276 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 14 November 1916.
De gemeente kan dan eerst beginnen met de
portemonnaie dicht te houden. Als de dam toch
moet worden geplaatst is er een veel betere plaats
dan de nu aangewezen, n.l. vlak bij de opvaart naar
de fabriek. Daar is de breedte van 8 a 10 M., hier
20. De dam wordt dan belangrijk goedkooper. Spre
ker wil echter eerst overleg plegen met Leeuwar-
deradeel en dient de volgende motie in:
„de Raad noodigt Burgemeester en Wethouders
uit te onderzoeken of het «remeentebestuur van
Leeuwarderadeel genegen is mede te werken tot
het nemen van zoodanige maatregelen, waardoor
het bevaren der Potmarge van uit Huizum moge
lijk blijft zonder dat het water in de stadsgrachten
door afvalwater van de aardappelmeelfabriek wordt
verontreinigd."
De heer Fransen heeft 7 jaar geleden geklaagd
over den slechten toestand der Potmargebrug.
Toen kreeg hij ten antwoord: die zaak is op een
oor na gevild. Dat moet dan wel een verbazend
groot oor zijn geweest dat het villen zoo lang ge
duurd heeft. Er is voorgesteld een vaste brug te
maken. Spreker had het gedeelte Potmarge liever
gedempt, maar de meerderheid van de Commissie
voor de Openbare Werken wilde dat niet. Spreker
wil nu in overweging geven de vaste brug zoo
breed te maken als de Grachtswal is tussehen den
walmuur en het huis hoek Romkeslaan en de ver
keersweg bij de brug niet wordt vernauwd, opdat
de drukke passage daar niet zoo dikwijls gestremd
wordt. Hij hoopt dat Burgemeester en Wethouders
met dien wenk rekening zullen houden bij het ma
ken van de plannen.
De heer Terpstra had dezelfde opmerking willen
maken.
De Voorzitter: „de plannen voor de brug komen
nog in den Raad."
De heer eekhuis kan zich volkomen met het
voorstel vereenigen. Hjj vraagt echter of niet in
middels de ligger kan worden gewijzigd. Dit is weel
de oude kwestie tussehen het gemeente- en het pro
vinciaal bestuur,, n.l. deze of de ligger eerst moet
worden gewijzigd of het werk eerst uitgevoerd. Tn
easu, nu Burgemeester en Wethouders toch nog
weer met nadere voorstellen bij den Raad moeten
komen, schijnt het spreker in ieder geval praktisch
om wanneer het onderhavige besluit is gevallen,
een voorstel tot wijziging van den ligger te doen,
voordat de nadere plannen aan den Raad worden
voorgelegd.
De heer Peletier voelt veel voor het voorstel-
Dijkstra. Waar Leeuwarden later ook Huizum
denkt te annexeeren, moet er rekening worden ge
houden met de belangen van dat dorp. Er is ge
zegd dat de aardappelmeelfabriek de grachten doet
stinken. Vroeger kreeg de eartonfabriek de
schuld
De Voorzitte:r „altijd de aardappelmeelfabriek."
De heer Peletier zoekt ook wel schuld bij het
aschland. Waar dit nu misschien wordt verplaatst,
kan de afdamming wel zoolang blijven rusten.
De Voorzitter wijst erop dat het duidelijk is bo
bewezen dat de aardappelmeelfabriek te Huizum
de oorzaak is van de vervuiling der stadsgrachten.
Wel is er wel eens wat ier van het aschland los
gelaten, maar het is absoluut zeker dat genoemde
fabriek de schuldige is. Spreker acht het denkbeeld
van den heer Dijkstra zeer gevaarlijk, want over 25
jaar zal men dan even ver zijn als thans. De argu
menten van den heer Dijkstra vindt spreker niet
krachtig. Deze heeft de ontwikkeling der groenten-
veiling erby gehaald, maar alle groenten komen
niet langs de Oude Potmarge. De menscheu die
uit dit vaarwater komen, moeten omvaren, de an
deren niet. Dat kost evenwel niet een uur tijds,
zooals de heer Dijkstra meent.
