160
Den heer G. W. Koopmans verwondert het dit
van den voorzitter te hooren. Tot nu toe moest de
gemeente-ontvanger zijn eigen kantoormeubelen
aanschaffen. Nu mag dit veranderd zijn, maar als
het waar is dat in April daarvoor 800.is be
steed en nu weer 720.wordt gevraagd, moet
spreker daar ten sterkste tegen opkomen. Hij ge
looft echter niet dat het geld ervoor is uitgegeven.
De Voorzitter hoort den heer Koopmans zeggen
dat deze niet gelooft dat het geld voor meubi
lair is uitgegeven. Niemand heeft dat beweerd.
Spreker heeft gesproken over de verbouwing en de
inrichting van het lokaal der stadsgeneesheeren
tot ontvangkantoor. Dat is wat anders dan meubi-
leeren. De omschrijving van den post zal wel zijn
geweest: tot verbouwing en inrichting van het
kantoor van den gemeente-ontvanger.
Sub 3 van het voorstel van Burgemeester en Wet-
houders van 28 April 1.1. luidt o.m. om aan hen een
erediet te verleenen van 800.voor de aanschaf
fing van het voor het ontvangerskantoor benoodig-
de meubilair.
Vroeger hield de ontvanger zijn eigen kantoor en
kreeg daarvoor van de gemeente 300.vergoe
ding. Nu krijgt hij een kantoor van de gemeente en
deze bespaart daardoor de 300.Dit is voor de
gemeente voordeelig. Het spreekt van zelf dat het
in het ontvangerskantoor aanwezig meubilair naar
het nieuwe kantoor zal verhuizen. In hoeverre de
800.van 28 April voor verbouwdng of voor
meubilair noodig is geweest is op het oogenblik
niet goed uit te maken.
De heer G. W. Koopmans doet opmerken dat de
300.die de ontvanger kreeg, ook werden uitge
keerd voor het houden van een eigen kantoor.
Een feit is het dat in April 800.is uitgetrokken
voor de meubileering van het ontvangerskantoor en
dat daarvoor nu weer 720.wordt gevraagd.
Spreker meent dat de Raad daartegen moet opko
men, want het is geen manier om 1520.uit te
geven voor de meubileering van het kantoor van
den ontvanger. Dat gaat niet aan.
De Voorzitter wijst er op dat de post gespecifi
ceerd bij de stukken aanwezig is. Er staat:
3 stel gordijnen 21.
overgordijnen 54.
gaskachel 35.
De heer van Messel: „dat is voor het nieuwe kan
toor en heeft ter visie gelegen."
De heer Tysma is van oordeel dat het een baby-
Ionische spraakverwarring wordt en vraagt of het
niet verstandig is dit punt aan te houden. De Voor
zitter kan zich dan op de hoogte stellen en in de
volgende vergadering klaarheid in de duisternis
brengen.
De Voorzitter heeft geen bezwaar den post be
treffende de meubileering van het kantoor van den
ontvanger aan te houden. De vertimmering en in
richting van het gebouw zelf dient wel te worden
behandeld.
Met algemeene stemmen wordt het gedeelte van
het voorstel van Burgemeester en Wethouders be
treffende de inrichting van het gebouw aangeno
men dat betreffende de meubileering van het kan
toor van den ontvager wordt tot een volgende ver
gadering aangehouden.
De Raad gaat in comité generaal ter behandeling
van:
Na heropening wordt het vierde suppletoir ko
hier van den Hoofdelijkeu Omslag, dienst 1913, vast
gesteld met een totaal van cijfers van aanslag van
18241 en een totaal der aanslagen van 395.075 en
het eerste suppletoir kohier, dienst 1913, met een to
taal van cijfers van aanslag van 455842 en een to
taal der aanslagen van 10.081.93.
De Voorzitter sluit de vergadering.
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 11 Augustus 1914. 161
Vergadering van Dinsdag II Augustus 1914.
