72 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 13 Maart 1917.
Wethouders uitnoodigen prae-advies uit te bren
gen. Liet kan toch gebeuren dat de zaak hij het Rijk
niet in .14 dagen haar beslag heeft gekregen en dan
weet de Raad niet waarheen hij zich moet bewegen.
Als de Raad besluit tot het wijzigen van den duur-
tetoeslag, met dien verstande dat die wijziging, als
zij eene verbetering inhoudt, op 1 April ingaat,
kunnen wij doorwerken. Een termijn van twee we
ken kan te kort blijken.
De Voorzitter: „de heer Hiemstra stelt voor den
bijslag te eontinueeren en Burgemeester en Wet
houders uit te noodigen prae-advies uit te brengen.
Js het niet eenvoudiger het prae-advies maar ach
terwege te laten?"
Spreker wijst erop dat, als er is besloten tot het
eontinueeren van den bijslag, ieder lid evengoed het
recht behoudt te allen tijde voorstellen tot wijzi
ging in te dienen. Spreker ziet het nut van een
prae-advies niet in.
1 )e heer Hiemstra weet wel dat de raadsleden het
recht hebben voorstellen te doen. Als er echter geen
prae-advies wordt uitgebracht, komen wij niet te
weten hoe Burgemeester en Wethouders over de
zaak denken
De Voorzitter: „dat weet de Raad wel."
De heer Hiemstra: „dat weet de Raad niet."
Als toch, vervolgt spreker, liet Rijk met een
systeem komt, kunnen Burgemeester en Wethou
ders daarin aanleiding vinden om ook van systeem
te veranderen. Als nu Burgemeester en Wethouders
prae-advies uitbrengen, dan kunnen zij daarin hun
standpunt blootleggen en weet de Raad wat zij wil-,
len. Als er toch anders een voorstel tot wijziging
van den bijslag wordt ingediend, dan zal dit om
prae-advies aan Burgemeester en Wethouders wor
den gezonden. Dat zal oponthoud veroorzaken. Als
de Raad het standpunt van het college ter zake
kent, dan kan direct worden afgewerkt.
De Voorzitter geeft te kennen, dat Burgemeester
en Wethouders geen bezwaar hebben tegen het uit
brengen van prae-advies. Spreker stelt namens Bur
gemeester en Wethouders voor liet adres in hunne
handen te stellen ten fine van prae-advies en den
bijslag te eontinueeren. Dat zou kunnen voor een
termijn van drie maanden.
De heer Hiemstra: „ik zou bezwaar moeten ma-
keu tegen een termijn van drie maanden."
De Voorzitter: „de Raad kan den termijn altijd
veranderen. Wilt u voor onbepaalden tijd, mij wel."
De heer de Vos begrijpt liet nut niet van een
prae-advies. Als tocli de Raad besluit den bijslag
te eontinueeren, kan hij te allen tijde voorstellen
dit besluit te wijzigen.
De Voorzitter is dit met den heer de Vos eens.
De heer Hiemstra echter zegt dit: Als er een voor
stel komt om den bijslag te wijzigen, dan wordt dit
om prae-advies gezonden naar Burgemeester en
Wethouders. Als er de meerderheid van het col
lege is niet voor verhooging dan nog prae-advies
moet worden uitgebracht, duurt het een vergade
ring langer eer de beslissing valt. Is er een prae-
advies dan kan direct worden beslist. Wat de heer
Hiemstra wil, dient ter bespoediging.
De heer de Vos: „Het is misschien beter de mee
ning van Burgemeester en Wethouders niet offi
cieel te kennen."
Met 21 stemmen tegen 1 stem wordt besloten
overeenkomstig het voorstel van Burgemeester en
Wethouders.
Vóór stemmen de hoeren: Dijkstra, Tulp, van
Weideren baron Rengors, Tiemersma, Berghuis, H.
P. de Haan, Beekhuis, P. A. de Haan, Vonek, Co-
hen, Haversclimidt, Binnerts, Oosterhoff, Schaaf-
sma, Hiemstra, Terpstra, Zandstra, Menalda, van
Sloterdijck, Peletier en Seboondermark.
Tegen de heer de Vos.
12. dat Burgemeester en Wethouders:
a. bij openbare aanbesteding hebben gegund aaii
P. Poelsma alhier het bezorgen van de benoodigde
wagenvrachten ten dienste der gemeente alhier
voor het tijdvak van 15 Maart e.k. tot 15 September
d.a.v. voor de door hem ingeschreven eenheids
prijzen
b. bij openbare inschrijving hebben verhuurd de
woning Kruisstraat no. 25 aan W. Bonman alhier
van 12 Mei 1917 tot 12 Mei 1920 voor 285.per
mar.
De mededeelingen sub 12 worden voor kennisge
ving aangenomen.
