324 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 19 December 1911.
stellen op een voortgezette inhuring van de herberg
c. a. voor den tijd van twee jaarwaarom wij
onder bijvoeging van een teekening waarop het thans
te verhuren gedeelte is aangeduid, U in overweging
geven te besluiten
aan mej. de wed. G. P. Klopma geboren B. de Boer
voor den tijd van twee jaren, ingaande 5 Maart/12 Mei
1912 en eindigende den 12 Mei 1914, in huur af te
staan de herberg „de Bleek", plaatselijk gekwoteerd
Oostersingel no. 112, met hieminge en wagenhuis
tot een grootte van circa 2400 c.A., thans nog deel
uitmakende van het perceel kadastraal bekend sectie
P no. 2589, geheel groot 0.53.70 H.A., voor eene
som van 594.per jaar en onder de voorwaarden,
die Burgemeester en Wethouders geraden zullen
voorkomen.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en Wethouders.
13. Prae-advies van Burgemeester en Wethouders op
het adres van J. Nieuwenhuis om de huur van het
gar denier sland „het Hinnelandvoor den nog overigen
huurtijd over te dragen aan den mede-onderteekenaar
H. S. Hitman.
Dit voorstel luidt als volgt:
Bij om praeadvies naar onze vergadering geren-
voyeerd adres verzoekt J. Nieuwenhuis, voor het tijdvak
loopende van 5 Maart 1910 tot 1 Januari 1915 huurder
van het perceel gardeniersland genaamd het Hinneland,
voor 232.per jaar, zijn huur te mogen overdragen
op H. S. Ritman, vroeger eveneens huurder van
gemeentelijk gardeniersland in deze omgeving, doch
dat thans als bouwterrein wordt uitgegeven. J. Ritman,
onderwijzer te Durgerdam en L. van der Schaar,
makelaar te Amsterdam, stellen zich voor dezen laatste,
die, ten bewijze zijner instemming met het verzoek,
het adres van Nieuwenhuis mede heeft onderteekend,
tot borg.
Nog verzoekt adressant om hertaxatie van de op
het perceel aanwezige vruchtboomen, blijkbaar met
de bedoeling eenige uitkeering te mogen ontvangen
voor het verschil in waarde dier boomen bij den
aanvang der huur en thans. Blijkens de artikelen 7
en 8 van het huurcontract heeft de huurder van die
meerdere waarde evenwel nadrukkelijk afstand ge
daan, zoodat dat gedeelte van het verzoek niet kan
worden ingewilligd.
Wij geven U in overweging te besluiten
met ingang van 1 Januari 1912 J. Nieuwenhuis,
huurder van het perceel gardeniersland kadastraal
gemeente Leeuwarden sectie F no. 902 als moestuin,
groot 1.49.00 H.A., genaamd „het Hinneland", van
de huur te ontslaan en op de bestaande voorwaarden
en tegen een huursom van 232.per jaar dat land
aan H. S. Ritman tot 1 Januari 1915 te verhuren.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en Wethouders.
14. Prae-advies van Burgemeester en Wethouders
naar aanleiding van het adres van H. A. Vosman, om
hem opnieuw voor den tijd van één jaar ondershands in
huur af te staan het perceel weiland, achter den versch-
watervijver aan den Westersingel, kadastraal bekend
gemeente Leeuwarden, sectie D no. 505.
Dit voorstel luidt als volgt
De huurder van het aan de gemeente behoorende
perceel land achter den nieuwen versch water vijver
aan den Westersingel, de heer H. A. Vosman, heeft
tot ons het verzoek gericht, het opnieuw voor den
tegenwoordigen huurprijs ad/125.in huur te mogen
bekomen, op nader vast te stellen voorwaarden.
Met het oog op de mogelijkheid, dat het bedoelde
land voor de stichting van een abattoir zal moeten
worden gebruikt, waarmede de Directeur der Gemeente
werken bij zijn op onze opdracht ter zake samen te
stellen rapport rekening houdt, achten wij het, in af
wijking van zijn hierbij overgelegd advies, niet ge-
wenscht het langer dan voor één jaar te verhuren en dan
tegen de tegenwoordige huursom, terwijl eene open
bare verhuring voor zoo korten tijd o. i. geen aan
beveling verdient. Bovendien zijn omtrent het huur-
gebruik van het land door den heer Vosman nimmer
klachten ingekomen.
Naar aanleiding van het vorenstaande hebben wij
do eer U voor te stellen te besluiten
aan H. A. Vosman, alhier, voor den tijd van één.
jaar, van 5 Maart 19125 Maart 1913 in huur af te
staan het perceel weiland, gelegen bij den nieuwen
verschwatervijver aan den Westersingel, kadastraal
bekend gemeente Leeuwarden in sectie D no. 505,
als weiland, groot 97 are 50 centiare, voor eene som
van 125.per jaar en onder do door Burgemeester
en Wethouders te stellen voorwaarden.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en Wethouders.