De heer Dijkstra heeft gepleit voor de belangen
van Leeuwarderadeel en heeft erover gesproken
om te trachten met die gemeente tot overeenstem
ming te komen. Burgemeester en Wethouders heli-
ben al zooveel met die gemeente geprobeerd om
haar te bewegen maatregelen te nemen tegen den
hinder door de aardappelmeelfabriek veroorzaakt.
Zij hebben ook wel eens een middel aan de hand
gedaan om dien hinder op te heffen en zelfs aan
geboden mee te betaien. Het bestuur van Leeu
warderadeel heeft altijd geredeneerd: ruim eerst
jullie aschland op. Leeuwarderadeel kan volgens
de Hinderwet alleen maatregelen nemen tegen de
fabriek. En de fabriek en het aschland zijn twee
zaken, die hoegenaamd geen verband met elkander
hebben. Het gemeentebestuur van Leeuwardera
deel zal in actie komen, zegt de heer Dijkstra. Bur
gemeester en Wethouders zullen dat afwachten.
Wat het besluit betreft, spreker gelooft niet dat
dit de goedkeuring van Gedeputeerde Staten noo-
dig heeft. De gemeente is hier op haar eigen gebied.
Spreker wil echter den Raad voorstellen van
te voren aan den publieken dienst te onttrekken
de plaats waar de dam zal worden gelegd. Yoor
alle zekerheid is het beter dat dit eerst gebeurt.
Wat het argument der naasting betreft, spreker
zou den heer Peletier willen vragen hoe spoedig
deze denkt dat dit een feit zal zijn. Met de opmer
king van den heer Fransen om de brug zoo breed
mogelijk te maken, zal rekening worden gehouden;
de plannen komen echter nog in den Raad.
Met den heer Beekhuis is spreker het niet eens
dat de ligger eerst moet worden gewijzigd. De ligger
moet weergeven den toestand zooals die is en niet
zooals die zal worden. Spreker begrijpt niet hoe men
eene andere interpretatie kan huldigen.
De heer Dijkstra heeft de belangen van Huizum
opzettelijk aangeroerd. Burgemeester en Wethou
ders van Leeuwarderadeel zullen zich toch meer
interesseeren voor de inwoners dier gemeente dan
voor die van Leeuwarden. Voor Huizum heeft het
voorstel bedenkelijke gevolgen en spreker acht het
dan ook zeer gewenscht met Leeuwarderadeel over
leg te plegen. Dat is beter dan dwars tegenover
elkaar te staan. Het zou spreker zeer verwonderen
als Leeuwarderadeel niet op het verzoek om overleg
ti plegen, inging.
De heer Hiemstra wijst erop dat er plannen be
staan om een deel van Leeuwarderadeel te annexee
ren en nu acht hij het niet verstandig om de in
woners van Huizum onaangenaam te stemmen.
Men vangt meer vliegen met stroop dan met azijn.
De Voorzitter zegt dat wij, als de motie-Dijkstra
wordt aangenomen, over 25 jaar even ver zijn als
nu. De brug evenwel behoeft daarop niet te wach
ten. Wil Leeuwarderadeel niet van overleg weten,
en geen pogingen doen om den last te doen ver
dwijnen, dan kan de gemeente worden aangepakt
en zijn alle onaangename gevolgen voor de inwoners
voor rekening van het gemeentebestuur.
De Voorzitter w-ijst erop dat Leeuwarderadeel
krachtens de Hinderwet tegen de fabriek moet op-
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 14 November 1916. 277
lieden. Dat is evenwel al dikwijls besproken zon
der resultaat. Spreker zou nu den Raad willen
voorstellen het besluit te nemen, en het gemeente
bestuur van Leeuwarderadeel dit te berichten, on
der opmerking, dat het besluit niet zal worden uit
gevoerd als Leeuwarderadeel andere maatregelen
neemt.
De heer Dijkstra trekt zyn motie in.
Met algemeene stemmen wordt besloten over
eenkomstig het voorstel van Burgemeester en Wet
houders.
De Raad gaat in geheime zitting.
Na heropening wordt de vergadering, daar niets
meer te behandelen is, door den Voorzitter gesloten.
