182 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 28 September 19LY.
deputeerde Staten gevraagd hem te willen mede-
deelen of naar hun oordeel „de belangen van den be
trokken dienst door den doorgaanden tramdienst
DrachtenSuameerVeen wouden-Leeuwarden in
voldoende mate zijn gediend, zoodat, indien het
blijven voortbestaan van dien tramdienst wordt
verzekerd, van den aanleg en de exploitatie van
een stoomtramweg van Suameer over Quatrebras
naar Leeuwarden zonder die belangen te schaden,
zou kunnen worden afgezien". Zoo ja, of de pro
vincie dan een even groot renteloos voorschot kan
toekennen als voor de lijn over Quatrebras. De
Raad van Toezicht heeft daarbij in afschrift over
gelegd (door Gedeputeerde Staten mede aan l we
Vergadering toegezonden) een brief door de Ne-
derlandsche Tramweg Maatschappij tot den Minis
ter van Waterstaat gericht, waarbij zij verzoekt van
hare verplichtingen ten aanzien van laatstgenoem
de lijn te mogen worden ontslagen.
IJ dienende van het verlangde prae-advies
doen wij opmerken, dat sinds het raadsbesluit van
10 December 1912, toen op de vraag naar Uw oor
deel over de richting langs de spoorlijn is geant
woord, dat de Raad van oordeel blijft dat de rich
ting der tramlijn Leeuwarden—Suameer moet zijn
die, welke is aangenomen bij het raadsbesluit van
25 April 1911, zijnde de richting Nieuwe Kanaal,
Rleek, Groninger Straatweg, voor Uwe Vergade
ring niets kan zijn veranderd en dat zij haar
toen met 16 tegen 4 stemmen ingenomen standpunt
niet zal hebben herzien. Wel is ons college tegen
woordig met de maatschappij in besprekingen om
trent onderscheidene onderdeelen in deze aangele
genheid, maar deze zijn nog niet in een zoodanig
gevorderd stadium, dat te dien aanzien eenige me-
dedeeling kan worden gedaan.
Wij geven U dus in overweging Gedeputeerde
Staten te doen antwoorden, dat door 1' niet wordt
afgeweken van het bij raadsbesluit van ld Decem
ber 1912 ingenomen standpunt.
Met algemeene stemmen wordt besloten over
eenkomstig het voorstel van Burgemeester en Wet
houders.
Het adres van „de Groote Wielen" wordt voor
kennisgeving aangenomen.
14. Voorstel van Burgemeester en Wethouders om
Iten te machtigen ter uitvoering van art. 11 der Ontei
geningswet pogingen te doen tot het in eigendom beko
men bij minnelijke schikking van perceelen aan de
Keizersgracht (bijlagen no. 13 van 1914 en no. 21 van
1915).
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en Wethou
ders.
V. De Voorzitter deelt mede dat door den heer
Hiemstra verlof is gevraagd om tot Burgemeester
en Wethouders een vraag te mogen richten inzake
de levensmiddelen-voorziening en de maatregelen
welke Burgemeester en Wethouders denken te ne
men om prijsopdrijving tegen te gaan. Spreker stelt
voor het gevraagde verlof te verleenen.
Met algemeene stemmen wordt daartoe be
sloten.
De heer Hiemstra dankt den voorzitter voor het
verleende verlof en stelt de volgende vraag:
„Zijn Burgemeester en Wethouders genegen aan
den Raad mee te deelen of en zoo ja welke maatre
gelen zij denken te treffen om te voorkomen dat de
prijs van verschillende voedingsmiddelen, o.a. melk,
niet wordt opgedreven en tevens om te bereiken
dat verschillende levensmiddelen tegen billijken
prijs beschikbaar kunnen worden gesteld"?
De Voorzitter antwoordt dat de maatregelen, die
genomen zijn, in de eerste plaats het brood betref
fen. Tot 17 Augustus waren afgegeven 4064 kaar
ten, voor 17930 personen. Die getallen zijn aan het
afnemen. Het grootste aantal K.G. per week is ge
weest 27500, nu is dat 23900 K.G. Gemiddeld wordt
2 ons meel per dag en per hoofd gebruikt.