Tegenwoordig 22 leden, te weten de heeren:
Lautenbach, Reletier, Hiemstra, Zandstra, Berg
huis, Tiemersma, Fransen, G. W. Koopmans, van
Sloterdijck, van Weideren baron Rengers, Cohen,
Oosterhoff, Tijsma, Jellema, Tulp, Schoonder-
mark, van Messel, J. Koopmans, Menalda, Vonck,
Komter en Beekhuis.
Afwezig met kennisgeving de heeren de Haan en
Haverschmidt.
Eene vacature.
Voorzitter: de heer mr. J. A. N. Patijn, Burge
meester.
I. De notulen van de op 28 Juli 1.1. gehouden
vergadering worden vastgesteld.
IJ. De Voorzitter meent, alvorens met de werk
zaamheden aan te vangen, een enkel woord te moe
ten spreken. Hij wenscht n.l. den Raad, in verband
met de buitengewone tijdsomstandigheden, eenige
mededeelingen te doen omtrent genomen maatrege
len en is overtuigd dat de Raad daar prijs op zal
stellen.
In de eerste plaats moest onder de oogen gezien
worden de behoefte aan levensmiddelen. Over de
kwestie der levensmiddelen, waaronder zijn begre
pen brandstoffen en huishoudelijke artikelen, kan
spreker het volgende meedeelen.
In de Onteigeningswet is eene wijziging aange
bracht, tengevolge waarvan de burgemeester de
bevoegdheid heeft gekregen, goederen in bezit te
nemen als prijsopdrijving plaats heeft of als bui
tengewone voorraden worden gemaakt. Dit is een
zeer ingrijpende bevoegdheid en spreker heeft zich
dan ook dadelijk de medewerking verzekerd van
een vijftal personen, die zich met hem op de hoogte
houden of ergens prijsopdrijving plaats vindt
of dat voorraden worden gemaakt en bovendien
zich zooveel mogelijk op de hoogte houden van de
behoefte aan- en beschikbare hoeveelheden van de
eerste levensbenoodigdheden. Spreker zal straks,
naar aanleiding van een rapport dier commissie, een
mondeling voorstel doen. Hij kan er echter aan toe
voegen, dat de toestand op het oogeblik geen reden
tot bezorgdheid geeft.
Een ander punt, waarop spreker de aandacht
wil vestigen, is de watervoorziening. Deze zal even
wel bij het laatste punt der agenda ter sprake
komen.
Wat het geld betreft, kan spreker mededeelen,
dat de gemeente voorloopig voldoende van kasgeld
is voorzien, maar dat het gewenscht is om m deze
omstandigheden de grootst mogelijke zuinigheid te
betrachten. Daarom hebben Burgemeester en Wet
houders de hoofden der verschillende takken van
dienst aangeschreven de niet direct noodzakelijke
uitgaven uit te stellen. Burgemeester en Wethou
ders hebben daaronder ook begrepen de maatre
gelen waartoe reeds door den Raad is besloten, zoo
als het verbeteren van straten en het dempen van
slooten. Burgemeester en A ethouders nemen aan,
wanneer de Raad daartegen geen bezwaar maakt,
gemachtigd te zijn ook de uitvoering van Raads
besluiten, waarbij geen haast is, te mogen opschor
ten.
Een tAveede voorwaarde voor den goeden gang
van zaken is deze, dat de middelen blijven vloeien.
Burgemeester en Wethouders zullen er dan ook
aan vasthouden, dat ieder, die er ook maar eenigs-
zins toe in staat is, zijn belasting, schoolgeld enz.
betaalt. Dat is een levensvoorwaarde voor de ge
meente.
In het algemeen geldt zulks voor iedereen en
spreker gelooft dat ieder goed zal doen om voor
zoover hij daartoe in de gelegenheid is zijne reke
ningen te betalen, waardoor ook voor den kleinen
winkelstand moeilijkheden worden A'oorkomen. Er
is in dergelijke tijden eene neiging tot overdreven
Amorzichtigheid, maar het is in het algemeen belang
dat het geld blijft rollen. Spreker heeft er nog
heden naar geïnformeerd, dat men, als men geld
behoeft tot het betalen Aran rekeningen, bij de kas
siers op medewerking kan rekenen.
