192 Veislag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 29 October 1907.
Do heer Besuijen wijst er op dat de betrokken per
soon het liefst zal hebben dat er verder in eene
gesloten vergadering over de zaak gesproken wordt,
te meer omdat hij, zooals de heer Schoondermark
heeft gezegd, met valsche schaamte is behept.
De heer Schoondermark doet opmerken dat het niet
bewezen is en niet bewezen kan worden, dat van Oostrum
het ongeluk in en door den dienst heeft gekregen.
De heer Zandstra geeft te kennen dat van Oostrum
dubbel gebroken is. Of de eerste breuk in en door den
dienst is ontstaan is niet zeker, van de tweede kan
het met vrij groote zekerheid worden gezegd. Daarom
juist heeft hij pensioen moeten aanvragen.
Spreker meent dat er termen zijn om aan van
Oostrum eene gratificatie te verleenen.
De heer Burger dankt voor de verkregen inlich
tingen. Nu spreker den aard van het lijden kent, is
hem de zaak volkomen duidelijk en begrijpt hij, dat
wel nooit te bewijzen zal zijn, wat de oorzaak
daarvan is. In de rechtspraak over de ongevallen
wet komt dezelfde vraag dikwijls voor en meestal
wordt het lijdon niet aan het werk toegeschreven,
doch geoordeeld dat het reeds lang bestond en alleen
onder den arbeid aan het licht is gekomen.
De beraadslaging wordt gesloten.
Het voorstel van Burgemeester en Wethouders
wordt met algemeene stemmen aangenomen.
Het voorstel van den heer Lautenbacli wordt ver
worpen met 10 tegen 9 stemmen.
Vóór stemmen de heerenKrijgsman, Zandstra,
Lautenbach, de Jong, Besuijen, G. W. Ivoopmans,
Beerends, Wilhelmij en Menalda.
Tegen de heeren Beucker Andreae, Duparc, Oos-
terhoff, Schoondermark, J. Koopmans, Komter, Beek
huis, Burger, Hartelust en van Ketwich Verschuur.
10. Prae-advics van Burgemeeester en Wethouders
inzake het verzoek van de afd. Leeuivarden e.o. van de
Nederlandschc Onderwijzers-Propagandaclub (voor drank
bestrijding) om gebruik te mogen maken van twee ge
meentelijke schoollokalen voor het houden van een drank-
bestrijdingscursus.
Dit prae-advies luidt
Bij Uw besluit van 17 September j.l. werd om
praeadvies in onze handen gesteld een adres van de
afd. Leeuwarden e. o. van de Ned. Onderwijzers Propa-
gandaclub (?oor drankbestrijding), houdende verzoek
om tijdens de wintermaanden gebruik te mogen maken
van twee lokalen eener gemeenteschool, één avond
per week, gedurende U/a uur, voor het geven van
lessen over den invloed van den alcohol op lichaam
en geest, aan kinderen die de school verlaten hebben.
Blijkens haar hierbij overgelegd advies, bestaat
er bij de Commissie van toezicht op het Lager On
derwijs geen bezwaar dat twee lokalen van gemeente
school no. 11 voor het beoogde doel worden beschik
baar gesteld.
Met de voorwaarden, die de Directeur der gemeen
tewerken meent, dat aan een eventueele vergunning
moeten worden verbonden, kunnen wij ons vereenigen.
Wij hebben dex-halve de eer onder weder aanbie
ding van het adres U voor te stellen te besluiten
aan de afd. Leeuwarden van de Nederlandsche
Onderwijzers Propagandaclub (voor drankbestrijding)
tijdelijk en tot wederopzeggens toe in gebruik af te
staan, twee door het hoofd der school aan te wijzen
lokalen van gemeenteschool no. 11, onder bepaling
1. dat, met uitzondering van de Kerst-en Paasch-
vacantiën, van de lokalen kan worden gebruik ge
maakt gedurende het tijdvak van 15 October15
April, des Woensdagsavonds van 671/, uur en daarbij
worden in acht genomen de voorwaarden, voorzoover
toepasselijk, gesteld bij i-aadsbesluit van 9 November
1886 (Gemeenteblad no. 26).
2. dat voor verwarming, verlichting en het schoon
houden der lokalen eene vergoeding is verschuldigd
van 15 cent voor elk uur, dat van de lokalen wordt
gebruik gemaakt.
De beraadslaging wordt geopend.
Do heer de Jong heeft met genoegen kennis
genomen van het prae-advies. Spreker had, nadat
Burgemeester en Wethouders hadden voorgesteld
afwijzend op het verzoek te beschikken, ver
wacht, dat hij een krachtig pleidooi zou moeten
houden ten gunste van het verzoek. Dit is thans
echter niet noodig, omdat Burgemeester en Wethou
ders tot dezelfde conclusie zijn gekomen als spreker.
Zij kunnen daaruit zien dat liet nog niet altijd zoo
slecht is wat de sociaal-democraten voorstellen. Spre
ker kan er nog aan toevoegen, dat het onderwijs in
het alcohol-vraagstuk een verplicht vak is op de Rijks
kweek- en normaalscholen.
