werd ontvangen
In 1897 35,000.—. In 1901 114,000.—.
1898 40,000.—. 1902 115,000.—.
1899 55.000.—. 1903 190,000.—.
1900 76,000.—. 1904 213,000,—.
Op 31 Dec. 1904 was reeds uitgegeven 185,633
M2., vertegenwoordigende een verkoopwaarde van
5,453,000.
Aldus zijn de booze verwachtingen van sommigen
totaal falikant uitgekomen.
Ziehier een kort pleidooi voor erfpacht, maar be
doeld als pleidooi voor erfpacht in 't algemeen, niet
voor de te Amsterdam bestaande erfpachtvoorwaarden.
Men kan met de daar opgedane ondervinding zijn
voordeel doen en b.v. de erfpacht bepalen op 1Ö0
jaar met veranderlijke canon, herziening om de 25 jaar.
Dit zou een goede wijziging heeten in verband met
ontzenuwing der kwasi-bezwaren die door bouw-
speculanten heel graag tegen erfpacht worden inge
bracht.
Spreker komt dus tot de bezwaren, die hij maar
niet zal afwachten en bij voorbaat onder de oogen
zal zien.
Zoo vertellen zij die met het onderwerp niet ver
trouwd zijn dat handelsinrichtingen en fabrieken niet
zullen bouwen op erfpachtgrond met het oog op het
verkrijgen van hypotheek.
Hier tegen staat dan dit kleine lijstje van te Amster
dam op erfpachtgrond gebouwde fabrieken en handels
inrichtingen
Fabriek van zwavelzuurbereiding, Ketjen Co.
Stoommeel- en broodfabriek Holland, v. Marwijk
Kooy, gedeeltelijkStoomtimmerfabriek, van Epen
Co.; Westersuikerraffinaderij, gedeeltelijkMaatsch.
A'dams goederenvervoerStoomkoffiepellerij Insu-
linde Coöperatieve Ver. VooruitBadinrichting Hei-
ligenweg Badinrichting Sparta; Spiegelfabriek Coltof
Melkinrichting en flesschenmelkfabriek HollandBrood
fabriek Assumptio Oliekokerij en vernismakerij Alber-
dingk Zn.Graansilo's Korthals Altes Lettergieterij
TetterodeMaatschappij KoelitBrummer Co.
Scheepstimmerwerf, Heemstede Obelt.
Een 2e bezwaar heet dat op huizen, staande op
erfpachtgrond, geen hypotheek wordt verstrekt.
Een onderzoek, alleen te Amsterdam gedaan door
mr. A. Kerdijk, of het bezwaarlijk ging, hypotheek
te krijgen op huizen op erfpachtgrond, bracht aan
het licht dat gelden werden geschoten door
Nationale HypotheekbankBataafsche Hypotheek
bank Intercommunale HypotheekbankUtrechtsche
Hypotheekbank Stedelijke Hypotheekbank Friesch
Groningsche Hypotheekbank.
Overigens begrijpt ieder dat hierbij alles afhangt
van de erfpachtvoorwaarden. Op een erfpachtstermijn
van 100 jaar met veranderlijke canon om de 25 jaar
kan gerust iedere hypotheekbank geld schieten, omdat
wel geen enkele hypotheekbank volstaan zal met eene
aflossing van 1 °/0. De hypotheek is dus reeds lang
afgelost als de erfpachttermijn vervalt.
In Harlingen bv. werden en wordt bouwterrein
in erfpacht uitgegeven voor 99 jaar, daar is afgestaan
2Vj H.A. met een gezamentlijke canonopbrengst van
950.voor bouwterrein worden geen gronden
verkocht (aldus Soc. Weekblad) een veranderlijke
canon om de 25 jaar schijnt nog niet te bestaan.
Vroeger nu kon onder de oude voorwaarden geen
geld onder hypothecair verband worden verkregen
op verzoek van belanghebbenden werden enkele
nieuwe bepalingen ingelascht en de moeilijkheden
waren opgeheven. Hypotheek wordt nu verstrekt.