1II. De Voorzitter wil, alvorens verder te gaan, een
enkele mededeeling doen betreffende de distributie'
van brandstof, die in den loop der vorige week be
grijpelijkerwijs reden tot ongerustheid heeft gege
ven. Op een gegeven oogenblik stond de aanvoer
van brandstof stil en dat oogenblik viel ongelukki
gerwijze samen met de buitengewone koude van 7
Maart. De turf was op, de petroleunmood bestond
al lang en bij de gasfabriek liepen de menschen
storm. De gemeente had 50 ton eierkolen gekregen
(•li zij beschikte nog over eene hoeveelheid cokes en
over ruim 200.000 turven. In afwijking van de be
staande regeling werd eene noodregeling gemaakt,
waardoor ieder kon krijgen V2 H.L. van elk der
drie artikelen, naar keuze.
Voor zoover de menschen van een ookeskaart wa
ren voorzien is de brandstof afgeleverd voor den
vastgestelden prijs, de turf voor 45 cent per 100,
de eierkolen voor 45 cent per 2 H.L. De menschen,
niet in het bezit van een cokeskaart, hebben be-
taald voor de turf 90 cent en voor de cokes en eier
kolen 80 cent per H.L. Dit is gedaan in afwij
king van de bestaande regeling, omdat het in deze
omstandigheden eenvoudig niet anders ging. Ook
een onderzoek naar de al of niet aanwezigheid van
brandstof bij de aanvragers was niet mogelijk.
Voor de menschen die niet over voldoende geld be
schikten om die kleine hoeveelheid te betalen, was
er iemand van de Armenkamer om bij te springen.
Van de duizenden, die er zijn geweest, behoefde
evenwel slechts één op deze wijze te worden ge
holpen.
In drie dagen zijn uitgegeven:
op cokeskaarten
1671 bons voor 100 turven,
1715 eierkolen
Aan hen die geen cokeskaarten hadden is ver
strekt:
412 bons voor turf
480 eierkolen
808 cokes.
De voorraad is nu uitverkocht. Gepasseerde Za
terdag was de toestand zoo benepen, dat de hulp is
ingeroepen van het Provinciaal eleetriseli bedrijf.
Dat bedrijf heeft, hoewel de Directeur het natuur
lijk niet aangenaam vond, de gemeente 100 ton Lim-
burgsche nootjeskolen verstrekt. A an het kolen-
bureau is de toezegging ontvangen dat het bedrijf
dezelfde soort zal terug ontvangen. Thans is de ern
stigste koude wel achter den rug. willen wij hopen,
maar tot nu toe is er niets ontvangen. De gemeente
zit slechter in de brandstof dan ooit. Het is te
hopen, dat het niet te lang hokt met den aanvoer,
want dan wordt de toestand bedenkelijk.
IV. De Voorzitter zal nog mondeling een voor
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 13 Maart 1917. 73
stel aanbrengen, n.l. dit, om over te gaan tot aan
koop van een stuk land Achter de Hoven. Dit kan
worden behandeld na afhandeling der agenda, ter
wijl iu den tusschentijd de situatieteekening kan
rondgaan, liet stuk land iu kwestie is indertijd door
de Iieeren Hiemstra en Stoett verkocht om er bur
ger en arbeiderswoningen op te bouwen.
Men had daarvoor op subsidie der gemeente ge
hoopt en er zou een naamlooze vennootschap wor
den opgericht. Die vennootschap is niet tot stand
gekomen en nu zitten de eigenaars met den grond.
Zij willen dien aan de gemeente afstaan tegen den
kostprijs, n.l. J 31542.-. Het stuk is ongeveer 8
poiidemaat groot en komt op 1.4)7',2 de vierkante
meter. Er rusten eenige bezwaren op den grond,
als 't onderhoud van een hek, de bevrijding van een
uitreed, het recht van pad en veeleiding ten be
hoeve van een ander stuk, en het recht van voetpad
ten behoeve van twee stukken van de erven Feitz.
Die bezwaren zijn echter niet groot. Burgemeester
en Wethouders meenen, dat de prijs aannemelijk is
en hoewel de gemeente den grond niet direct noodig
heeft, meenen zij, dat het wensehelijk is het stuk,
nu dit tegen een lagen prijs is te krijgen, onmid
dellijk aan te nemen.
A'. Wordt ter tafel gebracht:
1. AWorstel van Burgemeester en Wethouders
om wegens wanbetaling van huurpenningen in
rechten de ontbinding te vorderen van de met K.
Boiuna en S. Koster gesloten huurovereenkomsten
voor en met ontruiming van hunne woningen in liet
voormalig hotel „het AVapen van Friesland", Groot
Schavernek no. 9.
2. Alsvoren om in het openbaar te verhuren het
pc reeel weiland aan het Schapendjjkje, kadastraal
bekend gemeente Leeuwarden sectie 1) no. 111.