Het is spreker opgevallen dat de heer bij de Leij
gezegd heeft er niets tegen te hebben als het ondei*-
wijs wordt gegeven door ouderwijzers aan zijn school
wex-kzaam. Een dei-gelijke voorwaarde had hij niet moe
ten stellen. Hot zal, als Burgemeester en Wethouders
met het idee van den heer bij de Leij mee gaan, in
't vervolg kunnen gebeuren dat het verzoek niet kan
worden toegestaan.
De beraadslaging wordt gesloten.
Het voorstel van Burgemeester en Wethouders
wordt met algemeene stemmen aangenomen.
11. Voorstel van Burgemeester en Wethouders om
van J. van Althuis alhier in koop over te nemen een
strookje grond aan de Noordzijde van den weg Achter de
Hoven.
Dit voorstel luidt als volgt:
Bij ons is ingekomen oen adres van J. van Althuis,
alhier, waarbij hij, onder aanbieding van den benoo-
digden grond, verzoekt thans van gemeentewege te
willen ovei-gaan tot het aanleggen van een trottoir
vóór de door hem gebouwde woningen aan den weg
Achter de Hoven.
Hieromtrent zij nader in herinnering gebracht dat
bij raadsbesluit van 12 Maart 11. no. 62e 38 ons col
lege reeds tot den ti-ottoiraanleg aldaar is gemachtigd.
De Gemeentelijke Inspecteur voor het Woningtoe
zicht, door ons over het verzoek gehoord, is evenwel
van ooi-deel, dat met den aanleg nog dient te worden
gewacht totdat al de eigenaren van terreinen, gelegen aan
weerszijden van genoemden weg, tusschen de woningen
van adressant en den eersten spoorwegovergang, zicli
bereid verklaren tot kosteloozen afstand van den be-
noodigden grond, terwijl de Directeur dor Gemeente
werken meent, dat de inwilliging van het verzoek,
en als gevolg daarvan de verbetering van den toe
stand ter plaatse, voor die eigenaren eene aansporing
zal zijn hunne medewerking niet langer aan de ge
meente te onthouden.
Hoewel wij niet kunnen ontkennen, dat voor het
denkbeeld van den Inspecteur iets te zeggen valt,
wil het ons toch voorkomen, dat met het voorstel van
den Directeur der Gemeentewerken de meeste resul
taten zullen worden bereikt.
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 29 October 1907. 193
Vermits overigens de transactie ons toeschijnt te
zijn in het belang der gemeente, te meer nu adres
sant zich nader bereid heeft verklaard de kosten van
uitmeting, overdracht enz. voor de helft voor zijne
i-ekening te nemen, hebben wij de eer U voor te
stellen te besluiten
van J. van Althuis, alhier, voor eene koopsom van
1.in eigendom over te nemen een strookje grond,
gelegen aan de nooi'dzijde van den weg Achter de
Hoven, kadasti'aal bekend in sectie G no. 7908, ter
grootte van 27 Ms., onder voorwaax-de, dat de kosten van
uitmeting van den over te dragen grond, van de akte
en de overschrijving in de openbare registers voor de
helft voor zijne rekening komen en verder onder door
Burgemeester en Wethoudex-s te stellen bepalingen.
Het voorstel van Burgemeester en Wethouders wox'dt
met algemeene stemmen aangenomen.
12. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
onderhandsche verhuring van de herberg „de Bleek."
Dit voorstel luidt als volgt:
Bij ons is ingekomen een adres van de Wed. G.
Klopma' alhier, houdende verzoek om de herberg „de
Bleek;' c. a., na expiratie van den loopenden huur
termijn op 5 Maart/12 Mei 1908, wederom van de
gemeente te mogen inhuren, onder de bestaande voor
waarden, voor den tijd van vijf achtereenvolgende
jaren.
Hoewel de tegenwoordige huur is aangegaan voor
den tijd van 3 jaar, rneenen wij, waar de huurster
behoorlijk aan hare verplichtingen voldoet, dat er geen
bezwaar tegen kan bestaan de perceelen thans voor
den tijd van 5 jaren aan adx-essante te vex-hux-en.
In verband met Uw besluit van 25 J uli 1905, waax-bij
ten behoeve van de stichting der watergasfabx-iek een
gedeelte van het verhuurde aan de huur is onttrokken,
zal de huurprijs, oorspronkelijk bepaald op 966.
en toen met een bedrag van 50.verminderd,
op 916.moeten blijven bepaald.