Er is eene onderhandeling gaande voor de be
schikbaarstelling van goedkoope brandstof door
het steuncomité. Dat heeft eene aanbieding gekre
gen van het Koninklijk Nationaal Steuncomité voor
anthraciet en eierkolen. Anthraciet schijnt daarvoor
echter niet geschikt. Eierkolen wel. Er is nu over
leg gepleegd met de handelaren, maar de zaak-
heeft nog niet geheel haar beslag, omdat het Natio
naal Steuncomité niet zooveel provisie wil geven
als de handelaren vragen. Er zijn 38ÜU0 H.L. eier
kolen besproken, waarvan voorloopig 9000 H.L. te
zenden. Ze zouden kunnen verkrijgbaar worden ge
steld tegen 1.34 per H.L. Ook is er varkensvleesch
tegen een redelijken prijs beschikbaar gesteld. Aan
vankelijk is overleg gepleegd met de slagersveree-
niging, maar deze wenschte het niet op de gestelde
voorwaarden voort te zetten. Er zijn evenwel zeven
slagers, in verschillende stadsdeelen, bereid bevon
den om regeeringsvarkensvleesch te verkoopen. In
de viscliverstrekking is tot dusverre niet ingegre
pen. Er was n.l. eene vrij scherpe concurrentie tus-
schen de verschillende vichverkoopers. Die concur
rentie schijnt evenwel tot stilstand te komen en spre
ker gelooft (lat het nu zaak is te probeeren om van
gemeentewege viseh te verstrekken tegen lage prij
zen. Het ligt in de bedoeling om voorloopig een
vischstalletje te hebben op de gemeentewerf en de
oude vischmarkt en om daar een paar maal per
week visch te doen verkoopen. De viseh zal worden
betrokken van het Centraal Bureau voor den af
zet van visseherijproduoten.
Het voornaamste artikel evenwel is de groente.
Deze zaak is echter nog niet verder dan in voorbe
reiding. Nog onlangs is er een circulaire van den
Minister gekomen met het verzoek om opgave van
het kwantum dat de handelaren noodig hebben. Met.
den handel is daaromtrent in overleg getreden. De
handelaren evenwel zijn nog niet genegen zich te
verbinden de opgegeven hoeveelheden af te nemen,
wat ook wel lastig voor ze is en het zal de vraag
zijn of de Minister in dat geval bereid is groenten
te verstrekken. Het betreft hier snijboonen, zuur
kool, knolrapen, uien, roode, witte en gele kool. Die
zullen moeten worden verkocht tegen een maxi
mumprijs welke wordt bepaald door den inkoops
prijs en een vaste provisie. Het gevaar voor prijs
opdrijving zal daarmee bezworen zijn.
Nog is gevraagd naar den melkprijs. Dat is een
moeilijke zaak. De zuivelfabrieken hebben zich on
langs uit sociaal bewustzijn op het standpunt ge
plaatst dat de melkprijs niet te veel moet worden
opgedreven. Dat besluit is echter genomen iu eene
vergadering van fabrikanten, waarvan de meeste
niet veel melk verkoopen. Het drukt op de fabric
ken met een groot melkdebiet. Nu is de directeur
der fabriek te dezer stede altijd bereid geweest om
overleg te plegen. Eenmaal is eene verhooging in
het zicht geweest, waaraan na gepleegd overleg
geen gevolg is gegeven. Spreker heeft den indruk
gekregen dat er getracht wordt den melkprijs niet
te hoog te doen worden. Hier is de prijs niet abnor
maal hoog. In Dokkum is die 9 cent, in Sneek en
Bolsward 10 cent, en Harlingen 9 cent. Alleen in
Jelsum en Wirdum betaalt men 8 cent per Liter.
Tot dusver is er dus geen reden om tegen den
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 28 September 1915. 183
melkprijs op te treden. Dank zij de houding van den
directeur der fabriek hoopt spreker dat de prijs
niet te veel zal stijgen. Mocht dit gebeuren, dan
heeft spreker nog wel een middel, maar hij vertelt
liever niet waarin dat bestaat.
In het algemeen is de maatregel genomen om aan
56 winkeliers te vragen wekelijks de prijzen op te
geven van artikelen, welke in de eerste plaats als
volksvoedsel moeten dienen. Die lijst is tamelijk
groot. Spreker blijft daardoor tameljjk op de hoog
te van de verschillende rijzingen en dalingen. Wan
neer van een artikel nu de prijs te veel stijgt, dan
zal het van de omstandigheden afhangen, welke
maatregelen daartegen moeten worden genomen.
Dank zij de Onteigeningswet heeft de Burgemeester
in dergelijke zaken nog al eene groote bevoegdheid.
Doordat hij steeds op de hoogte blijft van de rij
zing en daling der prijzen, zal hij in de gelegenheid
zijn middelen te vinden om sterke prijsopdrijving
tegen te gaan.
De heer Hiemstra zegt dat het begrijpelijk is dat
de arbeidersklasse vooral met belangstelling zal
vernemen welke maatregelen zijn of worden geno
men. Het doet spreker genoegen te hebben verno
men dat verschillende maatregelen reeds genomen
of in voorbereiding zijn en hij dankt den Voorzit
ter voor diens uitvoerig antwoord.
Niets meer te behandelen zijnde sluit de Voorzit
ter de vergadering.