3. Prae-advies van Burgemeester en Wethou
ders o]) het adres van A. van A'uuren te Soest en
(1. Bos te Utrecht, om hun als aannemers van het
bouwen van een kademuur langs den Westersingel
tusNchen de Verlaatsbrug en de bestaande basalt
kade vóór de oplevering van dat werk een voor
schot te verleenen op den vierden termijn van de
aaimemingssom.
4. Alsvoren op het adres van den Leeuwarder
Bestuurdersbond en den 'kristel ijken Bestuurders-
bond om een toeslag op de uitkeeringen van het ge
meentelijk werkloozenfonds.
De stukken 14 hebben ter visie gelegen om nog
lieden te woiden behandeld.
5. AWorstel van Burgemeester en Wethouders
om hun een crediet te verleenen voor het leggen
van een nieuwe brug over de Potmarge.
6. Alsvoren om hun een crediet te verleenen
voor het uitbreiden van den aanlegsteiger aan den
Xoordersingel, tegenover de Singelstraat, alsmede
om aan M. Dwinger tot wederopzeggens te vergun
nen daarvan gebruik te maken.
7. Alsvoren om van de Friesche Coöperatieve
Zuivel Export AAreeniging alhier van haar terrein
aan den Sneekertrekweg een gedeelte aan te koo-
pen voor het oprichten van een transformator-
station.
8. Prae-advies van Burgemeester en A\ ethou-
ders op liet voorstel van de heeren Koopmans en
Fransen omtrent het doen instellen van een onder
zoek naar de mogelijkheid van den aanleg van een
nieuwe begraafplaats aan den Stienserweg.
9. A-oordracht voor de benoeming van een
hoofdonderwijzeres van gemeentebewaarschool no
1, vacature mej. C. van der Sluis.
1. mej. E. Kaastra, hoofd der bewaarschool te
Wirdum
2. mej. M. van der Hoeven, hoofd der bewaar
school te Veendam (thans te Franeker);
3. mej. H. Broers, le onderwijzeres aan gemeen
tebewaarschool no. 6 te Leeuwarden.
10. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
betreffende overneming van de provincie in onder
houd en beheer van het AHiet en de Oosterstads
gracht.
De stukken 5In zullen in eene volgende verga
dering worden behandeld.
AH. W ordt overgegaan tot behandeling der voor
heden op den oproepingsbrief vermelde punten.
agenda no. 2) Benoeming van een stadsarts, va
cature Woltring.
Dit voorstel luidt als volgt:
Omtrent liet hierbij gevoegde adres van L. Wol
tring, houdende verzoek herbenoemd te worden tot
arts belast met de genees- en heelkundige behande
ling der behoeftigen in deze gemeente, dat wij ter
bevordering van spoed om prae-advies tot ons na
men, werd door ons het gevoelen van de Voogden
der Stads Armenkamer gevraagd.
Blijkens hun nevensgaand advies bestaat bij hen
tegen een herbenoeming geen bezwaar. Ook wij vin
den in de wijze, waarop adressant zijn betrekking
in het afgeloopen tijdvak heeft waargenomen, aan
leiding hem voor een herbenoeming voor te dragen.
AVij hebben de eer U mitsdien voor te stellen te
besluiten:
den heer L. AVoltring, alhier, wederom te be
noemen tot arts, belast met de genees- en heelkun
dige behandeling van behoeftigen in deze gemeente,
voor een tijdvak van drie jaren, ingaande 1 Mei
1917, op een jaarwedde van 750.onder gehou
denheid om zich in die betrekking te gedragen naar
de bestaande of nader vast te stellen verordeningen
en instruction.
Met algemeene sternen wordt benoemd de lieer
L. Woltring.
2. (agenda no. 3) Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om aan:
a. mej. Jansma en mej. A. Geelof als onderwijzeres
sen en A'. de Jong als onderwijzer aan gemeente
school no. JO,
I), mej. A. H. Dorenstouter als onderwijzeres aan ge
meenteschool no. .9,
eervol ontslag te verleenen wegens benoeming aan de
te openen gemeenteschool no. 10.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en Wet
houders.
(agenda no. 4) Voorstel van Burgemeester en
Wethouders om de bediening van het pontveer over de
stadsgracht tusschen den Westersingel en het Zaailand
ondershands te verpachten.
Dit voorstel luidt als volgt:
Ten vorigen jare deden wij Uwe Vergadering
(Handelingen blz. 79) mededeeling van de omstan
digheid, dat de opbrengst van de verpachting der
pont aan den Westersingel in de laatste jaren een
dalende lijn vertoont, terwijl daarbij de vraag werd
aangeroerd omtrent liet voortbestaan dezer verbin
ding. Op ons voorstel besloot de Raad den 11 April
1916 de verpachting nog voor een jaar, dus tot 12
Mei 1917, tegen betaling aan den pachter van 50.
ondershands te doen geschieden, nu bij de verpach
ting en de herverpachting geen gegadigden waren
opgekomen.
Sedert hebben wij ons afgevraagd of liet wel