Spreker heeft voor zich liggen de Amsterdamsche
erfpachtbepalingen. Daarin komen artikelen voor,
die het voor hypotheekbanken gemakkelijk maken,
hypotheek op den bouw op erfpachtgrond te verleenen,
bv. art. 18, luidende
„Binnen 8 dagen na de eerste aan den erfpachter
gedane kennisgeving van het besluit van den Ge
meenteraad tot vervallenverkaring van hot erfpachts-
recht bedoeld bij art. 15, zal de gemeente gehouden
zijn van dit besluit kennis te geven aan alle inge
schreven hypotheekhouders op het erfpachtsrecht en
de opstallen, aan het door hen bij het borderel van
inschrijving gekozen domicilie.
,,Deze kennisgeving kan bij deurwaardersexploot
worden gedaan.
„De ingeschreven hypotheekhouders hebben, ingeval
de gemeente heeft gebruik gemaakt van de haar in
art. 15 toegekende bevoegdheid, het recht aan de
op den erfpachter rustende en door dezen verzuimde
verplichtingen, voor zoover zij daartoe bij machte
zijn, in zijn plaats te voldoen. Voldoen zij, of vol
doet een hunner, vóór den in het besluit van den
Gemeenteraad vastgestelden dag, waarop het erf
pachtsrecht eindigt, aan alle door den erfpachter
verzuimde verplichtingen, dan verliest dat besluit zijn
kracht en wordt geacht niet genomen te zijn."
Spreker zal het verder wijzen op Vlaardingen enz.
achterwege leten om, nu het stelsel en de daartegen
aangevoerde bezwaren besproken zijn, nog even in
het bijzonder Leeuwarden te nemen.
De Voorzitter vraagt, of het niet beter zou zijn, de
vergadering nu te sluiten en de behandeling van het
onderwerp in eene volgende vergadering voort te zetten.
De heer Besuijen kan zich daarmee wel vereenigen,
doch heeft nog slechts eene enkele opmerking te maken.
Hij is thans toe aan het trekken zijner conclusies,
dan is zijn betoog volledig.
Zijn sprekers cijfers juist, dan is de gemeente in
het bezit geweest van gronden aan het Kanaal ter
oppervlakte van 26 H.A. en is daarvan nog 18 H.A.
over. Zoo ergens, dan is hier dus reden om de quaestie
van „uitsluitend erfpacht" te bespreken.
De gronden die nu voortdurend worden verkocht
zullen voortdurend in waarde stijgen. In de stukken
van den Directeur van Gemeentewerken vindt men
uitdrukkingen als
„de uitbreiding der stad gaat geregeld door", vroeger
verkochte stukken zijn reeds in waarde gestegen, het
geen nu ten goede komt aan den particulier. Komt
later een tram, brug en verdere verbeteringen in de
stad, zooals in het begin door spreker genoemd, dan
zal nog voortdurende stijging der grondwaarde volgen,
de gemeente houde dus den grond en koope er zelfs
bij, opdat de door het geld van alle gemeentenaren
verwekte waardevermeerdering kome ten goede van
de gemeentekas, dus van alle gemeentenaren.
Wij zijn hier in vrij gunstige conditie, de gelden, noo-
dig geweest voor aankoop, zijn geleend voor iets meer
dan 3 °/0. Met het geld, noodig geweest voor straten
aanleg heeft het land gekost stel x, daarvan moet een
rente betaald worden van 3 a 38us ongeveer
35/,oo X x per jaar, de opbrengst bij verkoop is meer
dan x, want men heet te verdienen, de verkoopsom
is dus x y. Heft men nu een erfpacht met een
canon van 4 °/oj die om een zeker getal jaren her
zien wordt, dan wordt reeds nu ontvangen per jaar
7,000 X (x y), alzoo reeds een aardige winst per
40
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 28 November 1905. 293
jaar, terwijl bij veranderlijke canon de 40 verhoogd
kan worden bij waardevermeerdering, veroorzaakt door
de gemeente en dus op die manier de meerwaarde
aan de gemeente wordt geabsorteerd.