Een ander belangrijk punt is de ondersteuning
dier gezinnen, wier kostwinner onder de wapenen
is geroepen en ook van de talrijke andere huis
houdingen, die zijdelings de gevolgen van den toe
stand ondervinden. Reeds dadelijk heeft zich hier
voor een comité gevormd op voorstel van de be
sturen der vijf kiesvereenigiugen. Spreker heeft
aan dat comité op verzoek nog een 12-tal leden toe
gevoegd, zoodat het geheele comité uit ongeveer
40 leden bestaat. Het heeft zich dadelijk in onder-
afdeelingen gesplitst, waarvan 1 afdeeling m sa
menwerking met de arbeidsbeurs zich met de ar
beidsbemiddeling heeft belast.
De eerste uitkeering aan de gezinnen der op-
geroepenen heeft reeds plaats gehad.
Nog hebben zich verschillende comité's gevormd
of buitengewone werkzaamheid ontplooid, o.a. het
onlangs gereorganiseerde Roode Kruis, dat zich
gereed maakt om geheel A'oorbereid te zijn als er
hier treinen met gewonden mochten aankomen, ten
einde die goed te kunnen verplegen.
Ook heeft zich gevormd een burgerwacht, die
als de nood aan den man komt, gereed staat de
sterk gedunde politie bij te staan. Spreker acht het
oogenblik nog niet gekomen om dien steun in te
roepen. Er is in de gemeente geen onrustige zenuw
achtige toestand. De angst voor bankpapier is aan
het luwen. Spreker heeft in de courant gewaar
schuwd tegen valsche geruchten. De vorige week
toch Averd hij 's nachts opgeschrikt door het gerucht
dat de Duitschers in aantocht waren, Winschoten
hadden genomen en den burgemeester doodgescho
ten. Om te voorkomen dat een dergelijk bericht
schrik zou verspreiden, en niet omdat spr. be
merkt had dat de burgerij zenuwachtig was, heeft
spreker bekend gemaakt, dat hij AToor Leeuwarden
belangrijke gebeurtenissen onmiddellijk ter kennis
der burgerij zal brengen en zich de middelen ver
zekerd om dat zoo noodig te kunnen doen.
Van den Minister ATan Oorlog heeft spreker het
verzoek gekregen een afdeeling landstorm op te
richten. Om alle maatregelen te kunnen nemen
is de medewerking noodig geweest van verschil
lede menschen van verschillende richting. Die
medewerking is zeer bereidwillig verleend en daar
uit blijkt dat er eene offervaardigheid en geest van
samenwerking bij personen A7an alle partijen be
staat, Avelke hoopA'ol stemt. De opkomst der militie
is buitengewoon goed gegaan. Er was, naar spre
ker is medegedeeld, een groot verschil te bespeuren
bij de opkomst in 1870. Dronkenschap is slechts bij
uitzondering voorgekomen en de geest onder den
troep is uitstekend.
Er zijn derhalve verschillende lichtpunten. Het
zou dwaasheid zijn te ontkennen dat de tijden heel
ernstig zijn, ernstiger dan Avij ze ooit hebben beleefd
Er is echter geen reden om ontmoedigd te zijn. Wij
verheugen ons in eene regeering, waarvan allen
zullen moeten erkennen, dat zij blijk heeft gege
ven van groote vastberadenheid, kalmte en geest
kracht. Wij kunnen haar niet beter steunen en m
het belang van het vaderland werkzaam zijn dan
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 28 Juli 1914.
10. Het vierde suppletoir kohier van den Hoofde-
lijken Omslagdienst 1913 en het eerste suppletoir kohier
van die belastingdienst 1914.