Vermits die liuixrsom ons alleszins billijk voorkomt
en het niet te verwachten is, dat bij openbare ver
huring een hoogere prijs kan worden bedongen, hebben
wij de eer U voor te stellen te besluiten
xnet ingang van 5 Maax-t 1908, wat de landerijen-
en van 12 Mei 1908, wat de gebouwen betreft, voor
den tijd van vijf achtereenvolgende jaren, ondershands
te verhuren aan Boukje de Boer, weduwe van Geert
Pieter Klopma, alhier, de herberg „de Bleek" met
bij behoorenden stal, bergplaats en erf, kad. bekend
gemeente Leeuwarden, sectio F no. 2589, groot 53.70
are, alsmede twee perceelen weiland, kadastraal bekend
gemeente en sectio alsvoren no. 1291, groot 64.40 A.
en no. 2590, gx-oot 42.50 A., tegen een jaarlijkschen
huurprijs van 916.en verder op de voorwaax-den,
die Burgemeester en Wethouders geraden zullen voor
komen.
De beraadslaging wordt geopend.
De heer Wilhelmij meent dat de tijd van 5 jaar wel
wat lang is, tenzij er in het huurcontract eene be
paling voorkomt, dat xle verhuurster het recht heeft
ieder jaar de huur op te zeggen. Men weet niet wat
er gebeuren kan. Het kan toch zijn dat de gemeente
het terrein noodig heeft, b.v. voor de gasfabriek en
daarom is het noodzakelijk dat de zij het recht heeft
de huur elk jaar op te zeggen.
De Voorzitter kan den heer Wilhelmij geruststellen.
Er stond reeds in het loopende huurcontract eene
bepaling, waarbij de gemeente het recht heeft te
allen tijde over de gebouwen en den grond te be
schikken. Het ligt in het voornemen deze bepaling
ook in het nieuwe huurcontract op te nemen.
De beraadslaging wordt gesloten.
Het voorstel van Burgemeester en Wethouders
wordt met algemeene stemmen aangenomen.
13. De ontwerp-gemeentebegrooting, dienst 1908 (bij
lagen no. 1 van 1908 en nos. 32, 33 en 34 van 1907),
alsmede het prae-advies van Burgemeester en Wethouders
omtrent het verzoek van het bestuur der Vereeniging
Kinderbewaarplaatsalhier, om verhooging van het
gemeentelijk subsidie.
De algemeene beraadslagingen worden geopend.
De heer Beekhuis vraagt het woord, omdat rappor-
teixrs meenen wel iets te mogen zeggen naar aan
leiding der nota vaxx de vier sociaal-democratische
raadsleden.
Bijlage no. 34 is een merkwaardig staaltje van twee
eigenschappen, die spreker altijd bij de sociaal-demo-
cx-aten heeft aangetroffen absoluut gebrek aan waar
deering voor het werk van hen. die niet tot hunne
partij behoox-en en verregaande eigenwaan.
Daarbij komt dan nog- de bepaald onaangename
hebbelijkheid, dat zij steeds gaarne hunne gevoelens
luide vex-kondigen en door middel van de drukpers
onder de oogen van het groote pixbliek brengen, waar
van zij vooraf wel weten, dat een groot deel hen
applaudisseert.
Ziedaar de indruk weergegeven, dien de nota van
zijn vier mede-raadsleden op spreker heeft gemaakt.
Hij zou zich hebben onthouden van het weergeven
van dien indruk, indien niet de aanmerkingen, die op
het werk der Commissie van Rapporteurs zijn ge
maakt, voor een goed deel onwaarheden bevatten en
voor een ander deel onjuist zijn.
Dat dit werk gebrekkig is, weet spreker zelf heel
goed en dat rapporteurs het door de vier heeren in
de sectiën gesprokene lang niet zoo fraai hebben
weergegeven als het door hen is gezegd, spreekt van
zelf. In zooverre heeft de nota groote waarde, want
nu kan het publiek eens terdege weten, niet alleen
dat de vier sociaal-democratische raadsleden enox'in
veel in de sectiën hebben te berde gebracht, maar
ook dat dit is geschied op heel wat kernachtiger,
pittiger wijze dan hot sectieverslag zou doen ver
moeden. Maar de acte van beschuldiging houdt meer in.
Er staat daar te lezen, dat rapporteurs meerdere
vragenopmerkingen en voorstellen hebben laten
zwemmen, andere vragen niet hebben overgebracht,
uitgesproken wenschelijkheden niet opgenomen en
weer andere vragen zoo gebrekkig ovei-gebrac-ht, dat
daarop de meest naïve antwoorden schijnen te passen.
Deze beschuldiging hoeft in de vorige raadsverga
dering nog een schrille belichting gekregen, doordat
de heer Besxxijen toen insinueerde, dat rapporteurs op
deze wijze uit het rapport zouden kunnen weglaten
allerlei opmerkingen, omdat die van sociaal-democra
tische zijde afkomstig waren. Wanneer het spreek
woord waar is, dat zooals de waard is hij zijn gasten
beschouwt, hoopt spx-eker dat Leeuwarden nog
lang zal mogen worden bewaard voor een sociaal
democratische meerderheid in den Raad.
Het zou er fraai gaan uitzien wanneer het geloof
aan de goede trouw en de eerlijkheid der medeleden
ook uit den Raad verdween.
Spreker zeide dat de gemaakte aanmerkingen ten
deele onjuist en ten deele onwaar zijn.
Onjuist is de nota in zooverre, dat in het sectie-