15. Voorstel van Burgemeester en Wethouders om
over te gaan tot het bouwen van ggmnastieklokalen bij
dc gemeentescholen nos. 9 en 11 en het inrichten van
een speelplaats met schooltuintje bij eerstgenoemde school.
Dit voorstel luidt als volgt
In aansluiting aan hot raadsbesluit van 14 Maart
van dit jaar is den 22 Augustus 1.1. in de verordening
ter uitvoering van de verordening tot regeling van
het lager onderwijs eene bepaling opgenomen (Ge
meenteblad 1911 no. 24), dat aan elke school der
eersto, tweede of derde klasse zooveel mogelijk een
gymnastieklokaal zij verbonden. De Directeur der
Gemeentewerken heeft zich alzoo op onze opdracht
aan het uitwerken van plannen gezet voor dergelijke
lokaliteiten bij de scholen 9 (Kalvergloppe) en 11
(Oostersingel). Voor eerstgenoemde kan, zooals destijds
bij de voorstellen tot verplaatsing der gemeentelijke
kweekerij (bijlage 3 van 1910) is medegedeeld, daarbij
benut worden de voormalige turfloods bij die school,
als zoodanig vroeger bij het Armbestuur in gebruik.
Bij de inzending zijner plannen is dit dan ook
inderdaad geschied en is bovendien bij school 9 nog
een speelplaats met schooltuintje ontworpen, zooals
ook reeds bij verscheidene andere scholen aanwezig
zijn. Bij school 11 werd do oplossing aldus gevonden,
dat twee lokalen van de aangrenzende bewaarschool
no. 5 voor de gymnastiekruimte zouden worden aan
gewezen en daarvoor twee nieuwe op de verdieping
der bewaarschool zouden worden bijgebouwd. Dit
laatste werd door de Commissie van Toezicht en,
nadat wij van haar rapport hadden kennis genomen,
ook door ons minder doelmatig geacht. Een betere
plaats ware aan te wijzen aan de noordzijde van het
gebouw van school 11, achter de werksterswoning,
zóó, dat tusschen beide nog eenige ruimte overbleef
en de gymnastiek op de gang der school kon aansluiten
het schooltuintje, dat daardoor zou worden ingenomen,
kon gemakkelijk elders een plaats krijgen.
Aldus opgezet heeft de Directeur ons de definitieve
plannen doen toekomen voor een gymnastieklokaal
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 19 December 1911. 325
bij school 11, ter oppervlakte van 14.80 bij 8.50 M.
(begrooting 8741.een bij school 9, ter opper
vlakte van 18.30 bij 6.30 M. (begrooting 3660.—*)
en de inrichting als speelplaats van het terrein der
voormalige kweekerij met schooltuintje aan de zijde
van het gebouw van school 9 onmiddellijk nabij de
Kalvergloppe (begrooting 1350.
De Commissie voor de Openbare Werken kan zich
met deze plannen geheel vereenigen.
Wij hebben de eer U voor te stellen te besluiten:
Burgemeester en Wethouders voor de stichting,
onderscheidenlijk inrichting, van gymnastieklokalen
(met schoolmeubelen) bij de gemeentescholen nos. 11
en 9 en van een speelplaats met schooltuintje bij
laatstgemelde school, op de wijze als dit nader bij
brief van den Directeur der Gemeentewerken van
8 November 1911. no. 1243/34 is omschreven, een
crediet te verleenen van 13751.zulks in afwach
ting van hun voorstel om op de begrooting van 1912
deze uitgaaf te regelen.
De beraadslaging wordt geopend.
De heer Fransen wijst er op dat de Raad in zijn
vorige vergadering een vrij uitvoerige discussie heeft
gehouden over „de duurte" en de maatregelen welke
daartegen dienden te worden genomen. Op dit oogen-
blik zal de Raad moeten oordeelen over een andere
duurte, waartegen, naar sprekers meening, ook wel
eens maatregelen dienen te worden genomen, een
duurte, die voor de gemeente van veel ernstiger aard
is dan die de vorige week is behandeld. Voor een
gymnastieklokaal bij school ll toch zal worden uit
gegeven pl.m. 9000.en voor den verbouw van
een schuur bij school 9 tot gymnastieklokaal pl.m.
3500.Dat is voor een klein gebouw nog al een
belangrijke som. Ook is het eigenaardig dat dit
lokaal bij school 11 nu juist moet worden gezet op
den ouden vijver, zoodat er een heifundeering onder
moet, wat de bouwkosten met ongeveer 1500.
noodeloos verhoogt. Deze begrootingen komen spreker
verbazend hoog voor, al kan hij niet zoo post voor
post zeggen, welke te hoog zijn. Een enkele wil
spreker echter even aanhalen.
Onder de houten vloer van het lokaal wordt zand
gebracht, dat geplempt moet worden. Op een dus
danige zandplemping bouwt men wel. Ter isoleering
onder houten vloeren nu brengt men, gelijk ook de
bouwverordening voorschrijft, of 20 cM. sintels, óf
een steenen gemetselde vloer óf een ander isoleerend
materiaal.