In verband met deze uiteenzetting zal spreker
straks de eer hebben voor te stellen, een amendement
op art. 2 van de Nadere Bepalingen betreffende de
Uitgifte van Bouwterreinen, gelegen aan de noord
zijde van het Nieuwe Kanaal en toebehoorende aan
de gemeente Leeuwarden, welk amendement luidt
De woorden „koop of in altijddurende", te
vervangen door„uitsluitend in".
Alinea 3 veiwalt.
Spreker hoopt, dat het verslag van het door hem
gesprokene in handen der leden zal zijn, als het debat!
in eene volgende vergadering wordt voortgezet. De
beteekenis der cijfers zal duidelijk blijken, als men de
staatjes in druk voor zich heeft.
De heer Feddema vraagt, of niet nog even een voorstel
kan worden behandeld, tot toewijzing van het verzoek
der vereeniging voor Christelijk Schoolonderwijs, die
wel eenige haast heeft. Spreker stelt voor
„aan de vereeniging voor Christelijk Schoolonder
wijs te Leeuwarden af te staanblok XXIII bedoeld
in hare aanvrage en bedoeld in bet voorstel van
Burgemeester en Wethouders vervat in bijlage 32,
tegen den prijs en onder de voorwaarden door Burge
meester en Wethouders daarin genoemd. Bijaldien
het Bestuur dezer vereeniging tot aankoop niet over
gaat, wordt van kracht het besluit van den Raad, dat
omtrent de uitgifte wordt genomen".
De heer Beekhuis doet opmerken, dat het voorstel
wel wat vreemd wordt behandeld, maar als spreker
het goed begrijpt, komt het hierop p.eer, dat men den
grond wil laten koopen door de vereeniging, op
dezelfde condities als waarvoor de grond door Burge
meester en Wethouders is geprijsd. - Het doel is dus
alleen, dat het bestuur niet met anderen in concurrentie
zal behoeven te treden, maar zal weten, dat het 't terrein
kan koopen tegen dien prijs. Als dat inderdaad de
bedoeling is, gevoelt spreker daar wel wat voor. Het
is toch waar, dat het kon zijn, dat een ander, nu
reeds wetende dat het bestuur dat terrein wil koopen,
den prijs ging opdrijven. Het bestuur zou dan een
hoogeren prijs moeten besteden, dan nu wordt be
dongen. Persoonlijk is spreker er dus niet tegen en
wil spreker wel met het voorstel meegaan.
De heer Komter wilde juist over dit punt het
woord voeren, maar staat gereed om te vertrekken
wegens het late uur. Wil men de zaak nu bepaald
afdoen, dan kan spreker het toch niet zóó laten
passeeren.
De Voorzitter zegt, dat hij slechts met groote aar
zeling den heer Feddema een poging heeft laten
doen om in deze onvoltallige vergadering zijn voor
stel nog in stemming te doen komen. Het is toch
een amendement op punt 5 van het onderwerp van
beraadslaging en dat terwijl men nog midden in de
algemeene beschouwingen is. Spreker durft de ver
antwoordelijkheid daarvoor niet aanhet is niet re
gelmatig. De verdere behandeling der geheele zaak
moet geschorst worden tot eene volgende verga
dering.
De vergadering wordt gesloten.
RECTIFICATIE. Op pag. 266 Verslag van 's Raads
Handelingen van 14 November 1905, 2e alinea, 2e
kolom, de woorden
Naar sprekers inzien moet juist het gemeentebe
stuur in allerlei zaken een hoog moreel standpunt
innemen tegenover beambten en bedienden, ten aan
zien van het prostitutievraagstuk door afschaffing enz.
te lezen
Naar sprekers inzien moet juist het gemeentebe
stuur in allerlei zaken een hoog moreel standpunt
innemen, tegenover beambten en bedienden door
behoorlijke regeling der rechtspositie, ten aanzien van
het prostitutievraagstuk door afschaffing enz.
Stoomdruk N. Miedema Co.