Spreker heeft uit de begrooting gezien dat onder
deze vloer een betonlaag wordt aangebracht. Nu
brengt men onder de vloeren wel eens uit zuinigheid
een betonlaag in plaats van metselwerk, maar deze
beton nu kost wel 22.per M3., terwijl men voor
10.per M3. een uitstekende isoleerlaag kan maken,
doch dit moet nu gewapend beton zijn. Spreker vraagt:
hoe komt men er bij om onder een vloer voor iso
leerlaag gewapend beton te gebruiken, hoe is het
mogelijk dat men zoo iets durft voor te schrijven?
Dit is overdreven duur. Verder wordt bij school 9, waar
een gebouw staat en waarin 3 lichtkozijnen moeten wor
den ingebroken, een houten vloer gelegd en een dak
gemaakt, wat weer ruim 3000.moet kosten. Dit
zijn altijd van die zaken, die het bouwen voor de
gemeente zoo verbazend duur maken. Men heeft dit
kort geleden ook weer kunnen zien bij het leggen
der kabels voor de Electrische Centrale. Daar zijn
honderden, ja duizenden weggegooid. Waarom toch
moesten alle geulen met zand gevuld en aangeplempt
en moest al de uitgegraven grond worden vervoerd?
Met inbegrip der meubelen.
Voor een goede bestrating? Maar die lag op sommige
plaatsen toch even beroerd als wanneer de geulen
weer met de uitgegraven aarde waren dichtgegooid!
Als het zandplempen slecht geschiedt, komt de bestra
ting ook slecht te leggen, doch als de uitkomende
grond in de sleuven wordt aangestampt, is het werk
minstens zoo goed en bespaart men belangrijke som
men gelds.
Spreker stelt voor Burgemeester en Wethouders
uit te noodigen hun voorstel terug te nemen en een
onderzoek in te stellen of er nog niet een andere
plaats is waar de gymnastiekschool voor school 11
kan worden gebouwd. Dat zal eene besparing geven
van ruim ƒ2000.en dan zou het gymnastieklokaal, dat
gelijk kan worden gesteld met twee leerlokalen, nog
pl.m. 6000.kosten of pl.m. ƒ3000.per lokaal.
Dat is nog zeer roijaal als men in aanmerking neemt,
dat hier dezen zomer nog een Roomsch-Katholieke
bijzondere school is gebouwd met 8 lokalen, gangen,
trappen enz. voor de som van 18,000.en dit een
school is die ieder deskundige mag inspecteeren.
Daar ontbreekt niets aan en voldoet aan alle eischen
die gesteld kunnen worden.
De Voorzitter zegt dat het den heer Fransen be
kend is dat de Directeur der Gemeentewerken oor
spronkelijk met een ander voorstel is gekomen, n.l.
om het gymnastieklokaal te bouwen boven de be
waarschool.
Hij had dit plan ingediend omdat het minder
kostbaar was. Het is echter niet aan den Directeur
te wijten dat er naar een andere plaats is gezocht.
De Commissie van toezicht toch had bezwaren tegen
dit plan en Burgemeester en Wethouders waren het
met die commissie wel eens. Daarop is dit oor
spronkelijk plan afgestuit.
Het bezwaar van den heer Fransen bestaat in de
hooge kosten. Spreker neemt aan dat de Directeur
der Gemoentewerken wel naar een andere plaats
heeft gezocht, maar dat hij die niet heeft kunnen
vinden. Het gymnastieklokaal toch moet komen in
de omgeving van de school. Ook spreker kan op de
kaart niet een geschikte plaats voor het gebouw vin
den, en tenzij de heer Fransen dat wel kan, ziet
spreker geen heil in het terugzenden van het voor
stel aan Burgemeester en Wethouders.
De grief dat de gemeente duur bouwt, mag niet
als argument gelden, waar de Commissie voor de
Openbare Werken het voorstel met algemeene stemmen
heeft goedgekeurd. Spreker gelooft dan ook niet dat
er voor Burgemeester en Wethouders een reden be
staat het voorstel terug te nemen.
De heer Fransen hoort dat de Voorzitter geen
andere plaats kan aanwijzen. Er is bij school 11
een groot speelplein. Spreker vraagt: zou het lokaal
daar niet kunnen worden gebouwd. Dan gaat er wel
een stuk van het speelterrein af, maar er blijft ruimte
genoeg over. Bovendien is er vóór de school ook
wel speelruimte.
Dan zou het lokaal wat meer naar voren kunnen
worden gebracht en zoodoende zou de heifundeering
bespaard kunnen worden. Het is ook groote gekheid
onder zoo'n licht gebouwtje palen te slaan van 9
meter lengte.
Behalve dit paalwerk krijgt men ook nog meer
metselwerk. Ook dit brengt meerdere kosten mee.
De heer Schoondermark (wethouder) geeft toe dat
de plaats, waar het lokaal nu zal worden gebouwd,
niet de beste is uit een financiëel oogpunt beschouwd,
doch de kwestie is deze, dat de Commissie van Toe
zicht heeft onderzocht, wat de meest geschikte plaats
voor het lokaal is in verband met het onderwijs. Nu
